5225 sayılı Kültür Yatırımları  ve Girişimlerini  Teşvik Kanununda1  yer alan gelir vergisi stopajı indiriminin uygulanmasına yönelik açıklamalar bu Tebliğin konusunu oluşturmaktadır.

 

 

5225 sayılı Kanunun;

 

- 5 inci maddesinin (b) bendinde,

 

"Gelir vergisi stopajı indirimi; bu Kanun uyarınca belge almış kurumlar vergisi mükellefi yatırımcı  veya  girişimcilerin,  ilgili  idareye  verecekleri  aylık  sigorta  prim  bordrolarında bildirdikleri,  münhasıran  belgeli  yatırım  veya girişimde  çalıştıracakları  işçilerin  ücretleri üzerinden hesaplanan gelir vergisinin, yatırım aşamasında üç yılı aşmamak kaydıyla %50'si,  işletme  aşamasında  ise yedi  yılı aşmamak  kaydıyla  % 25'i, verilecek  muhtasar beyanname üzerinden tahakkuk eden vergiden terkin edilir.

 

Bu bendin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Maliye Bakanlığınca belirlenir."

 

- 6 ncı  maddesinin ikinci fıkrasında,

 

"5 inci maddenin (b), (c) ve (d) bentlerindeki teşvik ve indirim unsurlarından yararlanan kültür  yatırım  ve  girişimleri  için  başka  bir  teşvik  mevzuatında  da  benzer  teşvik  ve indirimlerin   bulunması   halinde, yatırımcı   veya   girişimcinin   lehine   olan   hükümler uygulanır."

 

- 10 uncu maddesinde,

 

"Belgeli yatırımı veya girişimi Bakanlığın izni ile devralanlar da kalan süre için bu Kanun hükümleri çerçevesinde teşvik ve indirim uygulamasından yararlanırlar.

 

Yatırım veya girişimlere 213 sayılı Vergi Usul Kanununda belirtilen mücbir sebeplerle son

verilmesi  halleri  hariç  olmak  üzere,  bu  Kanun  uyarınca  belge  alan  yatırımcılar  veya girişimcilerin, faaliyetlerini sona erdirmeleri ve bir yıl içinde tekrar başlamamaları halinde, yatırım  aşamasında  yararlandıkları  istisna,  muafiyet  ve  hakların  parasal  tutarını  ilgili mevzuat   hükümleri   gereğince   ödemekle   yükümlüdürler.   İstisna   hallerinde   ödeme yükümlülüğünün kaldırılmasına Maliye Bakanlığı  ve Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığının uygun görüşü alınarak Bakanlıkça karar verilir." hükmü yer almaktadır.

 

Kanunun 5 ve 6 ncı maddeleri ile "Kültür Yatırım ve Girişimlerinin Nitelikleri ve Nicelikleri Yönetmeliği"2     ve  "Kültür  Yatırım  ve  Girişimlerine  Gelir  Vergisi  Stopajı,  Sigorta  Primi İşveren Payı ve Su Bedeli İndirimi ile Enerji Desteği Uygulamasına Dair Yönetmelik"3  hükümlerine  dayanılarak  yayımlanan,  "Kültür  Yatırımı  ve Girişimlerinde Teşvik  Kapsamında  Çalıştırılacak  Personele  İlişkin Usul ve Esaslara  Dair Tebliğ"4 de yatırım veya işletmenin niteliğine göre mükelleflerin indirim kapsamında çalıştırabileceği azami işçi sayısı belirlenmiştir.

 

Kanunun 5/b maddesindeki yetkiye istinaden gelir vergisi stopajı indirimi uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar aşağıdaki şekilde belirlenmiştir.

 

 

Gelir vergisi stopajı indiriminden, kültür yatırımı ve kültür girişimi belgesi almış kurumlar vergisi mükellefleri yararlanacaklardır.

 

İndirimin  uygulanmasında  tam  veya  dar  mükellefiyet  esasında  vergilendirilmenin  bir önemi bulunmamakta olup kamu kurum ve kuruluşlarına ait iktisadi işletmeler kurumlar vergisi mükellefi olması koşuluyla bu indirimden yararlanacaktır.

 

 

Mükelleflerin gelir vergisi stopajı indiriminden yararlanabilmeleri  için bu Kanun uyarınca kültür yatırımı belgesi veya kültür girişimi belgesi almış olmaları gerekmektedir.

