İSTANBUL - Uluslararası Yatırımcılar Derneği (YASED) 2012 yılı 2. Barometre
Anketi sonuçlarına göre, yılın ilk anketinde dünyada ve Türkiye'de ekonomik
büyümenin yavaşlayacağını öngören uluslararası yatırımcılar, Türkiye için
düşüncelerini olumluya çevirdi. YASED üyelerinin yüzde 65'i "Türkiye'de ekonomik
büyüme sabit kalacak veya hızlanacak" şeklinde görüş bildirdi. Araştırmaya
katılan uluslararası yatırımcıların yüzde 53'ü Türkiye'ye 2012 yılında 15-20
milyar dolar arasında uluslararası doğrudan yatırım girişi olmasını
bekliyor.
Ankete göre, yılın ilk anketinde dünyada ve Türkiye'de ekonomik
büyümenin yavaşlayacağını öngören uluslararası yatırımcılar, Türkiye için
düşüncelerini olumluya çevirdi. YASED üyelerinin yüzde 65'i "Türkiye'de ekonomik
büyüme sabit kalacak veya hızlanacak" şeklinde görüş bildirdi. YASED üyeleri,
uluslararası doğrudan yatırımlar için dünyadaki ekonomik ortamın daha kötüye
gideceğini belirtirken, Türkiye'de ise iyileşme yaşanacağına
inanıyor.
YASED Genel Sekreteri Özlem Özyiğit 2012 2. Dönem Barometre
Anketi'nin sonuçlarını paylaştı.
Anket sonuçlarına göre YASED üyeleri, 2012
yılının ilk 6 ayında hedeflerini büyük ölçüde gerçekleştirdiklerini bildirdi.
Üyelerin yüzde 38'i ciro hedeflerinin üzerine çıktıklarını kaydederken, ciro
hedeflerini "büyük oranda" gerçekleştirenler ise yüzde 47 oldu. Üretim
rakamlarında ise üyelerin yüzde 36'sı hedefin üzerine çıktığını bildirirken,
"hedefim büyük oranda gerçekleşti" diyenlerin oranı yüzde 47 oldu. Karlılıkta,
katılımcıların yüzde 44'ü, pazar payı oranlarında da yüzde 64'ü hedeflerinin
büyük oranda gerçekleştiği yönünde görüş bildirdi.
YASED üyelerinin
istihdam açısından değerlendirmelerinin de yer aldığı 2. dönem Barometre
Anketi'nde, üyeleri yüzde 43'ü çalışan sayılarının son altı ayda arttığını,
yüzde 20'si ise azaldığını söyledi. Ancak aynı dönemi kapsayan bir önceki
ankette 2012'nin ilk 6 ayı için çalışan sayılarında artış bekleyenlerin oranı
aynıyken azalmasını bekleyenlerin oranı yüzde 14'tü. Katılımcıların yüzde 40'ı
gelecek 6 ayda yeni istihdam yaratmayı planladığını da ekledi.
Gelecek 6
aya ilişkin dünyada ve Türkiye'de ekonomik büyüme öngörüleri sorulan YASED
üyelerinin yüzde 52'si dünyada, yüzde 35'i ise Türkiye'de ekonomik büyümenin
yavaşlayacağını tahmin etti. Türkiye'de "ekonomik büyüme sabit kalacak"
diyenlerin oranı ise yüzde 51. Sene başında yapılan ankete göre Türkiye için
beklentilerin dünyaya kıyasla çok daha olumluya döndüğü
görüldü.
Katılımcıların yüzde 82'si Türkiye'de enflasyon oranının, yüzde
77'si ise faiz oranlarının düşeceğini veya aynı kalacağını belirtti. Döviz kuru
tahminleri ise yüzde 50 oranla "Enflasyona paralel seyredecek" şeklinde
oldu.
Yatırımların önündeki 3 önemli engel
Ankete katılan uluslararası
yatırımcı temsilcilerine göre, Türkiye'deki uluslararası yatırımların önündeki
üç ana engel değişmeyerek hukuk güvenliğinin olmaması, ekonomik istikrarsızlık,
vergi ve teşvikler olarak sıralandı.
YASED üyeleri uluslararası doğrudan
yatırımlar için dünyadaki ekonomik ortamın daha kötüye gideceğini belirtirken,
Türkiye'de ise daha iyiye gideceğine inandığını ifade etti. Buna göre, Türkiye
yine dünyaya göre pozitif ayrışmaya devam ediyor.
Barometre Anketi'nde yeni
yatırım yapmayı düşünenlerin oranı bir önceki ankete göre artış göstererek yüzde
48 olurken, kararsızların oranı ise yüzde 20'de kaldı.
