Başbakanlık (Hazine Müsteşarlığı)’tan:
SİGORTA ve REASÜRANS ŞİRKETLERİ İLE EMEKLİLİK
ŞİRKETLERİNİN KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARININ
DÜZENLENMESİNE İLİŞKİN TEBLİĞ
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç ve Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç ve kapsam
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı, ana ortaklık sigorta ve reasürans ile emeklilik şirketlerinin finansal durumu ve faaliyet sonuçları hakkında bir bütün olarak bilgi edinilebilmesini teminen söz konusu şirketlerce konsolide finansal tabloların düzenlenmesine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
Dayanak
MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ, 3/6/2007 tarihli ve 5684 sayılı Sigortacılık Kanununun 18 inci maddesi ile 28/3/2001 tarihli ve 4632 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanununun 11 inci maddesi ve 14/7/2007 tarihli ve 26582 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sigorta ve Reasürans Şirketleri ile Emeklilik Şirketlerinin Finansal Raporlamaları Hakkında Yönetmeliğin 4 üncü maddesi hükümlerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3 – (1) Bu Tebliğde yer alan;
a) Ana ortaklık şirket: Bağlı ortaklıkları ve/veya birlikte kontrol edilen ortaklıkları bulunan ve gruba dahil ortaklıkların finansal tablolarının nezdinde konsolide edildiği Türkiye’de kurulu sigorta ve reasürans ile emeklilik şirketlerini,
b) Bağlı ortaklık: Ana ortaklığın kontrolü altında faaliyet gösteren ortaklığı,
c) Birlikte kontrol edilen ortaklık: İş ortaklıkları ve adi ortaklıklar dahil olmak üzere, ana ortaklık şirketin bir ortaklık sözleşmesi çerçevesinde başka gruplarla birlikte kontrol ettiği, yurt içinde veya yurt dışında kurulu bulunan ortaklığı,
ç) Grup: Ayrı tüzel kişilik altında faaliyet gösterseler dahi, aynı sermayedar grubunun kontrol ettiği, ana ortaklık şirket altında; yurt içinde ve yurt dışında kurulu ortaklıklardan oluşan topluluğu,
d) İştirak: Ana ortaklık şirketin sermayesine katıldığı, üzerinde kontrolü bulunmamakla birlikte önemli etkinliğe sahip olduğu, yurt içinde veya yurt dışında kurulu bulunan ortaklığı,
e) Kanun: 5684 sayılı Sigortacılık Kanununu,
f) Konsolide finansal tablolar: Bir grubun finansal tablolarının tek bir ortaklığın finansal tablosu olarak sunulduğu tabloları,
g) Kontrol: Bir tüzel kişinin; sermayesinin, asgarî yüzde ellibirine sahip olma şartı aranmaksızın, çoğunluğuna doğrudan veya dolaylı olarak sahip olunması veya bu çoğunluğa sahip olunmamakla birlikte imtiyazlı hisselerin elde bulundurulması veya diğer hissedarlarla yapılan anlaşmalara istinaden oy hakkının çoğunluğu üzerinde tasarrufta bulunulması suretiyle veya herhangi bir suretle yönetim kurulu üyelerinin karara esas çoğunluğunu atayabilme ya da görevden alma gücünün elde bulundurulmasını,
ğ) Müsteşarlık: Hazine Müsteşarlığını,
h) Nitelikli pay: Bir ortaklığın sermayesinin veya oy haklarının doğrudan veya dolaylı olarak yüzde on veya daha fazlasını teşkil eden paylar ile bu oranın altında olsa dahi yönetim kurullarına üye belirleme imtiyazı veren payları,
ı) Şirket: Türkiye'de kurulmuş sigorta ve reasürans şirketleri ile yabancı ülkelerde kurulmuş sigorta ve reasürans şirketlerinin Türkiye'deki teşkilatını ve emeklilik şirketlerini,
i) Türkiye Muhasebe Standartları: Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu tarafından yürürlüğe konulmuş olan Türkiye Muhasebe Standartları ve Türkiye Finansal Raporlama Standartları ile bunlara ilişkin ek ve yorumları
ifade eder.
Önemli etkinlik
MADDE 4 – (1) Önemli etkinlik, iştirak edilen ortaklığın finansal ve idari politikalarının oluşturulmasına katılma gücünü ifade eder. Ana ortaklık şirketi, iştirak edilen ortaklıkta nitelikli paya sahipse, aksi ispat edilmediği sürece, ana ortaklık şirketinin o iştirakte önemli etkinliğe sahip olduğu kabul edilir. Başka bir yatırımcının önemli oranda veya çoğunluk mülkiyetini elinde bulundurması, ana ortaklık şirketin o iştirakte önemli etkinliğe sahip olmasına engel oluşturmaz.
(2) İştirak edilen ortaklığın yönetim kurulunda veya buna eşdeğer bir organda temsil edilme, iştirak edilen ortaklığın politika oluşturma sürecine katılma, iştirakin yönetim kadrolarını gruba dahil diğer ortaklıkların yönetici kadroları ile değiştirebilir olma hususlarının varlığı, önemli etkinlik göstergeleri olarak kabul edilir.