 

Mükelleflerin   ilgili  idareye   verecekleri   aylık   sigorta   prim   bordrolarında   bildirdikleri, münhasıran  belgeli  yatırım  veya  işletmede  çalıştıracakları  işçilerin  ücretleri  üzerinden hesaplanan gelir vergisinin;

 

-  Yatırım aşamasında üç yılı aşmamak kaydıyla % 50'si,

-  İşletme aşamasında ise yedi yılı aşmamak kaydıyla % 25'i,

 

verilecek muhtasar beyanname üzerinden tahakkuk eden vergiden terkin edilecektir.

 

 Kültür  yatırımı  belgesi  veya  kültür  girişimi  belgesi,  yatırım  veya  işletmenin  nitelik  ve nicelikleri  esas  alınarak  düzenleneceğinden,   yatırım  veya  girişim  belgesi  yukarıda belirtilen sürelerden daha kısa olması halinde, belgede yer alan süre kadar yararlanılabilecektir.  Ancak, belgelerde yer alan sürenin daha uzun olması durumunda, indirimden  yararlanılacak  süre  her  halükarda  yatırım  aşaması  için  üç  yılı,  işletme aşaması için de yedi yılı aşamayacaktır.

 

Mardin ilinde 1/2/2009 tarihinde belgeli kültür yatırımına başlamış olan (X) Limited Şirketi, aylık prim ve hizmet belgesinde 20 işçi istihdam ettiğini bildirmiştir.

 

Mükellefin  yatırım  aşamasında  istihdam  ettiği  20  işçinin  2009  Şubat  ayı  ücretleri üzerinden hesaplanan gelir vergisi tutarı 1.700 TL'dir.

 

Bu   durumda,   mükellefin   indirim   kapsamında   olan   20   işçi   dolayısıyla   muhtasar beyanname (Şubat ayına ait olup Mart ayında verilen muhtasar beyanname) üzerinden tahakkuk eden vergiden mahsup edilmek suretiyle terkin edilebilecek azami tutar, işçilerin ücretleri üzerinden hesaplanan vergi tutarının %50'si (850 TL) olacaktır.

 

İndirimin  devam  ettiği  süreler  içinde  işçi  çıkarılması  veya  emeklilik  nedenleriyle  işçi sayısında  azalma  olması  halinde,  terkin  edilecek  vergi  tutarının  tespitinde,  işyerinde kalan ve fiilen çalışan işçi sayısı dikkate alınacaktır.

 

 

Gelir vergisi stopajı indirimi, sadece kültür yatırımı ve girişimi belgesi olan yerlerde fiilen çalıştırılan işçilerin ücretleri üzerinden hesaplanacak gelir vergisi açısından geçerlidir. Bu işyerlerine  ilişkin  bordrolarda  gösterilmiş  olsa  dahi,  fiilen  bu  işyerlerinde  çalışmayan işçiler açısından indirimden yararlanılması mümkün değildir.

 

Ancak, izin, hastalık ve benzeri nedenlerle fiilen çalışılmaması bu şartın ihlali anlamına gelmez.

 

 

5225 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin (b) bendi kapsamında gelir vergisi indiriminden yararlanan  işverenlerce  istihdam  edilen  ücretlilerle  ilgili  asgari  geçim  indirimi, Gelir Vergisi Kanununun  32nci maddesi ile 265 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde6  belirtilen usul ve esaslara göre hesaplanacaktır.

 

İşçilerin ücretleri üzerinden hesaplanan gelir vergisi esas alınarak terkin edilecek azami tutarlar belirlendikten sonra asgari geçim indirimi tutarı mahsup edilecektir.

 

 

 

Bayburt ilinde kurumlar vergisi mükellefi (A) Limited Şirketi yapılmakta olan kültür girişimi

nedeniyle  toplam  2  işçi  istihdam  etmektedir.  Şubat-2009  döneminde  çalışanlarından tevkif ettiği gelir vergisi ve asgari geçim indirimi tutarları her işçi için aşağıdaki şekildedir:

 

	Brüt Ücret (TL)	Gelir Vergisi Tutarı (TL)	Asg. Geç. İnd. Tutarı                 (TL)
Birinci işçi	666	84,91	74,92
İkinci işçi	3.000	382,5	67,43
Toplam	3.666	467,41	142,35

 

Buna   göre,   (A)   Limited   Şirketi'nin   2   işçi   için   yararlanacağı   terkin   tutarı   şöyle

hesaplanacaktır:

 

		Birinci işçi (TL)	İkinci işçi (TL)	Toplam (TL)
a	Hesaplanan gelir vergisi tutarı	84,91	382,50	467,41
b	Terkin edilecek azami tutar (a x%25=)	21,23	95,63	116,86
c	Mahsup edilecek asgari geçim indirimi	74,92	67,43	142,35
d	Asgari               geçim               indiriminin                mahsubundan sonra kalan tutar (a-c=)	9,99	315,07	325,06
e	Terkin edilecek tutar (b veya d satırlarındaki  tutarlardan  küçük olanından fazla olamaz)	9,99	95,63	105,62
f	Vergi dairesine ödenecek tutar [a-(c+e)=]	-	219,44	219,44