Küresel kriz ve cari açık korkutuyor
Uluslararası piyasalarda yaşanan
finansal krizin daha da derinleşmesi ihtimali YASED üyeleri arasında endişe
yaratırken, yatırımları en çok etkileyebilecek diğer nedenler ise büyümenin
sürdürülebilir olmaması, yapısal reformların tamamlanamaması, hükümetin cari
işlemler açığı/GSMH oranını düşürememesi, yerel siyasi dalgalanma ve AB
müzakerelerinde yaşanacak tıkanıklıklar olarak sıralandı.
YASED üyeleri
hükümetin önümüzdeki dönemde öncelik vermesi gereken konuları ise yapısal
reformlar, cari işlemler dengesi ve sürdürülebilir büyüme şeklinde dile
getirdi.
20 milyar dolar arasında uluslararası doğrudan yatırım
girişi bekleniyor
Araştırmada çeşitli ekonomik göstergelere göre
yılsonu beklentilerini de ortaya kondu. Uluslararası yatırımcıların tahminine
göre 2012 yılında GSMH artışının yüzde 4,28, Tüketici Fiyat Endeksi'nin yüzde
8,16, Üretici Fiyat Endeksi'nin yüzde 8,12, yılsonu TL/USD döviz kurunun 1,83
lira, yılsonu TL/Avro döviz kurunun 2,32 lira, yılsonu itibarıyla faiz
oranlarının yüzde 9,05, yılsonu ihracatının 150,2 milyar dolar, yılsonu
ithalatının 232,3 milyar dolar ve cari işlemler açığı/GSMH oranının yüzde 7,91
olarak gerçekleşmesi bekleniyor.
YASED Yönetim Kurulu Başkan Vekili Adnan Nas, bu noktada cari açığın
Türkiye için yapıdan kaynaklı kronik bir sorun olduğunu belirterek, şimdiye
kadar bu konuda başarılı olunmasınını nedenini mali disiplinin iyi şekilde
yürütülmesi olarak açıkladı.
Araştırmaya katılan uluslararası
yatırımcıların yüzde 53'ü Türkiye'ye 2012 yılında 15-20 milyar dolar arasında
uluslararası doğrudan yatırım girişi olmasını bekliyor.
Uluslararası
yatırımcıların tahminine göre Türkiye'de önümüzdeki dönemde en fazla yatırım
yapılacak sektörler, enerji, finansal hizmetler, otomotiv ve yan sanayi diye
sıralandı.
Yeni teşvik sistemi kapsamında yatırım
tutarları
Yeni teşvik sistemi kapsamında yatırım planlayan
uluslararası yatırımcıların yüzde 40'ı henüz planlanan yatırım programının
belirli olmadığını, yüzde 30'u 3 yıl içinde 50 milyon dolara kadar yatırım
yapabileceğini, yüzde 30'u ise 50 milyon doların üzerinde yatırım beklediklerini
bildirdi.
Barometre Anketi'nde uluslararası yatırımcılara "Yeni Türk Ticaret
Kanunu ve Borçlar Kanunu'nun Türkiye'de UDY'yi nasıl etkileyeceğini
düşünüyorsunuz?" diye de soruldu. YASED üyelerinin çoğunluğu bu soruyu "Yeni
mevzuatlar Türk iş hayatı ve UDY için olumlu dönüşüm süreçleridir" diye
cevaplarken, asıl etkilerinin de ikincil mevzuattan sonra belli olmasını
beklediklerini iletti.
YASED Yatırımcı Beklenti
Endeksi
Barometre Anketi sonuçlarından derlenen ve önceki döneme
göre artarak 80,75 olarak belirlenen YASED Yatırımcı Beklenti Endeksi'ne ilişkin
ise şu değerlendirmede bulunuldu:
"YASED Yatırımcı Beklenti Endeksi, hem
geçen yılın aynı dönemine göre hem de bu yılın ilk çeyreğine göre önemli bir
iyileşme gösterdi. Endeksin ekonomik büyüme ile önemli bir korelasyonu olduğu
geçmiş verilerden bilinmektedir. Geçen yıl düşüş eğilimine giren endeks büyümede
bir yavaşlama sinyali vermekteydi. Ekonomik büyümede yavaşlama bu yılın ilk
çeyrek rakamlarında ortaya çıkmıştır. Endekste şimdi görülen iyileşme ise,
yatırımcı güvenindeki artışa ve mevcut koşulların devamı durumunda önümüzdeki
dönemde büyümede toparlanma süreci görüleceğine işaret etmektedir."
YASED, daha iyi bir yatırım ortamı için çalışıyor
YASED Yönetim Kurulu
Başkan Vekili Adnan Nas, Türkiye'nin, dünyadaki "en iyi yatırım ortamına sahip
ülke" konumuna getirilmesine katkıda bulunmak amacıyla aralıksız çalıştıklarını
belirterek, "Türkiye'ye yeni uluslararası yatırımların çekilmesinin yanında
mevcut yatırımcıların yeni yatırımlarını artırmasını, yerlileştirmeyi özendirici
bir şekilde destekliyor ve teşvik edilmesini önemsiyoruz" dedi.
