Sanayi
üretimi bir önceki aya göre binde bir arttı
Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretiminde bir önceki aya göre binde birlik artışla endeks 126,6 seviyesine ulaştı. Sanayinin alt sektörleri (2010=100 temel yıllı) incelendiğinde, 2015 yılı Ekim ayında bir önceki aya göre madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi yüzde 4,1 ve imalat sanayi sektörü endeksi binde 3 artarken elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi ise yüzde 2,8 azaldı. (TÜİK)
Perakende satış hacmi bir önceki aya göre yüzde 1,4 arttı
Mevsim
ve takvim etkilerinden arındırılmış sabit fiyatlarla perakende satış
hacmi 2015 yılı Ekim ayında bir önceki aya göre yüzde 1,4 arttı. Aynı
ayda; gıda, içecek ve tütün satışları binde 2, gıda dışı satışlar (otomotiv yakıtı hariç) yüzde 2,7, otomotiv yakıtı satışları binde 2 arttı.
Takvim etkilerinden arındırılmış sabit fiyatlarla perakende satış hacmi 2015 yılı Ekim ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 3,4 arttı.Aynı ayda; gıda, içecek ve tütün satışları yüzde 8,6 artarken, gıda dışı satışlar (otomotiv yakıtı hariç) yüzde 1,1 azaldı, otomotiv yakıtı satışları ise yüzde 7 arttı. (TÜİK)
İhracat birim değer endeksi yüzde 10,3 azaldı
İhracat birim değer endeksi Ekim ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 10,3 azaldı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, “gıda, içecek ve tütün”de yüzde 11,1, “ham maddelerde (yakıt hariç)” yüzde 13,3, “yakıtlar”da yüzde 44,8 ve “imalat (gıda, içecek, tütün hariç) sanayi”nde yüzde 8,4 azaldı.
İthalat birim değer endeksi yüzde 16,8 azaldı
İthalat birim değer endeksi Ekim ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 16,8 azaldı.Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, “gıda, içecek ve tütün”de yüzde 8,9, “ham maddelerde (yakıt hariç)” yüzde 23,6, “yakıtlar”da yüzde 42,5 ve “imalat (gıda, içecek, tütün hariç) sanayi”nde yüzde 6,8 azaldı.
Gayrisafi Yurtiçi Hâsıla (GSYH) değeri 3. Çeyrekte Türk Lirası sabit fiyatlarla yüzde 4 arttı
Üretim yöntemiyle gayrisafi yurtiçi hasıla tahmininde, 2015 yılının üçüncü çeyreği bir önceki yılın aynı çeyreğine göre sabit fiyatlarla yüzde 4’lük artışla 34 milyar 934 milyon TL oldu.
Tarım, sanayi ve hizmetler sektörünü oluşturan faaliyetlerin toplam katma değeri, 2015 yılının üçüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre, sabit fiyatlarla sırasıyla, yüzde 11,1, yüzde 1,5 ve yüzde 5 arttı.
2015 yılının ilk dokuz aylık döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre sabit fiyatlarla gayrisafi yurtiçi hasıla yüzde 3,4’lük artışla 97 milyar 235 milyon TL oldu.
Takvim etkisinden arındırılmış sabit fiyatlarla GSYH değeri, 2015 yılı üçüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 5,4’lük artış gösterirken, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH değeri bir önceki çeyreğe göre yüzde 1,3 oldu. (TÜİK)
3. çeyrek büyüme oranının yüzde 1 düzeyinde beklenmesine karşın, TÜİK tarafından yüzde 4 olarak açıklanması, ekonomi uzmanlarını şaşırtırken, 3. Çeyrek büyümesinin dış ticaret hacmindeki daralmaya paralel yurt içi taleple beslendiği anlaşılmaktadır. TL’nin dolar karşısındaki değer kaybı, GSYH’nın dolar cinsi hesabında ise küçülmeye işaret etmektedir.