 

İndirim,   teşvik   kapsamında   çalıştırılacak   azami   personel   sayısı   dikkate   alınarak

çalıştırılan  işçi  bazında  uygulanmaktadır.  Bu nedenle,  örnekte  her  bir çalışanın  ücret gelirleri üzerinden hesaplanan gelir vergisinden öncelikle teşvik kapsamında yararlanılabilecek azami tutar hesaplanmıştır. Hesaplanan gelir vergisinden; önce asgari geçim indirimi sonra terkin edilebilecek indirim tutarı mahsup edilmiştir. Mahsup sonucu kalan gelir vergisi tutarı vergi dairesine ödenecektir.

 

 

 

Gelir  vergisi  stopajı  indiriminden  yararlanacak  olan  mükellefler,  ilgili  döneme  ilişkin verecekleri muhtasar beyannamelerinde, çalıştırdıkları tüm işçilere ait ücret matrahlarını beyan ederek bunlara ilişkin vergilerin tahakkuk ettirilmesini sağlayacaktır.

 

Gelir vergisi stopajı indiriminden yararlanabilmek için muhtasar beyanname ile birlikte bu

Tebliğin  ekinde  yer  alan  "Kültür  Yatırımları  ve  Girişimleri  Teşvikine  Ait  Gelir  Vergisi Stopajı  İndirimine  İlişkin  Bildirim"  ile  kültür  belgesinin  tasdikli  örneğini  de  muhtasar beyannamenin   verildiği   vergi   dairesine   vermeleri   gerekmektedir.   Kültür   belgesinin tasdikli örneği  indirimden  faydalanmaya  başlanılan  ilk  ay  verilecektir.  Bu  bildirimin, muhtasar  beyannameyi  e-beyanname  şeklinde verenler tarafından  elektronik  ortamda, diğer mükelleflerce ise kağıt ortamında verilmesi gerekmektedir.

 

5225   sayılı   Kanun   gereğince   gelir   vergisi   stopajı   indiriminden   yararlanacak   olan mükellefler,  bildirimde  yer alan terkine konu olacak vergi tutarını verecekleri  muhtasar beyannamenin  Tablo-1  "Matrah  ve  Vergi  Bildirimi"  bölümünün  (18/b)  no'lu  satırında (Ücret Ödemeleri Üzerinden Yapılan Tevkifatın 5225 sayılı Kanun Gereği Terkin Edilen Tutarı)  göstereceklerdir.  Bu  tutar,  (17/b)  no'lu  satırda  gösterilen  gelir  vergisi  kesintisi toplamından   indirilerek   terkin  sonrası   kalan   gelir  vergisi   tutarı   (19)  no'lu  satırda gösterilecektir.

 

İndirimden  yararlanacak  işçi sayısının tespitinde esas alınacak olan belgeler (Yatırıma veya  işletmeye  başlandığı  tarihte  ilgili  idareye  verilmiş  olan  aylık  prim  ve  hizmet belgeleri),  en  geç  muhtasar  beyannamenin  verileceği  tarihe  kadar  bu  beyannamenin verildiği  vergi  dairesine,  birden  fazla  vergi  dairesine  muhtasar  beyanname  verilmesi halinde ise kurumlar vergisi bakımından bağlı olunan vergi dairesine verilecektir.

 

 

Mükellefler  tarafından  verilen  muhtasar  beyannameler  üzerinden  ilgili vergi  dairesince gerekli tahakkuk işlemi yapılacaktır.  5225 sayılı Kanun hükümleri  çerçevesinde  terkine konu edilen tutar muhtasar beyannamenin (18/b) no'lu satırında gösterilmiş olduğundan, vergi dairesince ayrıca bir terkin işlemi yapılmayacaktır.

 

Bildirimin verildiği vergi dairesinin sınırları içerisinde yer almayan işyerlerindeki istihdam dolayısıyla indirimden yararlanılmışsa, bildirimin bir örneği vergi dairesi tarafından gerekli kontrollerin yapılması açısından işyerinin bulunduğu ilgili vergi dairesine ayrıca gönderilecektir.

 

 

 

5225  sayılı  Kanunun  6  ncı  maddesinin  ikinci  fıkrası  uyarınca,  gelir  vergisi  stopajı indiriminden  yararlananlar   için  başka  bir  teşvik  mevzuatında   da  benzer  teşvik  ve indirimlerin bulunması halinde, lehe olan hükümler uygulanır.

