Vergi Usul Kanununun 182’nci maddesine göre, bütün kurumlar ve birinci sınıf tüccarlar yevmiye defteri, envanter defteri ve defter-i kebir tutmak zorundadırlar. Ayrıca 20 Seri No.lu Damga Vergisi Kanunu Genel Tebliği gereğince sadece makbuz karşılığı ve istihkaktan kesinti suretiyle damga vergisi ödeyen anonim şirketler damga vergisi defteri tutmak zorundadırlar. Söz konusu defterlerden Defter-i Kebir hariç, diğerlerinin tamamı tasdike tabidir.

 

Türk Ticaret Kanununun 66, 70, 71 ve 72. maddeleri gereğince de tüzel kişi tacirler ve tüzel kişiliği olmayan ticarî kuruluşlar ile işletmesinin yapı ve önemine göre bilânço esasına göre defter tutması gereken gerçek kişi tacirler yevmiye defteri, envanter defteri ve defter-i kebir tasdik ettirmek ve tutmak zorundadırlar. Anonim şirketler bunlara ilâveten, Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defteri, Yönetim Kurulu Karar Defteri ve Pay Sahipleri Defteri ile nama yazılı tahvil çıkardıkları takdirde Tahvil Defteri tutmak zorundadırlar.

 

Vergi Usul Kanununda açılış tasdiki ve ara tasdiki olmak üzere iki tür tasdik öngörülmüştür. Türk Ticaret Kanununa göre, bunlara ilâveten kapanış tasdiki denen üçüncü bir tasdik türü söz konusudur.

 

Defterlerini ertesi yılda da kullanmak isteyen mükelleflerin ilgili hesap döneminin ilk ayı içerisinde yasal defterlerinin ara tasdiklerini yaptırması gerekmektedir.

 

Ayrıca Türk Ticaret Kanunu’na göre yevmiye defterine ilişkin kapanış tasdikinin, en geç ilgili hesap dönemini izleyen ilk ayın sonuna kadar, envanter defterine ait kapanış tasdikinin ise, envanter ve bilânçonun tamamlanacağı tarih olan müteakip hesap döneminin üçüncü ayı sonuna kadar yaptırılması zorunludur.

 

Vergi Usul Kanununa göre açılış veya ara tasdikinin süresinde değil izleyen ay içinde yaptırılması, ikinci derece usulsüzlük cezasını gerektirir. Ancak tasdiklerin süresi içinde yaptırılmadığı gibi izleyen ay içinde de yaptırılmaması, tasdikin hiç yaptırılmadığı anlamına gelir ve kazancın re’sen takdiri ile iki kat birinci derece usulsüzlük cezasını gerektirir.

 

Türk Ticaret Kanunu'na göre tasdiki zorunlu olan defterlerin kapanış tasdiki dâhil hiç veya zamanında tasdik ettirilmemesi, bunların usulüne uygun tutulmamış olduğu anlamına geldiği için, sahibi lehine değil aleyhine delil sayılması sonucunu doğurur.