Almanya’da sanayi üretimi beklentilerin altında kaldı
Mevsim etkisinden arındırılmış sanayi üretim endeksi ekim ayında bir önceki aya göre yüzde 0,2 arttı. Dalgalı seyreden endeks ekim ayında, son üç ayki ilk artışı kaydetmesine rağmen beklentilerin altında kaldı. (bloomberght.com)
Almanya Dış Ticaret Dengesi ve Enflasyon Oranı
Almanya enflasyon oranı kasım ayında bir önceki aya göre yüzde 0,4 yükselerek mayıs ayından beri kaydedilen en yüksek oranı oldu. Gıda fiyatlarındaki nispeten hızlı artış ve enerji fiyatlarındaki düşüşün yavaşlaması enflasyondaki artışın nedeni olarak belirtiliyor. (tradingeconomics.com)
Dış ticaret dengesi ise 2015 yılının Ekim ayında bir önceki yılın aynı ayına göre artış göstererek 22.5 milyar Avro olarak gerçekleşti. İhracat yüzde 3,3 büyürken, ithalat yüzde 3,0 seviyesinde kaydedildi. (tradingeconomics.com)
ABD perakende satışlarında yükselme
ABD perakende satışları 2015 yılının Kasım ayında beklentilerin atından arttı ancak bu rakam dört ayın en yüksek seviyesi olarak kaydedildi. Bu artış, büyümenin gelecek aylardaki seyri ile ilgili olumlu sinyaller veriyor. (bloomberght.com)
İngiltere sanayi üretim endeksi
İngiltere sanayi üretim endeksi, 2015 yılının Ekim ayında bir önceki aya göre yüzde 0,1 artış kaydetti. Yılın sonuna doğru ağırlaşan ortamdan İngiltere sanayi üretiminin de etkilendiği belirtiliyor. (tradingeconomics.com)
Çin’de enflasyon baskısı sürüyor
Çin ekonomisi enflasyon oranı kasım ayında yavaş bir yükseliş kaydetmesine rağmen hükümetin yüzde 3’lük hedefinin altında kaldı. Dünyanın ikinci büyük ekonomisindeki deflasyon baskısının, emtia ve enerji fiyatlarının düşük seyretmesi ve zayıf talep nedeni ile yakın gelecekte de bir sorun teşkil edeceği öngörülüyor. (reuters.com)
BU HAFTANIN EKONOMİK GÜNDEMİ
Haftanın en önemli ekonomik olayı Fed’in Çarşamba günü 21:00’de (TSİ) açıklayacağı faiz kararı olacak. Geçtiğimiz haftalarda Fed Başkanı Yellen’in faiz artırımı konusundaki güçlü sinyali, bu ayki Fed faiz kararını kritik düzeye taşıyor.
TBMM’de bu hafta Çarşamba gününden itibaren 2016 yılı merkezi yönetim geçici bütçe tasarısı görüşülmeye başlanacak. Tasarının Cuma günü oylanarak yasalaştırılması bekleniyor. 23. sayısına ulaştığımız Ekonomik Görünüm Haftalık Ekonomi Bülteni’nin biçimini bu hafta ile birlikte değiştiriyoruz. Bundan böyle Ekonomik Görünüm, “haftalık bülten” yerine dönem dönem yayımlanacak ekonomik analiz formuna kavuşacak. İlgi ve desteğiniz için teşekkür ediyoruz. Saygılarımızla…
Haftanın Yorumu
Ekonomik
Görünüm Haftalık Ekonomi Bülteni, TC İstanbul Kültür Üniversitesi,
İktisat Bölümü ve Ekonomik ve Finansal Araştırmalar Merkezi (EKOMER)
tarafından hazırlanmaktadır. Bültende yer alan değerlendirmeler herhangi
bir yatırım önerisi olmayıp görüş niteliğindedir.
Yayın Koordinatörü: Doç.Dr. Sinan Alçın
Editörler: Ar.Gör. Zehra Atik, Ar.Gör. Derya Zayim, Ar.Gör. Ady. Tuğba Aynacı
Yayın Kurulu: Prof.Dr.
Durmuş Dündar, Prof.Dr. Zafer Tunca, Yrd.Doç.Dr.Nebile Korucu Gümüşoğlu,
Öğr.Gör.Dr. Deniz Dereli, Öğr.Gör. Raif Bakova, Ar.Gör. Özgür Atılgan,
Ar.Gör. Ady. Deniz Çolak
İletişim: ekonomikgorunum@iku.edu.tr