İKİNCİ BÖLÜM
Konsolide Finansal Tabloların Düzenlenmesi
Konsolide finansal tablo düzenleme zorunluluğu
MADDE 5 – (1) Ana ortaklık şirketler; dördüncü, beşinci ve altıncı fıkralarda belirtilen istisnalar dışında, satış amaçlı olmayan gruba dahil tüm bağlı ortaklık, iştirak ve birlikte kontrol edilen ortaklıkların finansal tablolarını konsolide etmekle yükümlüdür. Ana ortaklık şirketler Türkiye Muhasebe Standartlarını uygulayarak, Sigorta ve Reasürans Şirketleri ile Emeklilik Şirketlerinin Finansal Raporlamaları Hakkında Yönetmelik çerçevesinde Mart, Haziran ve Eylül ayları sonu itibarıyla düzenleyecekleri konsolide ara dönem finansal raporlarını iki ay içinde, Aralık ayı sonu itibariyle düzenleyecekleri konsolide yıl sonu finansal raporlarını üç ay içinde Müsteşarlığa elektronik ortamda ve matbu olarak tevdi etmek zorundadır. Söz konusu finansal raporların denetimden geçmesi durumunda bu sürelere iki hafta ilave edilir.
(2) Gruba dahil ortaklıkların farklı sektörlerde faaliyet göstermeleri konsolide finansal tablo düzenlenmesine engel teşkil etmez. Konsolide finansal tabloların hazırlanması, ana ortaklık şirketin konsolide olmayan finansal tablolar hazırlama zorunluluğunu ortadan kaldırmaz.
(3) Yurt içinde kurulu bir şirketin bağlı ortaklığı, birlikte kontrol edilen ortaklığı ya da iştirakleri de tüm bağlı ortaklıkları, birlikte kontrol edilen ortaklıkları ya da iştirakleri için bu maddede belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde konsolide finansal tablo düzenlerler. Bu kapsamda bağlı ortaklığı, birlikte kontrol edilen ortaklığı ya da iştiraki bulunan ana ortaklıkların, konsolide finansal tablolarının düzenlenmesinde bu şekilde düzenlenecek konsolide finansal tablolar esas alınır.
(4) Resmi makamlardan alınacak belgelerle belgelenmesi kaydıyla, yurt dışındaki ortaklığın kurulu bulunduğu ülkedeki yasal sınırlamalar nedeniyle konsolide mali tabloların düzenlenmesi için gerekli mali tablo ve bilgilerin ana ortaklık şirketçe elde edilmesinde önemli kısıtlamaların mevcut olması durumunda söz konusu ortaklığa ait finansal tablolar konsolidasyon kapsamına alınmaz.
(5) Bağlı ortaklık, birlikte kontrol edilen ortaklık veya iştirakin aktif toplamının ana ortaklık şirketin aktif toplamının yüzde birinden az olması ve bu sınırın altında bulunan bağlı ortaklık, iştirak ve birlikte kontrol edilen ortaklık payları toplamının, ana ortaklık şirketin aktif toplamının yüzde beşini aşmamış olması durumunda önemlilik ilkesi de dikkate alınarak söz konusu ortaklıklar konsolidasyon kapsamı dışında bırakılabilir.
(6) Aktif toplamları ana ortaklık şirketin aktif toplamının yüzde birinden az olan bağlı ortaklık, iştirak ve birlikte kontrol edilen ortaklık payları toplamının, ana ortaklık şirketin aktif toplamının yüzde beşini aşması halinde, bu oranı aşmamak kaydıyla konsolide edilmeyecek ortaklıklar ana ortaklık şirket tarafından belirlenir.
(7) Dördüncü, beşinci ve altıncı fıkralar kapsamında finansal tabloları konsolide edilmeyen bağlı ortaklık, birlikte kontrol edilen ortaklık ve iştirakler konsolide finansal tablolarda elde etme maliyetine veya ilgili Türkiye Muhasebe Standardına uygun olarak muhasebeleştirilir.
(8) Konsolidasyon işlemleri Türkiye Muhasebe Standartları uygulanarak gerçekleştirilir.
(9) Bu şekilde hazırlanacak konsolide finansal tablolar, 12/7/2008 tarihli ve 26934 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sigorta ve Reasürans ile Emeklilik Şirketlerinde Bağımsız Denetim Yapılmasına İlişkin Yönetmelik hükümleri çerçevesinde bağımsız denetime tabi tutulur ve Sigorta ve Reasürans Şirketleri ile Emeklilik Şirketlerinin Finansal Raporlamaları Hakkında Yönetmelik hükümleri çerçevesinde yayımlanır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Diğer Hükümler
İlave süre verilmesi
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) 5 inci maddenin birinci fıkrası hükümleri uyarınca 2009 yılı içerisinde düzenlenerek Müsteşarlığa gönderilen konsolide finansal tablolar için ilave olarak iki hafta süre verilir.
Aşamalı konsolidasyon süresi
GEÇİCİ MADDE 2 – (1) 5 inci madde hükümleri uyarınca düzenlenecek konsolide finansal tablolar, sigorta ve reasürans ve emeklilik şirketleri dışındaki bağlı ortaklık, iştirak ve birlikte kontrol edilen ortaklıkların finansal tabloları için 31/3/2010 tarihine kadar uygulanmaz.
Karşılaştırmalı finansal tablolara ilişkin uygulama
GEÇİCİ MADDE 3 – (1) 5 inci maddenin üçüncü ve dokuzuncu fıkrası uyarınca düzenlenecek konsolide finansal tabloların karşılaştırmalı olarak hazırlanması zorunluluğu, 31/3/2010 tarihine kadar uygulanmaz.
Yürürlük
MADDE 6 – (1) Bu Tebliğ 31/3/2009 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 7 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Hazine Müsteşarlığının bağlı bulunduğu Bakan yürütür.