|
Maliye Bakanlığından:
MİLLİ EMLAK GENEL TEBLİĞİ
(SIRA NO: 324)
I. GİRİŞ
(1) Hazine taşınmazları üzerinde kullanma izni verilmesi ile irtifak hakkı
tesis edilmesi görev ve yetkisi, 13/12/1983 tarihli ve 178 sayılı Maliye
Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin
543 sayılı KHK ile yeniden düzenlenen 13 üncü maddesinin (b) bendine
göre Maliye Bakanlığına ait olup, bu işlemler; 8/9/1983 tarihli ve 2886 sayılı
Devlet İhale Kanununun 74 üncü maddesine ve 29/6/2001 tarihli ve 4706
sayılı Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda
Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ile 178 sayılı KHK’nin 543 sayılı KHK
ile yeniden düzenlenen 13 üncü maddesine dayanılarak Maliye Bakanlığınca
hazırlanan ve 19/6/2007 tarihli ve 26557 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak
yürürlüğe giren Hazine Taşınmazlarının İdaresi Hakkında Yönetmelik
hükümlerine göre yürütülmektedir.
(2) Hazine taşınmazları üzerinde ön izin ve kullanma izni verilmesi ile
irtifak hakkı tesis edilmesi işlemleri aşağıda belirtilen usul ve esaslara göre
yürütülecektir.
II. GENEL ESASLAR
1. Tanımlar
(1) Bu Genel Tebliğde geçen;
a) Avan Proje: Asıl projeden önce, yapılacak projeye esas olmak üzere
hazırlanan taslak projeyi,
b) Bakanlık: Maliye Bakanlığını,
c) Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yer: Türk Medenî Kanunu
ile diğer kanunlarda Devletin hüküm ve tasarrufu altında olduğu belirtilen
yerleri,
ç) Hazinenin özel mülkiyetindeki taşınmaz: Tapuda Hazine adına
tescilli taşınmazları,
d) Hazine taşınmazı: Hazinenin özel mülkiyetindeki taşınmazlar ile Devletin
hüküm ve tasarrufu altındaki yerleri,
e) İdare: Merkezde Maliye Bakanlığını (Millî Emlak Genel Müdürlüğü);
illerde defterdarlığı (millî emlak dairesi başkanlığı veya millî emlak
müdürlüğü) ve ilçelerde malmüdürlüğünü,
f) İrtifak hakkı: Bir taşınmaz üzerinde yararlanmaya ve kullanıma rıza göstermeyi
veya mülkiyete ilişkin bazı hakların kullanılmasından vazgeçmeyi kapsayan
ve diğer bir taşınmaz veya kişi lehine aynî hak olarak kurulan yükümlülüğü,
g) Jeotermal seracılık: Örtüaltı ısıtmasında yer kabuğunun derinliklerindeki
ısının oluşturduğu, sıcaklığı sürekli olarak bölgesel atmosferin ortalama
sıcaklığının üzerinde olan su, buhar ve gazların (jeotermal kaynak) kullanıldığı
seracılık yöntemini,
ğ) Kanun: 8/9/1983 tarihli ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanununu,
h) Kullanma izni: Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerler üzerinde
kişiler lehine İdarece verilen izni,
ı) Organik tarım: Toprak, su, bitki, hayvan ve doğal kaynaklar kullanılarak organik
ürün veya girdi üretilmesi ya da yetiştirilmesi, üretim ve yetiştiricilikle
birlikte doğal alan ve kaynaklardan ürün toplanması, hasat, kesim, işleme,
tasnif, paketleme, pazarlama ve depolama yatırımlarını,
i) Organize hayvancılık: Yatırımcılar tarafından, projeye dayalı organize hayvancılık
faaliyeti kapsamında, küçükbaş veya büyükbaş hayvan türlerinin
beslenmesi, üretilmesi, geliştirilmesi ve diğer her türlü faaliyetler
ile ekonomik değere sahip hale getirilmesi amacıyla yapılacak yatırımı,
j) Ön izin: İrtifak hakkı tesis edilmeden veya kullanma izni verilmeden önce;
tescil, ifraz, tevhit, terk ve benzeri işlemlerin yapılması veya imar planının yaptırılması,
değiştirilmesi ya da uygulama projelerinin hazırlanması ve onaylatılması gibi işlemlerin
yerine getirilebilmesi için İdarece verilen izni,
k) Sözleşme: İdare ile müşteri arasında düzenlenen ve imzalanan anlaşmayı,
l) Şartname: Yapılacak işlerin genel, özel, teknik ve idarî usul ve esaslarını
gösteren belge veya belgeleri,
m) Teknolojik seracılık: Bitkilerin ideal yaşama, beslenme ve gelişme ortamının
(ışık, nem, ısı, hava, sulama, gübreleme vs.) sağlanmasına ve kontrol altında
tutulmasına elverişli sera yapıları ile yetiştirme tekniklerinin kullanıldığı seracılık
yöntemini,
n) Uygulama projesi: Taşınmazın üzerinde yapılacak olan yapı veya tesislerin
inşaatına esas olacak ayrıntıda düzenlenen, yatırım aşamalarını ve termin
planını da içeren, inşa edilecek bölümlerin biçimlerinin
ve boyutlarının uygulamaya esas teşkil edecek şekilde açık ve kesin olarak
belirtildiği projeyi,
o) Yatırımcı: Hazine taşınmazları üzerinde yatırım yapacak gerçek veya
tüzel kişiyi,
ö) Yönetmelik: Hazine Taşınmazlarının İdaresi Hakkında Yönetmeliği,
ifade eder.
2. Bedel tespiti
(1) Hazine taşınmazları üzerinde verilecek kullanma izni ve tesis edilecek
irtifak haklarında bedel takdiri Yönetmeliğin 17 nci maddesi gereğince oluşturulan
komisyonca Kanunun 9 uncu ve Yönetmeliğin 12 nci maddeleri ile diğer ilgili
mevzuatta yer alan kıymet takdirine ilişkin hükümlere göre yapılacaktır.
(2) İlk yıl kullanma izni veya irtifak hakkı bedeli, taşınmazın emlak vergisine
esas asgari metrekare birim değerinin yüzde birinden az olmamak üzere
rayiç bedel esas alınarak tespit ve takdir edilecektir.
(3) Deniz turizmi araçlarına güvenli bağlama, karaya çekme,
bakım, onarım ve sosyal hizmetlerden birkaçını veya tamamını sunan deniz
turizmi tesisleri yapılmak amacıyla, kullanma izni veya irtifak hakkı verilmesi
talep edilen alanda projelendirilmiş veya mendireklerle çevrilmiş deniz yüzeyinin
de bulunması hâlinde, deniz yüzeyinin kullanma izni metrekare birim bedeli;
proje sahasındaki kara parçası için tespit edilen kullanma izni veya
irtifak hakkı beher metrekare bedelinin yüzde onu esas alınmak suretiyle belirlenecektir.
(4) İlk yıl kullanma izni veya irtifak hakkı bedeli, 28/7/1981 tarihli ve 2499 sayılı
Sermaye Piyasası Kanununa tabi ekspertiz şirketleri ile Bakanlık merkez denetim
elemanlarına tespit ettirilebilir. Bu şekilde tespit ettirilen bedel, komisyonca
ayrıca karar alınmasına gerek olmaksızın tahmin edilen bedel olarak dikkate alınacaktır.
(5) Kıymet takdiri yapılırken, bu Genel Tebliğ eki “İrtifak Hakkı/Kullanma
İzni İşlemine Esas Kıymet Takdir Karar Formu (Ek-2)” kullanılacak ve bu formda;
taşınmazın üzerinde varsa muhdesatın dikkate alınıp alınmadığı, fiili kullanım
olup olmadığı ve bedelin hesaplanma şekli gibi hususlara açıkça yer
verilecektir.
(6) İlgili kanunları gereğince bedeli yatırımcı tarafından ödenerek kamulaştırılan
ve Hazine adına tescil edilen taşınmazların üzerinde tesis edilecek irtifak
hakkı veya verilecek kullanma izinlerinden bedel alınmayacağından, bu taşınmazlar
hakkında kıymet takdiri yapılmayacaktır.
3. Şartnameler
(1) Kullanma izni ihaleleri için Yönetmelik ekinde yer alan “Kullanma
İzni Şartnamesi (Ek-15)”, irtifak hakkı ihaleleri için ise Yönetmelik
ekinde yer alan “İrtifak Hakkı Şartnamesi (Ek-13)” hazırlanacaktır.
Taşınmazın niteliği dikkate alınarak şartnameye ayrıca ilave edilmesi istenilen
şartlar ise “Özel Şartlar” bölümünde gösterilecektir.
4. Geçici teminat
(1) Kullanma izni ve irtifak hakkı ihalelerinde geçici teminat miktarının
belirlenmesinde 4706 sayılı Kanun hükümlerine göre belirlenen üst
sınır esas alınacaktır.
(2) Geçici teminat olarak kabul edilecek değerler aşağıda gösterilmiştir.
a) Tedavüldeki Türk Parası,
b) Mevduat veya katılım bankalarının verecekleri süresiz teminat mektupları,
c) Hazine Müsteşarlığınca ihraç edilen devlet iç borçlanma
senetleri veya bu senetler yerine düzenlenen belgeler (nominal bedele faiz
dâhil edilerek ihraç edilmiş ise, bu işlemlerde anaparaya tekabül
eden satış değerleri esas alınır),
(3) Mevduat veya katılım bankalarınca verilen teminat mektupları dışındaki teminatlar
müşteriler tarafından ihaleden önce ilgili muhasebe birimine yatırılacak,
teminat mektupları ise ihale komisyonuna verilecektir. Üzerlerine ihale yapılan
isteklilere ait teminat mektupları ihaleden sonra ilgili muhasebe birimine teslim
edilecektir. Üzerlerine ihale yapılmayan isteklilerin geçici teminatları
iade edilecektir.
(4) Teminat mektuplarının Yönetmeliğin 26 ncı maddesinde öngörülen
şartları taşıyıp taşımadığı komisyonca incelenecek, mevzuata aykırı olarak düzenlenmiş
teminat mektupları kabul edilmeyecektir. Üzerinde suç unsuru tespit
edilen teminat mektupları, gerekli kovuşturma yapılması için Bakanlığa intikal
ettirilecektir.
(5) 4706 sayılı Kanunun ek 1 inci maddesinin ikinci fıkrasında; Türkiye Cumhuriyeti
Merkez Bankasınca belirlenen konvertibl dövizin, sadece taşınmaz satış ihalelerinde
ve dışarıda yerleşik kişiler ile geçimini yurt dışında temin eden Türk
vatandaşlarından teminat olarak alınabileceği belirtildiğinden; kullanma izni veya
irtifak hakkı ihalelerinde konvertibl döviz teminat olarak kabul edilmeyecektir.
5. Bedel artış oranları
(1) İkinci ve müteakip yıllar ön izin, kullanma izni ve irtifak hakkı
bedelleri, cari yıl bedelinin Türkiye İstatistik Kurumunca yayımlanan Üretici
Fiyatları Endeksi (ÜFE-bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde
değişim) oranında artırılması suretiyle hesaplanacaktır.
6. Bakanlığa gönderilecek bilgi ve belgeler
(1) Bakanlığın izni ile sonuçlandırılması gereken kullanma izni ve irtifak
hakkı taleplerinde bu Genel Tebliğ eki “İrtifak Hakkı/Kullanma İzni İşlemi
Bilgi Formu (Ek-1)” valilik (defterdarlık) görüşü ile birlikte
Bakanlığa gönderilecektir. Yatırımcılar tarafından, projeye dayalı organize
hayvancılık, teknolojik veya jeotermal seracılık ile organik tarım yatırımları amacıyla
talepte bulunulmuş ise, taşınmazın talep doğrultusunda kullanılmaya uygun olup olmadığına
ilişkin Tarım İl Müdürlüğü ile diğer ilgili kamu idarelerinin
yazısı eklenecektir.