 

 

 8.2. Belgeli Kültür Yatırımı veya İşletmelerinin Devri  veya Faaliyetinin Sona Ermesi Hali

 

Kanunun 10 uncu maddesi gereği belgeli kültür yatırımlarını veya işletmelerini Kültür ve Turizm Bakanlığının izni ile kiralayan veya devralan kurumlar vergisi mükellefleri de kalan süre için indirim uygulamasından yararlanacaklardır.

 

Belge sahibi tüzel kişiliğin şirket ana sözleşmesinin, ortaklık statüsü veya yapısının Kültür ve  Turizm   Bakanlığının   izni  ile  değiştirilmesi   hali  de  kalan   süre  için  indirimden yararlanılmasına engel değildir.

 

Yukarıd belirtilen esaslar çerçevesinde yatırım veya işletmeyi kiralayan veya devralanların  indirimden  kalan  süre  kadar  yararlanmaları  için,  bu  durumun  Kültür  ve Turizm Bakanlığından alınan belgelerle tevsik edilmesi gerekmektedir.

 

İndirimin,  kültür  belgeli  işletmelere  tanınması  nedeniyle  Kanunda  belirtilen  sürelerin tamamlanması halinde işletmeleri devralan kurumlarca indirimden faydalanılamaz.

 

 

5225 sayılı Kanunun amacı bir yandan kültür yatırımı ve işletmelerinde bulunan kurumlar vergisi  mükellefleri  için  istihdamın  maliyetinin  azaltılması,  diğer  yandan  da  bu  tür yatırımların  devamlılığını  sağlamak  olduğundan  yatırım  ve işletmelerin  tamamlanması gerekmektedir. Yatırım aşamasında gelir vergisi stopajı indiriminden yararlanan mükelleflerin  yatırımlarını  işletme  aşamasına  geçirmemeleri  durumunda  yararlanılan indirim tutarları kendilerinden tahsil edilecektir.

 

Kanunun  10  uncu  maddesinin  ikinci  fıkrası  uyarınca  gelir  vergisi  stopajı  indiriminden yararlanmaya başlayan girişimci veya yatırımcıların yatırım ve işletmelere;

 

- Vergi Usul Kanununda belirtilen mücbir sebepler dışında son vermeleri halinde,

- Bir yıl içinde tekrar başlamamaları halinde,

 

yatırım  aşamasında  indirim  konusu  yapılan  tutarlar,  213  sayılı  Kanun  ile 6183  sayılı

Kanun hükümleri çerçevesinde gerekli müeyyideler uygulanarak tahsil edilecektir.

 

 

Kültür yatırımı ve girişimlerinde indirim kapsamında çalıştırılacak personelin azami sayısı, nitelikleri  ve seçimine  ilişkin  usul  ve esaslar;  Kültür  Yatırımı  ve Girişimlerinde  Teşvik Kapsamında Çalıştırılacak Personele İlişkin Usul ve Esaslara Dair Tebliğ ile belirlenmesi nedeniyle gelir vergisi stopajı indirimi uygulanabilir hale gelmiştir.

 

Dolayısıyla bu Tebliğin yayımından önce kültür belgesi almış olanlar, kültür yatırımı veya

girişimi  belgeleri  kapsamında   çalışan  azami  personel  sayısının,   Kültür  ve  Turizm Bakanlığınca belgelerine işlendiği tarihi takip eden aydan itibaren yatırım aşamasında üç yıl,   işletme   aşamasında   yedi   yılı   aşmamak   kaydıyla   bu   Tebliğin   "6.   İndirimin Uygulanması"   bölümündeki   esaslar   çerçevesinde   gelir   vergisi   stopajı   indiriminden faydalanacaklardır.

 

Tebliğin yayımından önce düzenlenen kültür belgesine azami personel sayısının işlenmiş olması halinde, azami süreler bu Tebliğin yayımından itibaren uygulanacaktır.

 

Tebliğ olunur.

 
Ek:1' i bilgisayarınıza kaydetmek için TIKLAYINIZ.
 

 

 

1 21/7/2004 tarihli ve 25529 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanmıştır.

 

2 16/8/2005 tarihli ve 25908 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanmıştır.

 

3  14/8/2006 tarihli ve 26228 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanmıştır.

 

4  28/1/2009 tarihli ve 27124 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanmıştır.

 

5  Bu örnekte, asgari geçim indirimi uygulaması ihmal edilmiştir.

 

6  4/12/2007 tarihli ve 26720 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanmıştır.