SOSYAL güvenlik reformunun uygulama Kanunu, 2008/Ekim ayından itibaren tüm hükümleriyle birlikte yürürlüğe girmiştir. Buna karşın halen okuyucularımızdan en çok gelen soruları “sosyal güvenlik reformu sonrası emeklilik şartları” oluşturmaktadır. Bu bağlamda hemen belirtelim ki 30.04.2008 tarihi ve öncesinde işe girenlerin emeklilik (yaş, prim ödeme gün sayısı ve sigortalılık süresi açısından) şartlarında bir değişiklilik söz konusu değildir. Ancak belirtilen tarihten sonra ilk defa işe girenlerin emeklilik şartlarında bir takım değişiklikler yapılmıştır.
Buna göre ilk defa Sosyal Güvenlik Reformu’nun uygulama Kanununa (5510 s.K.na) tabi olarak çalışanlar normal emeklilik için;
Memur ve esnaf, sanatkâr ve diğer bağımsız çalışanlar (Bağ-Kur’lular);
Kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını doldurmuş olmaları ve en az 9000 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primlerinin olması,
İşçiler (SSK’lılar) ise;
Kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını doldurmuş olmaları ve en az 7200 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primlerinin olması,
Şartlarının bulunması halinde normal emeklilik maaşına hak kazanmaktadırlar. Ancak, belirtilen yaş şartı “prim gün sayısı şartının doldurulduğu” aşağıdaki tarihler arasına denk geldiğinde o tarihlerdeki yaş şartı aranmaktadır.
1) 1/1/2036 İlâ 31/12/2037 Tarihleri Arasında Kadın İçin 59, Erkek İçin 61
2) 1/1/2038 İlâ 31/12/2039 Tarihleri Arasında Kadın İçin 60, Erkek İçin 62
3) 1/1/2040 İlâ 31/12/2041 Tarihleri Arasında Kadın İçin 61, Erkek İçin 63
4) 1/1/2042 İlâ 31/12/2043 Tarihleri Arasında Kadın İçin 62, Erkek İçin 64
5) 1/1/2044 İlâ 31/12/2045 Tarihleri Arasında Kadın İçin 63, Erkek İçin 65
6) 1/1/2046 İlâ 31/12/2047 Tarihleri Arasında Kadın İçin 64, Erkek İçin 65
7) 1/1/2048 Tarihinden İtibaren İse Kadın Ve Erkek İçin 65
Örneğin ilk defa 01.05.2008 tarihinde sigortalı olarak çalışmaya başlayan bir kişi emeklilik için gerekli prim ödeme gün sayısını (işçiler için:7200, memur ve serbest çalışanlar için 9000 gün) 31.12.2035 tarihinde tamamlarsa kadın ise 58, erkek ise 60 yaşında emekli olacaktır. Örneğimizdeki kişi prim ödeme gün sayısını 01.01.2043 tarihinde doldurursa bu kez kadın ise 62, erkek ise 64 yaşında emekli olacaktır. Bu durumda okuyucularımıza önerimiz prim ödeme gün sayılarını kesintisiz olarak sürdümeleri yönünde olacaktır.
Rakamlarla SGK
2008 yılı itibarıyla;
Çalışanların yüzde 63’ü SSK’lı, yüzde 16’sı Emekli Sandığı ve yüzde 21’i Bağ-Kurlular’dan oluşmaktadır.
Pasif sigortalıların yüzde 58’i SSK’ya, yüzde 20’si Emekli Sandığı’na, yüzde 22’si Bağ-Kur’a tabidir.
Toplam aktif sigortalı sayısı 15.258.608 dosya bazında pasif sigortalı sayısı ise 8.045.815’dir. Aktif/pasif oranı ise 2008 yılında 1.90’dır.
2008 yılı SGK bütçesi; 91.467.804.101.YTL gider ve 380.000.000.YTL’lik devreden nakit mevcudu ile 91.847.804.101 YTL’dir.
Belirtilen harcamalara karşılık 48.928.297.194.YTL prim gelirleri, 5.508.757.033 YTL diğer gelirler, 2.579.215.953. YTL ek ödeme geliri, 5.647.713.439. YTL faturalı ödemeler olmak üzere toplam 62.663.983.619. YTL gelir tahminiyle 28.803.820.482 YTL açıkla bütçe bağlanmıştır. Ek ödeme, faturalı ödemeler ile beraber sosyal güvenlik sistemine yapılan toplam bütçe transferi 37.030.749.874.YTL olması öngörülmüştür.
İSA KARAKAŞ
Sosyal Güvenlik Kurumu
Başkanlık Baş Müfettişi
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Uzmanı