Dernek olarak
başta üyeleri olmak üzere bütün paydaşlar için esas öncelikleri olan Türkiye'de
yatırım ortamını iyileştirilmesi konusunda pek çok faaliyet
gerçekleştirdiklerini söyleyen Nas, 2012'de Sağlık ve Bilgi Teknolojileri
sektörünün görüş ve önerilerini kapsayan iki rapor hazırladıklarını ve bu
raporları önümüzdeki dönemde kamuoyuna açıklayacaklarını söyledi.
CEO
Toplantıları sayesinde YASED üyelerinin CEO'ları ile fikir alışverişinde
bulunulduğunu ve YASED'in kendine yeni hedefler, aksiyonlar belirlediğini
kaydeden Nas, cari açığın ele alındığı geçen CEO toplantısının ardından eylül
ayında gerçekleştirmeyi düşündükleri bir sonraki CEO toplantılarında da Türkiye
için önemli bir dönüşüm süreci başlatan yeni Türk Ticaret Kanunu'nun (TTK)
şirketler açısından getirdiklerini görüşmeyi hedeflediklerini dile
getirdi.
YASED'in, Yatırım Ortamını İyileştirme Koordinasyon Kurulu (YOİKK)
platformunun 4 özel sektör temsilcisinden biri olarak aktif üyeliğini
sürdürdüğünü belirten Nas, "Yeni Türk Ticaret Kanunu ve Borçlar Kanunu ve
uygulama kanunlarıyla gelen ve yatırımcılar için sorun yaratacağını düşündüğümüz
konuların, Eylem Planı maddeleri arasına girmesini sağladık. Ayrıca yabancılara
çalışma izni verilmesi sürecinin ve ölçütlerinin gözden geçirilerek
iyileştirilmesi, uluslararası yatırımcıların Ar-Ge yatırımlarını Türkiye'ye
çekmek için gereksinimlerin belirlenmesi, yenilenebilir enerji yatırımları
alanında bazı belirsizliklerin giderilmesi ve mobil telekomünikasyon alanında
altyapı sorunlarının aşılmasına yönelik önerilerimizle Vergi, Teşvikler ve Dış
Ticaret ve Gümrüklerle ilgili önemli bazı konular, Teknik Komitelerin Eylem
Maddeleri arasına girmiş bulunuyor" diye konuştu.
Nas, Avrupa Birliği (AB)
konusunda da uluslararası bir konferans düzenlemeyi planladıklarını, bu
konferansta Türkiye'nin uluslararası yatırımlar için cazibe merkezi olmasında
AB'nin etkisini, AB sürecinin sekteye uğramasının yatırımların
sürdürülebilirliğine etkisini ve uluslararası yatırımcıların sürece etkisini
tartışmayı amaçladıklarını belirtti.
"Fikri mülkiyet hakları
konusunda cezalar azaltılmamalı
Adnan Nas, YASED olarak Fikri ve
Sınai Mülkiyet Hakları konusuna büyük önem verdiklerini dile getirerek şöyle
konuştu:
"Fikri mülkiyet haklarının korunması, toplumun geniş kesimleri
tarafından paylaşılan bir hedef haline getirilmelidir. Bu bilincin oluşturulması
için YASED olarak da çalışmalarımızı sürdüreceğiz. Bunun önemli bir adımı
olarak, fikri ve sınai mülkiyet haklarına ilişkin mevcut kanun taslaklarında,
caydırıcılığın artırılması ve bunun uygulamaya yansıtılması önem teşkil ediyor.
Caydırıcılığın korunması açısından hürriyeti bağlayıcı cezaların ilgili
tasarılara işlenmesi ve bir an önce yürürlüğe geçirilmesi gerekiyor. Bu cezalar
azaltılmamalı, caydırıcılığı yitirilmemelidir. Sıkı ve tutarlı şekilde
uygulanmalıdır."
İlgi alanları içinde bulunan ve katkı bulundukları bir diğer
çalışmanın da İstanbul Finans Merkezi projesi olduğunu belirten Nas,
"Kilitlenmekte yarar olan bir proje. Rusya'nın Moskovasıyla birlikte İstanbul'un
da adı yavaş yavaş anılmaya başladı uluslararası toplantılarda. Tabi bunun uzun
zaman alacak bir altyapısı var. Bu sürece nasıl katkı yaparız diye düşündük ve
bu projeyle ilgili ekosistemin geliştirilmesi ve en önemlisi de reel ekonomiyle
bağlantısını sağlanması için özel inisiyatif alanları belirlenmesi için bir
tasarı hazırlamayı düşünüyoruz" diye konuştu.
Nas, Türkiye'de yeni
uluslararası yatırımcı aranmaya ağırlık verilirken mevcut yatırımcıların ilave
yatırım yapmalarının dikkatlerden kaçan bir konu olduğunu sözlerine ekledi.
Kaynak: Dünya Gazetesi