7. Orman, mera, yaylak ve kışlak ile kamuya ait otlak ve çayır vasıflı taşınmazlar
hakkında yapılacak işlemler
(1) 31/8/1956 tarihli ve 6831 sayılı Orman Kanununun 17 nci maddesinin üçüncü
fıkrasında; ormanlık alanlar üzerinde savunma, ulaşım, enerji, haberleşme,
su, atık su, petrol, doğalgaz, altyapı ve katı atık bertaraf tesisleri, sanatoryum,
baraj, gölet ve mezarlık, Devlete ait sağlık, eğitim ve spor tesisleri yapılmak
amacıyla Çevre ve Orman Bakanlığınca bedeli karşılığında izin verilebileceği
hüküm altına alınmıştır.
(2) Bu taşınmazlar hakkında Çevre ve Orman Bakanlığınca kesin izin verilmesi
ve irtifak hakkı tesis edilmesinin uygun görülerek Bakanlığa bildirilmesi
halinde, kesin izin şartları esas alınarak kesin izin verilen lehine 6831 sayılı
Orman Kanununun 115 inci maddesi gereğince irtifak hakkı tesis edilecektir.
(3) Mera, yaylak ve kışlak ile kamuya ait otlak ve çayır vasıflı taşınmazlar
üzerinde, 25/2/1998 tarihli ve 4342 sayılı Mera Kanunun 14 üncü
maddesinde belirtilen amaçlarda kullanılmak üzere irtifak hakkı tesisinin
talep edilmesi halinde; talep konusu taşınmazın vasfının değiştirilerek Hazine adına
tescili sağlanmadan İdarece her hangi bir işlem yapılmayacaktır.
8. İhale usulü
(1) Kullanma izni verilmesi ve irtifak hakkı tesis edilmesine ilişkin ihale işlemleri
bu Genel Tebliğde yer alan istisnalar dışında, Kanunun 17 nci maddesinde belirtilen
ilanlar yapılmak suretiyle, 51 inci maddesinin (g) bendine göre pazarlık usulüyle
yapılacaktır.
(2) Ancak,
a) Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunca ilgili mevzuatı gereğince verilen lisansa
istinaden bu Kurumca uygun görülen taşınmazların üzerinde yatırım
yapacak yatırımcılara,
b) 24/11/1994 tarihli ve 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun
hükümlerine göre özelleştirme kapsam ve programına alınan kurum
ve kuruluşlara,
c) Projeye dayalı organize hayvancılık yatırımlarında toplam proje maliyet bedelinin
en az elli milyon ABD Doları karşılığı TL tutarında yatırım yapmayı ve yatırımın
faaliyete geçmesinden itibaren en az yüz kişiye on yıl süreyle
istihdam sağlamayı taahhüt eden yatırımcıya,
ç) Teknolojik veya jeotermal seracılık ile organik tarım yatırımlarında en
az on milyon ABD Doları karşılığı TL tutarında yatırım yapmayı ve yatırımın faaliyete
geçmesinden itibaren en az on kişiye on yıl süreyle istihdam sağlamayı
taahhüt eden yatırımcıya,
d) Kıyı yatırımlarında en az yüzelli milyon ABD Doları karşılığı TL tutarında
yatırım yapmayı ve yatırımın faaliyete geçmesinden itibaren en az ikiyüzelli
kişiye on yıl süreyle istihdam sağlamayı taahhüt eden yatırımcıya,
e)Yatırımcı tarafından; dolgu, iskele, platform, boru hattı, dolfen, şamandıra,
pompaj istasyonu gibi tesisler yapılması amacıyla kullanma izni verilmesi veya irtifak
hakkı tesisinin talep edilmesi halinde, talep konusu alanların geri sahasında talep
sahibi yatırımcının mülkiyetinde olan, yasal bir hakka istinaden fiilen kullanımında
bulunan veya bu yatırımcıya daha önce Bakanlıkça kiralanan veya kullanma
izni verilen veya irtifak hakkı tesis edilmiş olan Hazine taşınmazı bulunması; bu
alanların yapımı talep edilen kıyı tesisi ile plan ve proje bütünlüğü
taşıyor olması ve birlikte kullanılmasının zorunlu olduğunun tespit edilmesi durumunda
talep sahibi yatırımcıya,
f) Kamu yararına çalışan derneklere ve vergi muafiyeti tanınan vakıflara,
vakıflarca kurulan yükseköğretim kurumlarına, kanunla kurulmuş kurum ve
kuruluşlar ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına, kendi kuruluş kanunlarında,
tüzük ve senetlerinde yer alan asli faaliyetlerinde belirtilen amaçlarda
kullanılmak üzere,
Kanunun 17 nci maddesine göre ilan yapılmaksızın doğrudan kullanma izni verilebilecek
veya irtifak hakkı tesis edilebilecektir.
(3) İkinci fıkrada belirtilen koşulları taşıyan birden fazla istekli olması halinde
ise; bu istekliler arasında Kanunun 51 inci maddesinin (g) bendine göre pazarlık
usulü ile yapılacak ihale sonucunda en yüksek bedeli teklif eden yatırımcıya
kullanma izni verilecek veya irtifak hakkı tesis edilecektir.
(4) Ön izin verilmesi amacıyla ayrı bir ihale yapılmayacaktır.
9. Yetki
(1) Kullanma izni verilmesine ve irtifak hakkı tesis edilmesine ilişkin ihalelerde,
ihaleye çıkılmadan önce Bakanlıktan izin alınacaktır.
(2) Ancak, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunca lisans verilen tüzel kişiler
lehine 20/2/2001 tarihli ve 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanununun 15 inci, 10/5/2005
tarihli ve 5346 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi
Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanunun 8 inci ve 18/4/2001 tarihli ve 4646 sayılı
Doğal Gaz Piyasası Kanunun (Elektrik Piyasası Kanununda Değişiklik Yapılması ve
Doğal Gaz Piyasası Hakkında Kanunun) 12 nci maddesi uyarınca tesis edilecek irtifak
hakkı ve kullanma izinleri ile Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca belirlenen yatırımcılar
lehine 9/1/2002 tarihli ve 4737 sayılı Endüstri Bölgeleri Kanununun (Endüstri
Bölgeleri Kanunu ve Organize Sanayi Bölgeleri Kanununda Değişiklik Yapılması
Hakkında Kanunun) 4 üncü maddesi gereğince verilecek kullanma izni ile
tesis edilecek irtifak haklarına ilişkin işlemler Bakanlıktan izin alınmaksızın
valiliklerce (defterdarlık) sonuçlandırılacaktır.
(3) Ayrıca, yapılacak irtifak hakkı veya kullanma izni ihaleleri sonrasında; gerekli
olması halinde ön izin sözleşmeleri, ön izin yükümlülüklerinin
yerine getirilmesi halinde ise kullanma izni veya irtifak hakkı sözleşmeleri
Bakanlıktan izin alınmaksızın valiliklerce (defterdarlık) düzenlenecektir.
(4) Kullanma izni veya irtifak hakkı sözleşmelerinde değişiklik gerektiren
işlemlerde ise Bakanlıktan izin alınacaktır.
10. İhale onayı
(1) Kullanma izni veya irtifak hakkına ilişkin ihale komisyonu kararları Kanunun
31 inci maddesi gereğince onbeş işgünü içinde onaylanır veya
iptal edilir. Yılı merkezi yönetim bütçe kanununa ekli (İ) işaretli
Cetvelde, merkez ilçeler için tespit edilen parasal sınıra kadar olan
ihaleler ita amirinin (illerde defterdarın ve yetki devredilen hallerde milli emlak
dairesi başkanının, diğer ilçeler için tespit edilen parasal sınıra
kadar olan ihalelerde kaymakamın), bu parasal sınırı aşan ihaleler ise Bakanlığın
onay veya iptal kararları ile kesinleşecektir.
(2) İhalelerin onaya sunulmasına ilişkin yazılar ihale tutanağı da eklenmek suretiyle,
valiliklerce (defterdarlık) veya kaymakamlıklarca doğrudan Bakanlığa faks yoluyla
bildirilecektir. Bu yazılarda;
a) Taşınmazın numarası, mahalle veya köyü, mevkii, pafta, ada ve parsel
numaraları veya tarihi, cilt, sayfa ve sıra numaraları, cinsi, yüzölçümü,
varsa sokak adı ve kapı numarası, paylı ise Hazine payı,
b) Taşınmazın tahmin edilen bedeli ile teklif edilen bedellerin en yükseği,
c) İhale tarihi, ihaleye kaç kişinin katıldığı ve ihalenin kime yapıldığı,
belirtilecektir.
(3) Ayrıca, kaymakamlıklarca doğrudan Bakanlığa yazılan yazılar bilgi için
dağıtımlı olarak valiliklere (defterdarlık) de gönderilecektir.
11. Kesin teminat
(1) Müşterinin taahhüdünü sözleşme ve şartname hükümlerine
uygun olarak yerine getirmesini sağlamak amacıyla, sözleşme yapılmasından önce
bir yıllık kullanma izni ve irtifak hakkı bedeli üzerinden yüzde altı
oranında kesin teminat alınacaktır.
(2) Müşterinin bu zorunluluğa uymaması halinde, protesto çekmeye ve
hüküm almaya gerek kalmaksızın ihale bozulacak ve varsa geçici
teminat Hazineye gelir kaydedilecektir.
(3) Geçici teminat olarak kabul edilen değerler kesin teminat olarak da verilebilecektir.
Verilen kesin teminat, teminat olarak kabul edilen diğer değerlerle değiştirilebilecektir.
(4) Sözleşmenin yapılmasından sonra geçici teminat iade edilecektir.
12. Sözleşme düzenlenmesi ve yer teslimi
(1) Müşteri, onaylanan ihale kararının kendisine bildirilmesini izleyen günden
itibaren onbeş gün içinde geçici teminatı kesin teminata çevirerek;
a) Ön izin verilmesi gereken hallerde ön izin için Yönetmelik
eki “Ön İzin Sözleşmesi (Ek-12)”,
b) İrtifak hakkı için Yönetmelik eki “İrtifak Hakkı Sözleşmesi
(Ek-14)”,
c) Kullanma izni için Yönetmelik eki “Kullanma İzni Sözleşmesi
(Ek-16)”,
ç) Mecra irtifak hakkı için bu Genel Tebliğ eki “Mecra İrtifak
Hakkı Sözleşmesi (Ek-3)”,
d) Mecra kullanma izni için bu Genel Tebliğ eki “Mecra Kullanma İzni
Sözleşmesi (Ek-4)”,
düzenleyerek İdareye vermek zorundadır. Ön izin ve kullanma
izni sözleşmeleri notere tasdik ettirilecektir.
(2) Ancak, irtifak hakkı sözleşmeleri ile kamu idareleriyle yapılacak kullanma
izni sözleşmeleri için noter tasdiki aranmayacaktır.
(3) İrtifak hakkı sözleşmeleri, İdareye teslim tarihinden itibaren bir ay içerisinde
tapuya tescil edilecektir.
(4) Bu zorunluluklara uyulmadığı takdirde, protesto çekmeye ve hüküm
almaya gerek kalmaksızın ihale bozulacak ve varsa geçici teminat Hazineye
gelir kaydedilecektir.
(5) Noterlikçe tescil edilen sözleşmenin İdareye tesliminden veya irtifak
hakkının tapuya tescilinden itibaren onbeş gün içerisinde İdare taşınmazı
müşteriye mahallinde tanzim edilecek tutanakla şartnamede belirtilen sınır
ve evsafa uygun olarak teslim edecektir. Tutanakta; taşınmaz bina ise müştemilatı,
değilse üzerindeki muhdesat ve dikili şeyler değerleri itibariyle gösterilecek,
teslim tutanağı ilgili memur ve hak sahibi tarafından imzalanacaktır.
(6) Noterce tasdik edilmiş ön izin ve kullanma izni sözleşmeleri ile irtifak
hakkına ilişkin olarak tapuda düzenlenen resmi senedin bir örneği onbeş
gün içerisinde Bakanlığa gönderilecektir.
A. Ön izin verilmesi
(1) Kullanma izni veya irtifak hakkı ihalelerinin onayını müteakip gerekmesi
halinde, fiili kullanım olmaksızın taşınmazın tescil, ifraz, tevhit, terk ve benzeri
işlemlerin yapılması veya imar planının yaptırılması, değiştirilmesi ya da uygulama
projelerinin hazırlanması, onaylatılması ve ilgili kamu idarelerinden gerekli izin
ve ruhsatların alınması amacıyla, üzerinde ihale kalan yatırımcıya Yönetmelik
eki “Ön İzin Sözleşmesi (Ek-12)” düzenlenmek suretiyle
bir yıl süreli ön izin verilecektir.
(2) Ön izin verilmesi gereken hallerde, ayrıca bedel takdiri yapılmayacak,
ön izin bedeli, irtifak hakkı veya kullanma izni ihalesi sonucu oluşacak bedelin
yüzde yirmisi olarak belirlenecektir. Ancak, ön izin verilecek alanda
hak sahibinin fiili kullanımının olması halinde ön izin bedeli, irtifak hakkı
veya kullanma izni ihale bedeli olarak belirlenecektir.
(3) Ön izin süresi gerekli hâllerde bedeli karşılığında uzatılabilir.
Ancak, ön izin süresinin toplamı dört yılı geçemez. Sürenin
uzatılması halinde ikinci ve müteakip yıl ön izin bedelleri, yeniden bedel
takdiri yoluna gidilmeden bir önceki yıl ön izin bedelinin Türkiye
İstatistik Kurumunca yayımlanan Üretici Fiyatları Endeksi (ÜFE - bir önceki
yılın aynı ayına göre yüzde değişim) oranında arttırılması suretiyle belirlenecektir.
(4) Ön izin verilmesine ve süresinin uzatılmasına ilişkin işlemler valiliklerce
(defterdarlık) sonuçlandırılacaktır. Uzatılan dönem için yeniden
sözleşme yapılmayacaktır.
B. Ön izin yükümlülüklerinin yerine getirilmesi halinde
kullanma izni ve irtifak hakkı sözleşmelerinin düzenlenmesi
(1) Ön izin verilen yatırımcılar tarafından ön izin sözleşmesinde
belirtilen yükümlülüklerin yerine getirilerek, kullanma izni
verilmesinin veya irtifak hakkı tesisinin talep edilmesi halinde, valiliklerce (defterdarlık);
a) İmar planları veya değişikliklerinin sözleşme amacı doğrultusunda yaptırıldığının,
b) İmar planlarının ilgili kamu idaresine onaylatıldığının,
c) Bu planlara uygun olarak imar uygulamasının yapıldığının,
ç) Uygulama projelerinin imar planına uygun olarak hazırlandığı ve ilgili
kamu idarelerine onaylattırıldığının,
d) İlgili kamu idarelerinden alınması gerekli diğer izinlerin alındığının,
e) Ön izin sözleşmelerinde belirtilen diğer hususların yerine getirildiğinin,
tespiti halinde; Yönetmelik eki “İrtifak Hakkı Sözleşmesinin
(Ek-14)” veya “Kullanma İzni Sözleşmesinin (Ek-16)”düzenlenmesi
suretiyle Bakanlıktan izin alınmaksızın irtifak hakkı tesis edilecek veya kullanma
izni verilecektir.
13. İrtifak hakkı ve kullanma izni süresi
(1) Hazine taşınmazları üzerinde kırkdokuz yıla kadar (organize hayvancılık
için otuz yıla kadar) kullanma izni verilecek veya irtifak hakkı tesis edilecektir.
(2) İrtifak hakkı lehtarı veya kullanma izni sahibinin kusuru dışında kamudan
kaynaklanan, hakkın tamamen kullanılmasını ve işin yürütülmesini
en az otuz gün süreyle engelleyen hukukî veya fiilî bir imkânsızlık
durumunun ortaya çıkması ya da mücbir sebeplerin varlığı halinde; irtifak
hakkı lehtarı veya kullanma izni sahibinin talebi üzerine irtifak hakkı veya
kullanma izni süresi kamudan kaynaklanan fiili veya hukuki imkânsızlık
durumunun veya mücbir sebeplerin ortadan kalkmasına kadar geçecek süre
kadar dondurulur. Dondurulan süre için bedel alınmaz. Sürenin
yeniden işlemeye başladığı tarihte alınacak bedel, dondurulan yıl bedelinin geçen
süre kadar sözleşmesinde belirtilen oranda artırılması suretiyle tespit
edilir. Ancak, dondurulan yıl için ödenmiş olan bedelin dondurulan süreye
isabet eden kısmı sözleşmesinde belirtilen oranda artırılmak suretiyle yeni
tespit edilen bedelden mahsup edilir. Dondurulan süre sözleşme süresine
eklenecektir.
14. Bedellerin tahsili
A. Ön izin, kullanma izni ve irtifak hakkı bedelleri
(1) İlk yıl ön izin, kullanma izni ve irtifak hakkı bedelleri, ihalenin onaylanıp
müşteriye tebliğinden itibaren onbeş gün içinde, müteakip
yıl bedelleri ise, ön izin ve kullanma izni için sözleşmelerin
düzenlenme tarihleri, irtifak hakkı için ise tapuya tescil tarihi esas
alınarak her yıl aynı tarihte peşin olarak ilgili muhasebe birimine yatırılacaktır.
(2) Ön izin verilen hâllerde, ilk yıl kullanma izni veya irtifak hakkı
bedeli; ihale bedelinin kullanma izni veya irtifak hakkı tesis edilinceye kadar
(dört yılı geçmemek üzere) geçen süre dikkate alınarak
Türkiye İstatistik Kurumunca yayımlanan Üretici Fiyatları Endeksi (ÜFE-bir
önceki yılın aynı ayına göre yüzde değişim) oranında arttırılması
suretiyle tespit edilecek bedeldir.
(3) Kullanma izinlerinde ve irtifak hakkı tesisinde ilk yıl ihale bedeline, ikinci
ve üçüncü yıllar için ise sözleşmesine göre
tespit edilecek bedele yüzde yetmiş oranında indirim uygulanmak suretiyle hesaplanarak
tahsil edilir. Ancak, kullanma izni verildiği veya irtifak hakkı tesis edildiği
tarihte taşınmazın üzerinde kullanma izni veya irtifak hakkı amacına uygun
kullanımı mümkün yapı, tesis vb. muhdesatların bulunması ve esaslı nitelikte
ilave yatırım gerekmemesi halinde; kullanma izni ve irtifak hakkı bedellerinde ilk
üç yıl için öngörülen yüzde yetmiş indirim
uygulanmayacaktır.
(4) Bitkisel üretimle sınırlı olmak kaydıyla üzerinde tarım veya organize
hayvancılık yapılmak üzere kullanma izni verilen veya irtifak hakkı tesis edilen
taşınmazların kullanma izni veya irtifak hakkı bedelleri; ilk yıl ihale bedeline,
ikinci ve üçüncü yıllar için ise sözleşmesine
göre tespit edilecek bedele yüzde yetmiş oranında indirim uygulanmak suretiyle,
sonraki yıllar için ise sözleşmesine göre tespit edilecek bedele
yüzde elli oranında indirim uygulanmak suretiyle hesaplanarak tahsil edilir.
Ancak, kullanma izni verildiği veya irtifak hakkı tesis edildiği tarihte taşınmazın
üzerinde kullanma izni veya irtifak hakkı amacına uygun kullanımı mümkün
yapı, tesis vb. muhdesatların bulunması ve esaslı nitelikte ilave yatırım gerekmemesi
halinde; kullanma izni ve irtifak hakkı bedellerinde ilk üç yıl için
öngörülen yüzde yetmiş indirim uygulanmayacak ve sözleşme
gereğince alınması gereken bedelin yüzde ellisinin tahsiline devam edilecektir.
(5) 8/6/1994 tarihli ve 3996 sayılı Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret
Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun, 12/3/1982 tarihli
ve 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu ile 5346 sayılı Kanun gibi özel düzenlemeler
gereği verilen kullanma izni veya tesis edilen irtifak hakkı bedellerinde Yönetmelik
hükümlerine göre herhangi bir indirim uygulanmayacaktır.
(6) Vadesinde ödenmeyen bedellere, 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme
Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51 inci maddesi gereğince belirlenen
oranda gecikme zammı uygulanacaktır.
(7) İlgili kanunları gereğince bedeli yatırımcı tarafından ödenerek kamulaştırılan
ve Hazine adına tescil edilen taşınmazların üzerinde tesis edilecek irtifak
hakkı veya verilecek kullanma izinlerinden bedel alınmayacaktır.
B. Hasılat payları
(1) Kullanma izni verilen veya irtifak hakkı tesis edilen Hazine taşınmazı üzerinde
yapılacak tesisin işletmeye geçmesinden itibaren alınacak hasılat paylarına
ilişkin işlemler Yönetmeliğin 79 uncu maddesinde belirtilen usul ve esaslara
göre yürütülecektir.
(2) Buna göre,
a) Kullanma izni verilen veya irtifak hakkı tesis edilen Hazine taşınmazı üzerinde
yapılacak tesisin bizzat hak lehtarınca işletilmesi hâlinde, bu tesisin işletilmesinden
elde edilen toplam yıllık hasılatın yüzde biri oranında pay alınacaktır.
Ancak, tarım ve hayvancılık ile sanayi ve tersane yatırımlarında bu oran binde bir
olarak uygulanacaktır.
b) Kamu yararına çalışan dernekler ve vergi muafiyeti tanınan vakıflara
sağlık, eğitim ve spor tesisleri yapılmak amacıyla verilen kullanma izinleri ve
tesis edilen irtifak hakları ile vakıflarca kurulan yükseköğretim kurumlarına
ve 4046 sayılı Kanun hükümlerine göre gerçek ve tüzel
kişilere verilen kullanma izinleri ile tesis edilen irtifak haklarından hâsılat
payı alınmayacaktır.
(3) Hak lehdarı ile varsa alt kiracıların yıllık hasılatını gösteren ve ilgili
vergi dairesine yıllık beyanname ekinde verilen gelir tabloları, 1/6/1989 tarihli
3568 sayılı Serbest Muhasebeci Malî Müşavirlik ve Yeminli Malî
Müşavirlik Kanununa göre yeminli malî müşavirlere tasdik ettirilerek
bir örneği İdareye verilecektir. Ödenmesi gereken hasılat payları her
yılın yıllık beyanname verme dönemini takip eden ay içinde ilgili muhasebe
birimine yatırılacaktır.
(4) Hazine taşınmazı üzerinde bulunan tesisin tamamının veya bir kısmının hak
lehtarınca üçüncü kişilere kiraya verilmesi hâlinde;
hak lehtarından brüt kira üzerinden, kiracıdan/kiracılardan ise, tesisin
işletilmesinden elde edilecek toplam yıllık hasılattan hak lehtarına ödenen
kira bedeli düşüldükten sonra, kalan tutar üzerinden sözleşmesinde
belirtilen oranda pay alınacaktır. Hak lehtarı ile kiracı arasında yapılan kira
sözleşmesinin bir örneği İdareye verilecektir. Kira payları, hak lehtarı
ile kiracı arasında yapılan sözleşmeye göre kira bedellerinin hak lehtarına
ödenmesi gereken ayı takip eden ayın yirminci günü mesai saati bitimine
kadar ilgili muhasebe birimine yatırılacaktır. Kiracılardan alınamayan hasılat payları
hak lehtarından alınacaktır.
(5) Yıllık hasılatın tespitinde; 26/12/1992 tarihli ve 21447 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan 1 Sıra No.lu Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğinde
yer alan "60. Brüt Satışlar" tanımı esas alınacaktır.
(6) Hak lehdarı yatırımcılar tarafından, hakka konu taşınmazların veya üzerindeki
tesislerin bazı bölümlerinin baz istasyonu, bankamatik vb. amaçlarda
kullanılmak üzere üçüncü kişilere kiraya verilmesi ve
sözleşmelerinde tesislerin kiracılarından ayrıca hasılat veya kâr payı
alınacağına ilişkin hüküm bulunmasına karşılık, kiracıların kiraladıkları
yerler üzerinde gösterdikleri faaliyetin niteliği gereği yıllık işletme
hasılatlarının veya kârlarının tespit edilememesi durumunda; kiracıların hak
lehdarına ödediği bir yıllık kira bedelinin yüzde yirmibeşi oranında kiracılardan
ayrıca pay alınacaktır. Yıllık kira bedelinin tespit edilememesi durumunda ise;
taşınmazın rayiç değeri, üzerindeki tesisin niteliği, cari yıl irtifak
hakkı veya kullanma izni bedeli, varsa aynı bölgede yapılan emsal kiralamalara
ilişkin kira bedelleri vs. hususlar dikkate alınmak suretiyle valiliklerce (defterdarlık)
oluşturulacak komisyon tarafından belirlenecek kira bedeli üzerinden yüzde
yirmibeş oranında kiracılardan ayrıca pay alınacaktır.
(7) Mecra amaçlı verilen kullanma izinlerinde veya irtifak hakkı tesislerinde
hasılat payı alınmayacaktır.
(8) Vadesinde ödenmeyen hasılat paylarına 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesi
gereğince belirlenen oranda gecikme zammı uygulanacaktır.
15. Sözleşme devri
(1) Bakanlıkça adlarına kullanma izni verilen veya lehlerine irtifak hakkı
tesis edilen yatırımcılar tarafından kullanma izninin veya irtifak hakkının üçüncü
kişilere devrinin talep edilmesi halinde; varsa İdareye olan borçların gecikme
zamları ile birlikte ödenmesi, irtifak hakkı veya kullanma izni sözleşmelerinde
belirtilen hükümlerine aykırılıkların İdarece verilen süre içersinde
giderilmesi ve bu yatırımcılar tarafından kullanma izninden veya irtifak hakkından
dolayı İdare aleyhine açılmış davalardan tüm yargılama giderleri üstlenilerek
kayıtsız ve şartsız feragat edilmesi, buna ilişkin belge aslının İdareye ibraz edilmesi
ve İdarece hazırlanacak yeni sözleşme koşullarının kabul edilmesi kaydıyla,
kullanma izninin ve irtifak hakkının üçüncü kişilere devredilmesine
Bakanlıkça izin verilebilecektir.
(2) İrtifak hakkı bağımsız ve sürekli nitelikte ise devir için Bakanlıktan
izin alınmayacaktır. Bu durumda, irtifak hakkını devralan kişilerin, bir ay içinde
İdareye müracaat ederek Bakanlık tarafından günün rayicine göre
belirlenecek bedel ve yeni koşullar üzerinden yeniden sözleşme yapmaları
gerekmektedir.
(3) Hak lehdarının şirket olması halinde; kullanma izni verilen veya irtifak hakkı
tesis edilen tarihteki ortaklık yapısına göre, daha sonra yapılacak ve şirket
hisselerinin yüzde ellisinden fazlasının devri sonucunu doğuracak işlemler
sözleşmenin devri olarak kabul edilecektir.
(4) Ön izin sözleşmeleri devredilmeyecek ve ortak alınmayacaktır.
16. Sözleşmenin sona ermesi ve feshi
A. Ön izin sözleşmesi
(1) Ön izin sözleşmesi sürenin bitimiyle sona erer. Ön izin
süresi içinde yükümlülüklerin ilgilinin kusuru dışında
yerine getirilmesinin mümkün olamayacağının anlaşılması hâlinde,
İdareye yapılacak başvuru üzerine sözleşme feshedilecek ve kesin teminat
ile kalan süreye ilişkin ön izin bedeli iade edilecektir.
(2) Ön izin süresi içerisinde yükümlülüklerin
yerine getirilmemesi nedeniyle irtifak hakkı tesis edilememesi veya kullanma izni
verilememesi hâlinde, kesin teminat Hazineye gelir kaydedilecektir.
(3) Ön izin sahibinin sözleşme süresi sona ermeden taahhüdünden
vazgeçmesi hâlinde, İdarece sözleşme feshedilerek kesin teminat
Hazineye gelir kaydedilecek ve kalan süreye ilişkin ön izin bedeli iade
edilmeyecektir.
B. İrtifak hakkı ve kullanma izni sözleşmesi
(1) İrtifak hakkı ve kullanma izni sözleşmeleri, sürenin bitimiyle sona
erer.
(2) Adına kullanma izni verilen ya da lehine irtifak hakkı tesis edilen tarafından
talep edilmesi hâlinde de sözleşme feshedilecek ve irtifak hakkı karşılıklı
olarak rızaen tapudan terkin edilecektir.
(3) Kanunun 62 nci maddesi ile Yönetmeliğin 52 ve 80 inci maddeleri gereğince;
irtifak hakkı ve kullanma izni sözleşmesi hükümlerine aykırı davranıldığının
İdarece tespit edilmesi halinde, en az on gün süreli ve nedenleri açıkça
belirtilen yazılı ihtara rağmen aykırılığın devam ettiğinin tespiti durumunda, sözleşme
İdarece feshedilecek ve irtifak hakkının öncelikle rızaen tapudan terkini hak
lehdarından talep edilecek, rızaen terkin sağlanamaması halinde bu amaçla
yargı yoluna başvurulacaktır.
(4) İrtifak hakkı ve kullanma izni sözleşmelerinin ikinci ve üçüncü
fıkralarda belirtilen nedenlerle feshedilmesi halinde kesin teminat Hazineye gelir
kaydedilecektir. Ayrıca, Hazine taşınmazı üzerinde yapılması öngörülen
yatırımın gerçekleştirilmeyen kısmının cari yıl maliyet bedelinin yüzde
üçü oranında tazminat alınacaktır.
(5) İrtifak hakkı veya kullanma izni sözleşmesinin sona ermesi veya feshedilmesi
hâlinde; özel hükümler saklı kalmak kaydıyla, Hazine taşınmazı
üzerindeki tüm yapı ve tesisler sağlam ve işler durumda tazminat veya
bedel ödenmeksizin Hazineye intikal edecek ve bundan dolayı adına kullanma
izni verilen ya da lehine irtifak hakkı tesis edilen yatırımcı veya üçüncü
kişiler tarafından ileri sürülen hak ve tazminat talepleri kabul edilmeyecektir.
(6) Ön izin, kullanma izni ve irtifak hakkı sözleşmelerinin feshi işlemleri
Bakanlıkça yapılacaktır.
17. İhaleden yasaklama
(1) Kanunun 83 üncü maddesinde belirtilen yasak fiil ve davranışlarda
bulunanlar ile;
a)Üzerine ihale yapıldığı halde usulüne göre sözleşme yapmayanlar,
b) Sözleşme yapıldıktan sonra taahhüdünden vazgeçenler,
c) Mücbir sebepler dışında taahhüdünü sözleşme ve şartname
hükümlerine uygun olarak yerine getirmeyenler,
hakkında bir yıla kadar ihalelere katılmaktan yasaklama kararı verilecektir.
(2) Yukarıda belirtilen durumlarda, tespit tarihinden (sözleşmenin feshini
gerektiren durumlarda sözleşmenin feshi tarihinden) itibaren bir ay içerisinde
Bakanlığın 2005/14 Sıra Sayılı Genelge eki form doldurularak Bakanlığa gönderilecektir.
III. ÖZELLİK ARZ EDEN İŞLEMLER
1. Turizm yatırımları
(1) 2634 sayılı Kanun ile 18/3/1986 tarihli ve 86/10497 sayılı Bakanlar Kurulu
Kararı gereğince Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Bakanlık arasında imzalanan
“Turizm Alan ve Merkezleri Dışındaki Kamu Arazisinin Turizm Yatırımlarına
Tahsisi Hakkındaki Esaslar” kapsamında kalan Hazine taşınmazları ile ilgili
turizm amaçlı kullanma izni ve irtifak hakkı tesisi işlemleri hakkında, 2634
sayılı Kanun ve 21/7/2006 tarihli ve 26235 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan
Kamu Taşınmazlarının Turizm Yatırımlarına Tahsisi Hakkında Yönetmelik hükümleri
uygulanacaktır.
2. Yap-işlet-devret modeli çerçevesinde yapılacak yatırımlar
(1) 3996 sayılı Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde
Yaptırılması Hakkında Kanun hükümlerine göre, Yüksek Planlama
Kurulunca yetki verilen hizmetin asli sahibi kurum ve kuruluşlar tarafından belirlenen
yatırımcıya; yap-işlet-devret sözleşmelerinde yatırım ve işletme dönemleri
için belirtilen bedel karşılığında, böyle bir bedelin belirtilmemiş
olması halinde ise Yönetmeliğin 12 nci maddesine göre takdir edilecek
bedel üzerinden sözleşmelerinde belirtilen süre kadar kullanma izni
verilecek veya lehine irtifak hakkı tesis edilecektir.
(2) Sözleşmelerinde hasılat payına ilişkin bir düzenleme olmaması halinde,
bu Genel Tebliğin ikinci kısmının 14 numaralı bölümünün (B)
alt bölümüne göre işlem yapılacaktır.
3. 4046 sayılı Kanun kapsamındaki işlemler
(1) 4046 sayılı Kanunun 19 uncu maddesinin birinci fıkrasının (B) bendinin (e) alt
bendinde yer alan hükmü uyarınca;
a) Anayasanın 43, 168 ve 169 uncu maddeleri hükümleri saklı kalmak kaydıyla;
özelleştirme kapsam ve programında bulunan ve yüzde elliden fazla kamu
payı olan kuruluşların kullanımında bulunan Hazine taşınmazları üzerinde Özelleştirme
İdaresi Başkanlığınca irtifak hakkı tesisi ve/veya kullanma izni verilmesinin talep
edilmesi halinde, Hazine taşınmazlarının fiili ve hukuki durumları araştırılarak
herhangi bir engelin bulunmaması ve gerekli hallerde ilgili kamu idarelerinden görüş
alınmak suretiyle bedelsiz kullanma izni verilecek veya irtifak hakkı tesis edilecektir.
b) Özelleştirme işleminin gerçekleştirilmesinden sonra kullanma izni
veya irtifak hakkı sözleşmesinin devredilmesi gereken hallerde irtifak hakkı
veya kullanma izni, özelleştirme ihalesine ilişkin şartname veya sözleşmede
belirtilen koşullarla müşteriye bedelsiz olarak devredilecektir. Ancak, şartname
veya sözleşmede aksine hüküm var ise, bu hükme göre işlem
yapılacaktır.
c) Özelleştirme kapsam ve programında olup sermayelerindeki kamu payı yüzde
ellinin altında olan kuruluşların irtifak hakkı ve kullanma izni talepleri ile özelleştirilen
kuruluşları veya işletme haklarını devralan gerçek veya tüzel kişilerin
ilave alanlar için irtifak hakkı tesisi veya kullanma izni verilmesi talepleri
bedeli karşılığında genel hükümlere göre değerlendirilecektir.
ç) Özelleştirme programına alınan kuruluşlar tarafından kullanılan Hazine
taşınmazları üzerinde bedelsiz kullanma izni verilirken veya irtifak hakkı
tesis edilirken, kullanma izni veya irtifak hakkı sözleşmelerine; bu kuruluşların
özelleştirme kapsam ve programından çıkarılması durumunda kullanma izni
veya irtifak hakkının bedelliye çevrileceğine, kabul edilmemesi durumunda
ise iptal edileceğine ilişkin hüküm konulacaktır.
4. Enerji yatırımları
(1) 4628 sayılı Kanunun 15 inci maddesinin (d) bendinin iki numaralı alt bendinde
yer alan hüküm uyarınca;
a) Türkiye Elektrik İletim A.Ş. (TEİAŞ) Genel Müdürlüğü,
Elektrik Üretim A.Ş. (EÜAŞ) Genel Müdürlüğü ile elektrik
dağıtımında görevlendirilen kamu tüzel kişileri tarafından yürütülen
faaliyetler için Hazine taşınmazları üzerinde irtifak hakkı veya kullanma
izni verilmesinin talep edilmesi halinde, lisans sahibi adına irtifak hakkı tesis
edilecek veya kullanma izni verilecektir. Bu amaçla tesis edilecek
irtifak hakkı ve verilecek kullanma izinlerinden bedel alınmayacaktır.
b) Ancak, belirtilen kuruluşların yürüttükleri hizmetlerin özelleştirilmesi
halinde, işletme hakkını devralan yatırımcı tarafından devir tarihinden itibaren
yapılacak ilave yatırımlar için ihtiyaç duyulacak Hazine taşınmazları
üzerinde irtifak hakkı veya kullanma izni verilmesinin talep edilmesi halinde,
işletme hakkı sahibi lehine işletme hakkının süresiyle sınırlı olmak üzere
kullanma izni veya irtifak hakkı tesisi talepleri bedeli karşılığında genel hükümlere
göre değerlendirilecektir.
c) 4628 sayılı Kanun hükümleri uyarınca, enerji yatırımları için
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu tarafından lisans verilen diğer yatırımcılara
lisans süresince ve Kurumca bildirilen taşınmazlar üzerinde Yönetmeliğin
12 nci maddesine göre takdir edilecek bedel üzerinden kullanma izni
verilecek veya irtifak hakkı tesis edilecektir.
(2)5346 sayılı Kanunun 8 inci maddesinde yer alan hüküm uyarınca; Elektrik
Piyasası Düzenleme Kurumunca düzenlenmiş üretim lisansına ve bu Kurumun
uygun görüşüne istinaden Hazine taşınmazları üzerinde hidrolik,
rüzgâr, güneş, jeotermal, biyokütle, biyogaz, dalga, akıntı
enerjisi ve gel-git gibi fosil olmayan enerji kaynakları kullanılarak elektrik enerjisi
üretim tesisi kurulması veya bu tesislere bağlantı sağlayan ulaşım yolları
ile şebeke bağlantı noktasına kadarki enerji nakil hattının kurulması amacıyla irtifak
hakkı tesis edilmesi veya kullanma izni verilmesinin talep edilmesi halinde;
a) Yenilenebilir enerji üretimine yönelik kullanma izni ve irtifak hakkı
tesisi işlemleri Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu tarafından verilen lisans
esas alınarak lisans süresince ve bedeli karşılığında gerçekleştirilecektir.
b) Bu tesislerin 31/12/2012 tarihine kadar devreye alınması kaydıyla, yenilenebilir
enerji üretim tesisleri kurulması amacıyla tesis edilecek irtifak hakkı ve
kullanma izinlerinde bedeller, sözleşmenin düzenlendiği tarihten itibaren
on yıl süreyle sözleşmesi gereği tahsil edilmesi gereken bedele yüzde
seksenbeş oranında indirim uygulanarak tahsil edilecektir.
c) Hidroelektrik üretim tesislerinin rezervuar alanında bulunan Hazinenin taşınmazları
ile bedeli lisans sahibi tarafından ödenerek kamulaştırılan ve tapuda Hazine
adına tescil edilen taşınmazlar üzerinde tesis edilecek irtifak hakkı veya
verilecek kullanma izinlerinden bedel alınmayacaktır.
(3) 4646 sayılı Kanunun 12 inci maddesinin (a) ve (b) bentleri hükümleri
uyarınca, Elektrik Piyasası Düzenleme Kurumunca düzenlenmiş üretim
lisansına ve bu Kurumun uygun görüşüne istinaden Hazine taşınmazları
üzerinde doğal gazın iletimi, dağıtımı, depolanması, pazarlanması amacıyla
irtifak hakkı tesis edilmesi veya kullanma izni verilmesinin talep edilmesi halinde;
a) Yönetmeliğin 12 nci maddesine göre takdir edilecek bedel üzerinden
boru hatları için kullanma izni verilecek veya irtifak hakkı tesis edilecektir.
b) Ancak, BOTAŞ lehine doğalgaz boru hattı geçirilmek amacıyla tesis edilecek
irtifak hakkı ve kullanma izinlerinin süresi “hizmet süresi”
olarak belirlenecek ve irtifak hakkı veya kullanma izni bedeli, boru hattının geçmesi
nedeniyle taşınmazın değerinde meydana gelen azalma dikkate alınmak suretiyle hesaplanarak
bir defaya mahsus olmak üzere tahsil edilecektir.
(4) 4737 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin ikinci fıkrası uyarınca endüstri
bölgesi ilan edilen alan içinde kalan Hazine taşınmazları üzerinde
Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca belirlenen yatırımcılar tarafından irtifak hakkı
tesisinin talep edilmesi halinde, Yönetmeliğin 12 nci maddesine göre takdir
edilecek bedel esas alınarak doğrudan yatırımcı lehine irtifak hakkı tesis edilecektir.
5. Projeye dayalı organize hayvancılık amacıyla yapılacak yatırımlar
(1) Yatırımcılar tarafından, projeye dayalı organize hayvancılık faaliyeti kapsamında,
küçükbaş veya büyükbaş hayvan türlerinin; beslenmesi,
üretilmesi, geliştirilmesi suretiyle ekonomik değere sahip hale getirilmesi
amacıyla Hazine taşınmazları üzerinde kullanma izni verilmesi veya irtifak
hakkı tesis edilmesi talepleri genel hükümlere göre değerlendirilecektir.
(2) Hazine taşınmazları üzerinde projeye dayalı organize hayvancılık faaliyeti
kapsamında kullanma izni verilmesi veya irtifak hakkı tesis edilmesi için;
a) Yapılacak yatırımın küçükbaş hayvancılıkta bin adet, büyükbaş
hayvancılıkta ise ikiyüz adet hayvan kapasitesinden az olmaması,
b) Proje bütünlüğü içerisinde, entegre tesislerin kurulacağı
alan ile bitişik ve bütünlük sağlayan alanlarda yem bitkisi yetiştiriciliği
de yapılacak ise, verilecek arazi miktarının küçükbaş hayvan başına
yediyüz metrekare, büyükbaş hayvan başına üçbinbeşyüz
metrekareden fazla olmaması,
gerekir.
(3) Ön izin süresi içerisinde, taşınmaz üzerinde yapılması
planlanan yatırıma ilişkin uygulama projeleri yetkili kamu idarelerinin yanı sıra
ayrıca Tarım İl Müdürlüğüne onaylattırılacaktır.
6. Teknolojik veya jeotermal seracılık ile organik tarım amaçlı yatırımlar
(1) Hazine arazilerinin teknolojik veya jeotermal seracılık ve organik tarım yatırımları
amacıyla, kullanma izni verilmesi veya irtifak hakkı tesisi talepleri genel hükümlere
göre değerlendirilecektir.
(2) Üzerinde ihale kalan yatırımcı tarafından;
a) Ön izin süresi içerisinde, taşınmaz üzerinde yapılması
planlanan yatırıma ilişkin uygulama projeleri yetkili kamu idarelerinin yanı sıra
ayrıca Tarım İl Müdürlüğüne onaylattırılacaktır.
b) Teknolojik veya jeotermal seracılık yatırımı yapılacak ise, kullanılacak jeotermal
suya ilişkin olarak yetkili kamu idaresinden gerekli izinler alınacaktır.
c) Organik tarım yapılacak ise; 1/12/2004 tarihli ve 5262 sayılı Organik Tarım
Kanunu ve 10/6/2005 tarihli ve 25841 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Organik
Tarımın Esasları ve Uygulanmasına İlişkin Yönetmelikkapsamında ilgili kamu
idareleri ve kuruluşlardan gerekli izinler alınacaktır.
IV. KIYI YATIRIMLARI
(1) Yatırımcılar tarafından; dolgu, mendirek, rıhtım, iskele, platform, boru hattı,
dolfen, şamandıra, pompaj istasyonu, tersane, liman gibi kıyı yapıları yapılmak
amacıyla kullanma izni verilmesi veya irtifak hakkı tesisinin talep edilmesi halinde,
bu talepler genel hükümlere göre değerlendirilecektir.
(2) İhtiyaçları olan hammaddeleri getirebilmeleri ve ürettikleri ürünleri
sevk edebilmeleri için tesislerinin önlerine dolgu, iskele, platform,
boru hattı, dolfen, şamandıra, pompaj istasyonu gibi kıyı yapıları yapılmak amacıyla
kullanma izni verilen veya irtifak hakkı tesis edilen ve plan notlarında veya işletme
izinlerinde üçüncü kişilere de hizmet verilmesi uygun görülen
yerlerin üçüncü kişilere ait yüklerin yüklenmesi
ve boşaltılması ile gemi konaklamasında kullandırılması karşılığında elde edilen
hâsılattan yüzde onbeş oranında pay alınacaktır.
(3) Hâsılattan yüzde onbeş oranında pay alınan yerlerde, üçüncü
kişilere ait yüklerin yükleme ve boşaltılması ile gemi konaklaması dışında
gelir getirici başka faaliyetlerin de olması halinde, bu faaliyetlerden elde edilen
hâsılatın yüzde biri oranında ayrıca pay alınacaktır.
(4) Hasılat payının hesabına esas alınacak ücret, o bölgedeki kamu limanında
aynı yükün yükleme veya boşaltılması ile gemilerin konaklaması sırasında
alınmakta olan ve Denizcilik Müsteşarlığınca belirlenen ücretin yüzde
yetmişbeşinden az olamaz. Her aya ait paylar, takip eden ayın yirminci günü
akşamına kadar ilgili muhasebe birimine yatırılacaktır.
(5) Dolgu, iskele, platform, boru hattı, dolfen, şamandıra, pompaj istasyonu gibi
tesisler yapılmak amacıyla adına kullanma izni verilen veya irtifak hakkı tesis
edilen hak sahiplerinin ad, unvan ve adresleri ile yükleme, boşaltma ve gemi
konaklatmaya yetkili olup olmadığı hususu bağlı oldukları gümrük idaresi
ile liman başkanlığına bildirecektir. İdareyle kullanma izni veya irtifak hakkı
sözleşmesi yapmadan tesisleri işletenlerin bu alandaki faaliyetleri, üçüncü
kişilere yönelik hizmetler olarak kabul edilecek ve yüzde onbeş pay alınacaktır.
Ayrıca, Hazine taşınmazı üzerindeki işgalleri dolayısıyla ecrimisil takibatı
yapılacak ve tahliye işlemlerine başlanacaktır.
(6) İlgili defterdarlık veya malmüdürlüğü tarafından; yetki
alanları içerisinde yapılan yükleme ve boşaltma işlemleri ile gemi konaklamasına
ilişkin bilgiler ilgili gümrük idaresi ve liman başkanlıklarından her
ayın yirmisine kadar istenilecek, gelen bilgiler izin sahibinin beyanı ile karşılaştırılacak,
beyan edilmeyen gelir saptandığı takdirde genel hükümlere göre gerekli
takip ve tahsilat yapılacaktır.
V. GEÇİCİ İŞLEMLER
(1) 14/3/2009 tarihli ve 27169 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe
giren Hazine Taşınmazlarının İdaresi Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına
Dair Yönetmeliğin geçici 5 inci maddesinin yürürlüğe
girdiği 14/3/2009 tarihinden önce verilen ve bu tarih itibariyle sözleşmesinde
taahhüt edilen;
-Yatırım süresi bitmeyen ve yatırımı da tamamlanmayan,
-Yatırım süresi biten ancak yatırımı henüz tamamlanmadığı için
ek yatırım süresi talebi Bakanlık tarafından uygun görülen,
irtifak hakkı ve kullanma izinlerinde hak lehtarının talep etmesi halinde,
yatırımın tamamlanma zamanı dikkate alınmaksızın iki yıl süreyle sözleşmelerine
göre tespit edilecek bedel yüzde elli indirimli tahsil edilecektir.
(2) Buna göre,
a) Sözleşmelerinde bedellerin ödeme tarihinin bu Yönetmelik değişikliğinin
yürürlüğe girdiği 14/3/2009 tarihinden önce olması
halinde; bu dönem bedeli ödeme tarihinden itibaren sözleşmesinde
belirtilen oranda artırıldıktan sonra yüzde elli indirim uygulanmak suretiyle
tahsil edilecektir. Bir sonraki yıl bedeli de yine sözleşmesinde belirtilen
oranda artırıldıktan sonra yüzde elli indirimli tahsil edilecektir.
b) Sözleşmelerinde bedellerin ödeme tarihinin bu Yönetmelik değişikliğinin
yürürlüğe girdiği 14/3/2009 tarihi ile başvurunun yapıldığı tarih
arasında bir döneme isabet etmesi ve bu bedelin de ödenmiş olması halinde;
ödenen bedelden yüzde elli indirim yapılacak, kalan tutar yatırımcıya
iade edilecektir. Bir sonraki yıl bedeli de yine sözleşmesinde belirtilen oranda
artırıldıktan sonra yüzde elli indirimli tahsil edilecektir.
c) Sözleşmelerinde bedellerin ödeme tarihinin bu Yönetmelik değişikliğinin
yürürlüğe girdiği 14/3/2009 tarihi ile başvurunun yapıldığı tarih
arasında bir döneme isabet etmesi ve bu bedelin de ödenmemiş olması halinde;
ödenmesi gereken bedele indirim uygulanarak bulunacak tutar için gecikme
zammı tahakkuk ettirilecek, indirimli bedel gecikme zammı ile birlikte tahsil edilecektir.
Bir sonraki yıl bedeli de yine sözleşmesinde belirtilen oranda artırıldıktan
sonra yüzde elli indirimli tahsil edilecektir.
ç) Sözleşmelerinde bedellerin ödeme tarihinin bu Yönetmelik
değişikliğinin yürürlüğe girdiği 14/3/2009 tarihinden ve başvuru
tarihinden sonra olması halinde; başvurudan sonraki ilk dönem bedeline indirim
uygulanacaktır. Bir sonraki yıl bedeli de yine sözleşmesinde belirtilen
oranda artırıldıktan sonra yüzde elli indirimli tahsil edilecektir.
d) Bu indirim iki yıl için uygulanacak, sonraki yıllara ilişkin bedellerin
ise, sözleşmesinde belirtilen oranda artırılarak tahsiline devam edilecektir.
(3) 14/3/2009 tarihi itibariyle yatırım süresi dolmuş ve yatırım tamamlanmış
ise, bu yatırımlara ilişkin indirim talepleri karşılanmayacaktır.
(4) Süre uzatımı dışında kalan indirim uygulamasına ilişkin yukarıda belirtilen
işlemler valiliklerce (defterdarlıklar) sonuçlandırılacaktır.
VI. DİĞER İŞLEMLER
(1) 14/10/2008 tarihli ve 27024 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 319 Sıra
Sayılı Milli Emlak Genel Tebliği uyarınca başlanılmış olan idari işlemlere devam
edilecektir.
(2) Tereddüt edilen konularda Bakanlıktan görüş alınacaktır.
VII. YÜRÜRLÜKTEN KALDIRILAN GENEL TEBLİĞLER
1) 1/6/1990 tarihli ve 19372 sayılı 165 Sıra Sayılı Milli Emlak Genel Tebliği,
2) 27/9/2002 tarihli ve 34706 sayılı 263 Sıra Sayılı Milli Emlak Genel Tebliği,
3) 20/8/2005 tarihli ve 25912 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 301 Sıra
Sayılı Milli Emlak Genel Tebliği,
4) 23/6/2006 tarihli ve 26207 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 306 Sıra
Sayılı Milli Emlak Genel Tebliği,
5) 15/2/2007 tarihli ve 26435 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 310 Sıra
Sayılı Milli Emlak Genel Tebliği,
6) 3/5/2007 tarihli ve 26511 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Hazine Arazilerinin
Teknolojik veya Jeotermal Seracılık ve Organik Tarım Yatırımlarına Tahsisinde Uygulanacak
Esas ve Usullere İlişkin Tebliğ,
yürürlükten kaldırılmıştır.
Tebliğ olunur.
Ek-1
İRTİFAK HAKKI/KULLANMA İZNİ İŞLEMİ BİLGİ FORMU
Tarih : .…. /….. / …....
|
TAŞINMAZIN
|
|
İli
|
|
Pafta/Cilt No
|
|
|
İlçesi
|
|
Ada/Sayfa No
|
|
|
Mahallesi/Köyü
|
|
Parsel/Sıra No
|
|
|
Caddesi/Sokağı
|
|
Yüzölçümü
|
|
|
Yöresi
|
|
Hazine Payı
|
|
|
Taşınmaz Numarası
|
|
|
|
|
TAŞINMAZA AİT BİLGİLER
|
|
1- 189, 775, 2510, 2634, 2863, 2873, 2924, 3083, 4342, 6831 ve 7269 sayılı
Kanunlar ile 383 sayılı KHK kapsamında kalıp kalmadığı
|
|
|
2- İmar planı içinde ise; hangi ölçekte, hangi tür
plân içinde olduğu ve plânda ne kadarının hangi amaca ayrıldığı
|
|
|
3- Belediye ve belediye mücavir alan sınırlarının içinde olup
olmadığı
|
|
|
4- Kıyı veya sahil şeridi tanımına giren yerlerden olup olmadığı
|
|
|
5- Tahsisli veya bir kamu hizmeti ya da Bakanlık için gerekli olup
olmadığı
|
|
|
6- Taşınmazla ilgili olarak Bakanlıkla yazışma yapılmış ise tarih ve sayısı
|
|
|
7- Talep konusu alanların önünde ve arkasında bitişiğinde
talep sahibi yatırımcının mülkiyetinde, yasal bir hakka istinaden fiilen kullanımında
veya bu yatırımcıya daha önce Bakanlığımızca kiralanan veya kullanma izni verilen
veya irtifak hakkı tesis edilen Hazine taşınmazı bulunması halinde, bu alanların
talep edilen alan ile plan ve proje bütünlüğü taşıyıp taşımadığına,
birlikte kullanılmasında zorunluluk bulunup bulunmadığına veya talebe ilişkin
valilik (defterdarlık) veya kaymakamlık (malmüdürlüğü) görüşü.
|
|
|
TAŞINMAZA AİT BELGELER
(Yazı Ekinde Gönderilenlerin Karşısına (X) İşareti Konulacak)
|
|
|
1- Tapu kayıt örneği
|
|
|
2- İmar planı içinde ise, parselin işaretli olduğu imar planı örneği,
imar planı yoksa parselin işaretli olduğu kadastral pafta örneği (kıyıya
sınır olan taşınmazlarda varsa kıyı kenar çizgisi de işaretlenecektir.)
|
|
|
3- İşgal ve kullanım durumu ile muhdesat ve benzeri fiilî durumları
konusunda bilgiler ihtiva eden tespit tutanağı
|
|
|
4- Tahmini kullanma izni/irtifak hakkı bedeline ait kıymet takdir kararı
|
|
|
5-Taşınmazın MEOP üzerinden irtifak hakkı programına gerekli veri girişinin
yapılıp yapılmadığına dair ilgili program özet rapor çıktısı
|
|
ONAY
Ek-2
İRTİFAK HAKKI/KULLANMA İZNİ İŞLEMİNE ESAS KIYMET
TAKDİR KARAR FORMU
|
Dosya No:
|
Karar Tarihi
|
….. / ..… / ….…
|
|
|
TAŞINMAZIN
|
|
|
İli
|
|
Yüzölçümü (m²)
|
|
|
|
İlçesi
|
|
Hazine Payı
|
|
|
|
Mahallesi/Köyü
|
|
Tapu Tarihi
|
|
|
|
Caddesi/Sokağı
|
|
Pafta /Cilt No
|
|
|
|
Yöresi
|
|
Ada /Sayfa No
|
|
|
|
Cinsi
|
|
Parsel /Sıra No
|
|
|
|
|
|
|
İl/İlçe Merkezine Uzaklığı (M)
|
|
|
|
Kıyıya Uzaklığı (M)
|
|
|
|
İmar Planında Ayrıldığı Amaç
|
|
|
|
Plandaki Yapılaşma Şartları
|
Taks :
|
Kaks :
|
H :
|
|
|
Belediye Hizmetlerinden Yararlanıp Yararlanmadığı
|
E ( ), H ( )
|
|
|
Yol ( ), Su ( ), Elektrik (), Toplu Taşıma ( ), Kanalizasyon ()
|
|
|
Müstakil Kullanımın Mümkün Olup Olmadığı
|
|
|
|
Varsa Muhdesatın Niteliği
|
|
|
|
Muhdesatın Kime Ait Olduğu
|
|
|
|
Varsa İşgalcisi
|
|
|
|
Kullanım Şekli
|
|
|
|
|
Emsal Teşkil Edecek İrtifak Hakkı, Kullanma İzni, Kamulaştırma veya Satış
Bedeli
|
|
|
|
Tahsil Edilen Ecrimisil Tutarı ve Dönemleri
|
|
|
|
|
|
|
Beyan Yılı Emlak Vergisi Asgari m² Birim Değeri
|
|
|
|
Cari Yıl Emlak Vergisi Asgari m² Birim Değeri
|
|
|
|
2886 Sayılı Devlet İhale Kanununun 9 uncu Maddesine Göre Bildirilen Birim İrtifak/Kullanma
İzni Bedelleri
|
|
|
Belediye
|
Ticaret Odası
|
Ziraat Odası
|
Bilirkişi
|
|
|
……………………-TL
|
……………………..-TL
|
………………….-TL
|
……………………..-TL
|
|
|
Önceki İhalede Önerilen En Yüksek Bedel
|
……………………..-TL
|
|
|
Taşınmazın Değerini Etkileyebilecek Diğer Hususlar
|
|
|
|
|
|
|
Komisyonumuzca yukarıda belirtilen hususlar gözönünde bulundurularak
yapılan değerlendirme sonucunda; taşınmazın günün alım satım rayiçlerine
göre m²'sinin .......................... .-TL’den x .......................
m²= ..............................TL + muhdesatın ….........................
-TL olmak üzere toplam .................................. (.............................................).-TL
tahmini kullanma izni/irtifak hakkı bedeli takdirine oybirliği ile karar verilmiştir
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
KOMİSYON BAŞKANI ÜYE ÜYE
Ek-3
MECRA İRTİFAK HAKKI SÖZLEŞMESİ
MADDE 1-
Mecra irtifak hakkı kurulan taşınmazın :
İli :
İlçesi :
Mahalle/Köyü :
Mevkii :
Pafta No / Cilt No :
Ada No / Sayfa No :
Parsel No / Sıra No :
Yüzölçümü :
Hazine Payı :
Mecra İrtifak Hakkı Tesis Edilecek Kısmı :
Cinsi :
Tapudaki Şerhler :
Sınırları :
Niteliği : (Taşınmazın cinsine göre, bina ise müştemilatı, değilse
üzerindeki muhdesat ve dikili şeyler yazılacaktır.)
MADDE 2- MECRA İRTİFAK HAKKININ SÜRESİ, BAŞLAMA VE BİTİŞ TARİHİ
Birinci maddede nitelikleri belirtilen taşınmazın üzerinde aşağıdaki koşullarla
mecra irtifak hakkı kurulmuştur.
Hakkın süresi: …… (……) yıldır.
Bu hak tapuya tescil tarihinde başlayacaktır.
MADDE 3- HAK SAHİBİ VE ADRESİ
......................................................................................
Adres değişiklikleri, İdareye bildirilecektir. Aksi hâlde, her türlü
tebligatta bu adres geçerli olarak kabul edilecektir.
MADDE 4- MECRA İRTİFAK HAKKININ AMACI VE TAŞINMAZIN KULLANIM ŞEKLİ
Birinci maddede belirtilen taşınmazın üzerinde, …………………................................
amacıyla mecra irtifak hakkı kurulmuş olup, bu taşınmazın üzerinde ………………………………………………….
yapılacaktır.
Mecra irtifak hakkı süresince, İdarece izin verilmedikçe, hak lehtarı
mecra irtifak hakkının ve taşınmazın kullanım amacını değiştiremez ve amaç
dışı kullanamaz, mecra irtifak hakkı kurulan alanın sınırlarını genişletemez ve
değiştiremez.
MADDE 5- MECRA İRTİFAK HAKKI BEDELİ
Taşınmazın ilk yıl mecra irtifak hakkı bedeli, ihale bedeli olan ……………-TL
üzerinden, 2 nci ve daha sonraki yıllar mecra irtifak hakkı bedelleri ise Türkiye
İstatistik Kurumunca yayımlanan Üretici Fiyatları Endeksinde (ÜFE) meydana
gelen artış oranının (bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde değişim
oranı) bir önceki yıl kullanım bedeli ile çarpımı suretiyle bulunacak
miktarın önceki yıl kullanım bedellerine ilavesi suretiyle arttırılarak tahsil
edilecektir.
İlk yıl mecra irtifak hakkı bedeli, ihalenin onaylanmasına ilişkin kararın müşteriye
tebliğ tarihinden itibaren on beş gün içinde peşin olarak ödenir.
Müteakip yıllar mecra irtifak hakkı bedelleri ise, sözleşmede belirtilen
tarihte peşin olarak ödenir.
Vadesinde ödenmeyen mecra irtifak hakkı bedelleri ve diğer alacaklara 21/7/1953
tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51
inci maddesine göre belirlenen oranda gecikme zammı uygulanır.
Mecra irtifak hakkı bedelinin iki yıl üst üste süresi içinde
yatırılmaması halinde mecra irtifak hakkı iptal edilir.
MADDE 6- PLAN VE PROJEYE UYGUNLUK
Mecra irtifak hakkı konusu taşınmaz üzerinde inşa edilecek ………….
hak lehtarı tarafından plan ve projesine uygun olarak yaptırılacaktır.
Mecra irtifak hakkı kurulan alan sınırları dışında kalan; Hazineye ait veya Devletin
hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerde inşaat yapılmayacak, arazi veya
doğanın görünüşü ve doğal yapısı değiştirilmeyecektir.
MADDE 7- ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER
Hak lehdarı, mecra irtifak hakkına konu edilen yerin değerini düşürmeyecek,
özelliğini, verim gücünü bozmayacak önlemleri almak, tedbirsizlik,
dikkatsizlik, ihmal, kusur gibi nedenlerle meydana gelecek zarar ve ziyanı ödemek
zorundadır.
MADDE 8- ÇEVRE VE KIYININ KORUNMASI VE KULLANILMASI
Mecra irtifak hakkı kurulan taşınmazın kullanılması sırasında çevre ve deniz
kirliliğinin önlenmesi ile ormanların korunması için gereken önlemler
alınacak ve bu konudaki mevzuata titizlikle uyulacaktır.
Üzerinde mecra irtifak hakkı kurulan taşınmazın çevresindeki Devletin
hüküm ve tasarrufu altındaki yerler (özellikle kıyılar ve kumsallar)
kamunun kullanımına açık tutulacaktır.
MADDE 9- VERGİ, RESİM, HARÇ, PRİM VE BENZERİ MALİ YÜKÜMLÜLÜKLER
Mecra irtifak hakkının tapuya tescili, devri ve terkini, yapı ve tesislerin inşası
ve kullanımı için Maliye Bakanlığı, mahalli idareler ve benzeri kuruluşlara
ödenmesi gereken her türlü vergi, resim, harç, prim ve benzeri
yükümlülükler hak lehtarı tarafından karşılanacaktır.
MADDE 10- ALTYAPI GİDERLERİNE KATILMA
Mecra irtifak hakkına konu taşınmazın bulunduğu alanlarda ilgili kamu idarelerince
yürütülecek hizmetler karşılığı talep edilecek katılma payları ile
varsa bu hizmetlerin görülmesi amacıyla kurulmuş birliklerce yürütülecek
hizmetler karşılığında bu birliklerce talep edilecek katılma payları hak lehtarınca
ödenecektir.
MADDE 11- DEVİR
Mecra irtifak hakkı, İdarenin izni ve günün rayicine göre idarece
belirlenecek bedel üzerinden yeniden sözleşme düzenlenmesi kaydıyla
devredilebilir.
MADDE 12- MECRA İRTİFAK HAKKININ SONA ERMESİ VE İPTALİ
Mecra irtifak hakkı, sürenin bitimi ile sona erer. Ayrıca, sözleşme hükümlerine
aykırı davranılması, taşınmazın sözleşmede öngörülen amaç
dışında kullanılması veya hak lehtarı tarafından talep edilmesi hâlinde, mecra
irtifak hakkı İdarece iptal edilir. Bu durumda, alınan teminatlar Hazineye gelir
kaydedilir. -
Mecra irtifak hakkının sona ermesi veya iptali hâlinde, diğer kanunlardaki
özel hükümler saklı kalmak kaydıyla, Hazine taşınmazı üzerindeki
varsa tüm yapı ve tesisler sağlam ve işler durumda tazminat veya bedel ödenmeksizin
Hazineye intikal eder ve bundan dolayı hak lehtarı veya üçüncü
kişilerce herhangi bir hak ve talepte bulunulamaz.
Mecra irtifak hakkı süresi sona ermeden hak lehtarının faaliyetini durdurması
veya mecra irtifak hakkı sözleşmesinin iptaline neden olması hâlinde,
iptal tarihine kadar olan mecra irtifak hakkı bedeli tahsil edilir. Ayrıca, Hazine
taşınmazı üzerinde yapılması öngörülen yatırımın gerçekleştirilmeyen
kısmının cari yıl maliyet bedelinin yüzde üçü oranında tazminat
alınır.
Ancak, bu hakka konu taşınmazın kullanılmasını kısmen veya tamamen ortadan kaldıran
mücbir sebebin, hak lehtarının kusur veya şahsından kaynaklanmaması hâlinde,
mecra irtifak hakkı tazminat alınmaksızın karşılıklı olarak iptal edilir ve iptal
tarihinden sonraki döneme ait bedeller iade edilir.
MADDE 13- TAHLİYE
Hak lehtarı, hak süresi sonunda veya bu sözleşmede belirtilen veya belirtilmeyen
diğer nedenlerden dolayı hakkın son bulması halinde, İdarece yapılacak tebligattan
itibaren on beş gün içinde taşınmazı tahliye etmez ve bu sözleşmede
yazılı şartlarla tüm yapı ve tesisleri Hazineye teslim etmez ise, 5 nci maddeye
göre alınacak bedellere ilave olarak her geçen gün için
ilgili yıl mecra irtifak hakkı bedelinin yüzde biri kadar ceza ödemek
zorundadır. Ceza ödenmesi taşınmazın kullanılması ve tahliyenin
geciktirilmesi nedeni sayılamaz.
MADDE 14- SORUMLULUK
Hak lehtarı hakkın tapuya tescil edildiği tarihten itibaren taşınmazın Hazineye
fiilen teslim edileceği güne kadar çevreye verebileceği her türlü
zarar ve ziyandan (kaza dahi olsa) idari, mali ve cezai açıdan sorumludur.
MADDE 15- SÜRE UZATIMI
Hak lehtarı, mecra irtifak hakkı süresinin uzatılması talebinde bulunamaz.
Ancak;
1- Tabii afetler (yangın, deprem, su baskını ve benzeri.),
2- Ülkede genel veya işin yapıldığı yerde kısmi seferberlik ilanı,
3- Genel grev, lokavt gibi kısmi hak kullanımından doğan imkânsızlıkların
meydana gelmesi,
4- Bulaşıcı hastalık, salgın gibi olayların çıkması,
5- Hak sahibinin kusuru dışında kamudan kaynaklanan, fakat hakkın tamamen kullanılmasını
ve işin yürütülmesini en az otuz gün süreyle engelleyen
hukukî veya fiilî bir imkânsızlık durumunun ortaya çıkması,
hallerinde kamudan kaynaklanan fiili veya hukukî imkânsızlık
durumunun veya mücbir sebeplerin ortadan kalkmasına kadar geçecek süre
kadar, mecra irtifak hakkı süresinin dondurulması suretiyle uzatımı talebinde
bulunulabilir.
Hak sahibinin kusuru dışında kamudan kaynaklanan, hakkın tamamen kullanılmasını
ve işin yürütülmesini en az otuz gün süreyle engelleyen
hukukî veya fiilî bir imkânsızlık durumunun ortaya çıkması
ya da mücbir sebeplerin varlığı halinde, hak sahibinin talebi üzerine
mecra irtifak hakkı süresi kamudan kaynaklanan fiili veya hukuki imkânsızlık
durumunun veya mücbir sebeplerin ortadan kalkmasına kadar geçecek süre
kadar dondurulur. Dondurulan süre için bedel alınmaz. Sürenin
yeniden işlemeye başladığı tarihte alınacak bedel, dondurulan yıl bedelinin geçen
süre kadar sözleşmesinde belirtilen oranda artırılması suretiyle tespit
edilir. Ancak, dondurulan yıl için ödenmiş olan bedelin dondurulan süreye
isabet eden kısmı sözleşmesinde belirtilen oranda artırılmak suretiyle yeni
tespit edilen bedelden mahsup edilir. Dondurulan süre sözleşme süresine
eklenir.
MADDE 16- UYGULANACAK HÜKÜMLER
Bu sözleşmede hüküm bulunmayan hallerde, 8/9/1983 tarihli ve 2886
sayılı Devlet İhale Kanunu ile Hazine Taşınmazlarının İdaresi Hakkında Yönetmelik
hükümleri ile diğer mevzuat hükümleri uygulanır.
MADDE 17- DAVALARLA İLGİLİ YAPILACAK İŞLEMLER
Mecra irtifak hakkı ile ilgili olarak açılmış ya da açılacak her türlü
davaya ilişkin husumeti hak lehtarı karşılayacak, açılan davaları öğrendiği
tarihten itibaren on beş gün içinde yazılı olarak İdareye bildirilecektir.
Bildirilmemesinden dolayı Hazine aleyhine doğabilecek her türlü zarar
ziyandan hak lehtarı Hazineye karşı sorumlu olacaktır. Davaya Hazine temsilcisi
katılsın katılmasın dava Hazine veya hak lehtarı aleyhine sonuçlanacak olursa
hak lehtarı Hazineden uğradığı veya uğrayacağı zarar ziyana ve kar kaybına karşı
herhangi bir tazminat, hak, bedel ve benzeri bir şey istemeyecektir.
Ayrıca, üzerinde mecra irtifak hakkı tesis edilen taşınmazla ilgili olarak
hak lehtarı aleyhine açılacak her türlü dava, hak lehtarı tarafından
18/6/1927 tarihli ve 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu hükümleri
uyarınca on beş gün içinde Hazineye ihbar edilecektir.
MADDE 18- İHTİLAFLARIN ÇÖZÜM YERİ
İhtilafların çözüm yeri ............................ icra daireleri
ve mahkemelerdir.
TARAFLAR
HAZİNE TEMSİLCİSİ MECRA İRTİFAK HAKKI LEHTARI
Ek-4
MECRA KULLANMA İZNİ SÖZLEŞMESİ
MADDE 1-
Mecra kullanma izni verilen taşınmazın / alanın :
İli :
İlçesi :
Mahalle/Köyü :
Mevkii :
Yüzölçümü :
Cinsi :
Sınırları :
Niteliği : (Taşınmazın/Alanın cinsine göre, bina ise müştemilatı,
değilse üzerindeki muhdesat ve dikili şeyler yazılacaktır)
MADDE 2- MECRA KULLANMA İZNİNİN SÜRESİ, BAŞLAMA VE BİTİŞ TARİHİ
Birinci maddede nitelikleri belirtilen taşınmazın / alanın üzerinde aşağıdaki
koşullarla mecra kullanma izni verilmiştir.
Kullanma izninin süresi: …… (……) yıldır.
İzin süresi, sözleşmenin düzenlendiği tarihte başlayacaktır.
MADDE 3- HAK SAHİBİ VE ADRESİ
......................................................................................................
Adres değişiklikleri, İdareye bildirilecektir. Aksi hâlde, her türlü
tebligatta bu adres geçerli olarak kabul edilecektir.
MADDE 4- MECRA KULLANMA İZNİNİN AMACI VE TAŞINMAZIN/ALANIN KULLANIM ŞEKLİ
Birinci maddede belirtilen taşınmazın/alanın üzerinde, ……….......................
amacıyla mecra kullanma izni verilmiş olup, bu taşınmazın/alanın üzerinde …………………………………………….
yapılacaktır.
Mecra kullanma izni süresince, İdarece izin verilmedikçe, izin sahibi
mecra kullanma izninin ve taşınmazın/alanın kullanım amacını değiştiremez ve amaç
dışı kullanamaz, mecra kullanma izni verilen alanın sınırlarını genişletemez ve
değiştiremez.
MADDE 5- MECRA KULLANMA İZNİ BEDELİ
Taşınmazın/alanın ilk yıl mecra kullanma izni bedeli, ihale bedeli olan ……………-TL
üzerinden, 2 nci ve daha sonraki yıllar mecra kullanma izni bedelleri ise Türkiye
İstatistik Kurumunca yayımlanan Üretici Fiyatları Endeksinde (ÜFE) meydana
gelen artış oranının (bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde değişim
oranı) bir önceki yıl kullanım bedeli ile çarpımı suretiyle bulunacak
miktarın önceki yıl kullanım bedellerine ilavesi suretiyle arttırılarak tahsil
edilecektir.
İlk yıl mecra kullanma izni bedeli, ihalenin onaylanmasına ilişkin kararın müşteriye
tebliğ tarihinden itibaren on beş gün içinde peşin olarak ödenir.
Müteakip yıllar mecra kullanma izni bedelleri ise, sözleşmede belirtilen
tarihte peşin olarak ödenir.
Vadesinde ödenmeyen mecra kullanma izni bedelleri ve diğer alacaklara 21/7/1953
tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51
inci maddesine göre belirlenen oranda gecikme zammı uygulanır.
Mecra kullanma izni bedelinin iki yıl üst üste süresi içinde
yatırılmaması halinde mecra kullanma izni sözleşmesi feshedilir.
MADDE 6- PLAN VE PROJEYE UYGUNLUK
Mecra kullanma izni konusu taşınmaz/alan üzerinde inşa edilecek ………….
izin sahibi tarafından plan ve projesine uygun olarak yaptırılacaktır.
Mecra kullanma izni verilen alan sınırları dışında kalan; Hazineye ait veya Devletin
hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerde inşaat yapılmayacak, arazi veya
doğanın görünüşü ve doğal yapısı değiştirilmeyecektir.
MADDE 7- ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER
İzin sahibi, mecra kullanma iznine konu edilen yerin değerini düşürmeyecek,
özelliğini, verim gücünü bozmayacak önlemleri almak, tedbirsizlik,
dikkatsizlik, ihmal, kusur gibi nedenlerle meydana gelecek zarar ve ziyanı ödemek
zorundadır.
MADDE 8- ÇEVRE VE KIYININ KORUNMASI VE KULLANILMASI
Mecra kullanma izni verilen taşınmazın/alanın kullanılması sırasında çevre
ve deniz kirliliğinin önlenmesi ile ormanların korunması için gereken
önlemler alınacak ve bu konudaki mevzuata titizlikle uyulacaktır.
Üzerinde mecra kullanma izni verilen taşınmazın/alanın çevresindeki
Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerler (özellikle kıyılar ve
kumsallar) kamunun kullanımına açık tutulacaktır.
MADDE 9- VERGİ, RESİM, HARÇ, PRİM VE BENZERİ MALİ YÜKÜMLÜLÜKLER
Mecra kullanma izni sözleşmesinin yapılması, notere tasdik ve tescili, yapı
ve tesislerin inşası ve kullanımı için Maliye Bakanlığı, mahalli idareler
ve benzeri kuruluşlara ödenmesi gereken her türlü vergi, resim, harç,
prim ve benzeri yükümlülükler izin sahibi tarafından karşılanacaktır.
MADDE 10- ALTYAPI GİDERLERİNE KATILMA
Mecra kullanma iznine konu taşınmazın/alanın bulunduğu alanlarda ilgili kamu idarelerince
yürütülecek hizmetler karşılığı talep edilecek katılma payları ile
varsa bu hizmetlerin görülmesi amacıyla kurulmuş birliklerce yürütülecek
hizmetler karşılığında bu birliklerce talep edilecek katılma payları izin sahibince
ödenecektir.
MADDE 11- DEVİR
Mecra kullanma izni, İdarenin izni ve günün rayicine göre İdarece
belirlenecek bedel üzerinden yeniden sözleşme düzenlenmesi kaydıyla
devredilebilir.
MADDE 12- MECRA KULLANMA İZNİNİN SONA ERMESİ VE FESHİ
Mecra kullanma izni, sürenin bitimi ile sona erer. Ayrıca, sözleşme hükümlerine
aykırı davranılması, taşınmazın sözleşmede öngörülen amaç
dışında kullanılması veya izin sahibi tarafından talep edilmesi hâlinde, mecra
kullanma izni sözleşmesi İdarece feshedilir. Bu durumda, alınan teminatlar
Hazineye gelir kaydedilir.
Mecra kullanma izni sözleşmesinin sona ermesi veya feshi hâlinde, diğer
kanunlardaki özel hükümler saklı kalmak kaydıyla, kullanma izni verilen
taşınmaz/alan üzerindeki tüm yapı ve tesisler sağlam ve işler durumda
tazminat veya bedel ödenmeksizin Hazineye intikal eder ve bundan dolayı izin
sahibi veya üçüncü kişilerce herhangi bir hak ve talepte bulunulamaz.
Mecra kullanma izni sözleşmesinin süresi sona ermeden izin sahibinin faaliyetini
durdurması veya mecra kullanma izni sözleşmesinin feshine neden olması hâlinde,
fesih tarihine kadar olan mecra kullanma izni bedeli tahsil edilir. Ayrıca, kullanma
izni verilen taşınmaz/alan üzerinde yapılması öngörülen yatırımın
gerçekleştirilmeyen kısmının cari yıl maliyet bedelinin yüzde üçü
oranında tazminat alınır.
Ancak, bu izne konu taşınmazın/alanın kullanılmasını kısmen veya tamamen ortadan
kaldıran mücbir sebebin, izin sahibinin kusur veya şahsından kaynaklanmaması
hâlinde, mecra kullanma izni tazminat alınmaksızın karşılıklı olarak feshedilir
ve fesih tarihinden sonraki döneme ait bedeller iade edilir.
MADDE 13- TAHLİYE
İzin sahibi, izin süresi sonunda veya bu sözleşmede belirtilen veya
belirtilmeyen diğer nedenlerden dolayı hakkın son bulması halinde, İdarece yapılacak
tebligattan itibaren on beş gün içinde taşınmazı/alanı tahliye etmez
ve bu sözleşmede yazılı şartlarla tüm yapı ve tesisleri Hazineye teslim
etmez ise, 5 nci maddeye göre alınacak bedellere ilave olarak her geçen
gün için ilgili yıl mecra kullanma izni bedelinin yüzde biri kadar
ceza ödemek zorundadır. Ceza ödenmesi taşınmazın/alanın kullanılması
ve tahliyenin geciktirilmesi nedeni sayılamaz.
MADDE 14- SORUMLULUK
İzin sahibi kullanma izni sözleşmesinin düzenlendiği tarihten itibaren
taşınmazın/alanın Hazineye fiilen teslim edileceği güne kadar çevreye
verebileceği her türlü zarar ve ziyandan (kaza dahi olsa) idari, mali
ve cezai açıdan sorumludur.
MADDE 15- SÜRE UZATIMI
İzin sahibi, mecra kullanma izni sözleşmesi süresinin uzatılması talebinde
bulunamaz.
Ancak;
1 - Tabii afetler (yangın, deprem, su baskını ve benzeri.),
2 - Ülkede genel veya işin yapıldığı yerde kısmi seferberlik ilanı,
3 - Genel grev, lokavt gibi kısmi hak kullanımından doğan imkânsızlıkların
meydana gelmesi,
4 - Bulaşıcı hastalık, salgın gibi olayların çıkması,
5 – Mecra kullanma izni sahibinin kusuru dışında kamudan kaynaklanan, fakat
hakkın tamamen kullanılmasını ve işin yürütülmesini en az otuz gün
süreyle engelleyen hukukî veya fiilî bir imkânsızlık durumunun
ortaya çıkması,
hallerinde kamudan kaynaklanan fiili veya hukukî imkânsızlık
durumunun veya mücbir sebeplerin ortadan kalkmasına kadar geçecek süre
kadar, mecra kullanma izni süresinin dondurulması suretiyle uzatımı talebinde
bulunulabilir.
Mecra kullanma izni sahibinin kusuru dışında kamudan kaynaklanan, hakkın tamamen
kullanılmasını ve işin yürütülmesini en az otuz gün süreyle
engelleyen hukukî veya fiilî bir imkânsızlık durumunun ortaya
çıkması ya da mücbir sebeplerin varlığı halinde, mecra kullanma izni
sahibinin talebi üzerine mecra kullanma izni süresi kamudan kaynaklanan
fiili veya hukuki imkânsızlık durumunun veya mücbir sebeplerin ortadan
kalkmasına kadar geçecek süre kadar dondurulur. Dondurulan
süre için bedel alınmaz. Sürenin yeniden işlemeye başladığı tarihte
alınacak bedel, dondurulan yıl bedelinin geçen süre kadar sözleşmesinde
belirtilen oranda artırılması suretiyle tespit edilir. Ancak, dondurulan yıl için
ödenmiş olan bedelin dondurulan süreye isabet eden kısmı sözleşmesinde
belirtilen oranda artırılmak suretiyle yeni tespit edilen bedelden mahsup edilir.
Dondurulan süre sözleşme süresine eklenir.
MADDE 16- UYGULANACAK HÜKÜMLER
Bu sözleşmede hüküm bulunmayan hallerde, 8/9/1983 tarihli ve 2886
sayılı Devlet İhale Kanunu ile Hazine Taşınmazlarının İdaresi Hakkında Yönetmelik
hükümleri ile diğer mevzuat hükümleri uygulanır.
MADDE 17- DAVALARLA İLGİLİ YAPILACAK İŞLEMLER
Mecra kullanma izni ile ilgili olarak açılmış ya da açılacak her türlü
davaya ilişkin husumeti izin sahibi karşılayacak, açılan davaları öğrendiği
tarihten itibaren on beş gün içinde yazılı olarak İdareye bildirilecektir.
Bildirilmemesinden dolayı Hazine aleyhine doğabilecek her türlü zarar
ziyandan izin sahibi Hazineye karşı sorumlu olacaktır. Davaya Hazine temsilcisi
katılsın katılmasın dava Hazine veya izin sahibi aleyhine sonuçlanacak olursa
izin sahibi Hazineden uğradığı veya uğrayacağı zarar ziyana ve kar kaybına karşı
herhangi bir tazminat, hak, bedel ve benzeri bir şey istemeyecektir.
Ayrıca, mecra kullanma iznine konu taşınmaz/alan ile ilgili olarak izin sahibi aleyhine
açılacak her türlü dava izin sahibi tarafından 18/6/1927 tarihli
ve 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu hükümleri uyarınca
on beş gün içinde Hazineye ihbar edilecektir.
MADDE 18- İHTİLAFLARIN ÇÖZÜM YERİ
İhtilafların çözüm yeri ...................... icra daireleri
ve mahkemelerdir.
TARAFLAR
HAZİNE TEMSİLCİSİ MECRA KULLANMA İZNİ SAHİBİ
|