Maliye Bakanlığı verilerinden derlediği bilgilere göre, Türkiye, OECD'de 34
ülke arasında sosyal güvenlik primleri dahil vergi yükü açısından sondan 6'ncı
sırada yer alıyor.
OECD ülkeleri arasında vergi yükünün GSYH'ye oranı en yüksek ülke yüzde
48,2 ile Danimarka. Söz konusu oran İsveç'te yüzde 45,8, Belçika'da yüzde 43,8,
İtalya'da yüzde 43, Fransa'da yüzde 42,9, Norveç'te yüzde 42,8, Finlandiya'da
yüzde 42,1, Avusturya'da yüzde 42 düzeyinde bulunuyor. OECD ortalaması da yüzde
33,9 şeklinde hesaplanıyor.
Türkiye yüzde 26'lık oran ile vergi yükünde yüzde 18,1 orana sahip Meksika,
yüzde 20,9'luk orana sahip Şili, yüzde 24,8'lik orana sahip ABD, yüzde 25,1
orana sahip Kore ve yüzde 25,9'luk oran ile Avustralya'yı geride
bırakıyor.
Ancak Türkiye'de vergi yükü bakımından oranda değil, yükün dağılımında
büyük sorun yaşanıyor. "Az kazanandan az, çok kazanandan çok vergi alınması"
temel ilkesi, Türkiye'de kayıt dışılık, yüksek vergi kaçağı ve diğer nedenlerle
yeterince uygulanmıyor. Maliye Bakanlığı da mevcut tablonun değişmesi için
altyapı ve mevzuata dönük yeni önlemleri hayata geçirmeye hazırlanıyor.
Gelir ve kazanç vergileri düşük
Verilere göre, gelişmiş ülkelerin hemen hemen tümünde vergi yükünde, gelir
ve kazanç üzerinden alınan vergiler, önemli bir ağırlığa sahip bulunuyor.
Türkiye'de Gayri Safi Yurtiçi Hasılanın ancak yüzde 13,5'unu meydana getiren
gelir ve kazanç üzerindeki vergiler, Danimarka'da yüzde 32,7'lik bir orana
ulaşıyor.
Gelir ve kazanç üzerinden alınan vergi oranı, Belçika'da yüzde 32,3,
İsveç'te yüzde 32,1, Fransa'da yüzde 32, İtalya'da yüzde 31,8, Norveç'te yüzde
30,8, Avusturya'da yüzde 30,1, Finlandiya'da yüzde 28,8, Lüksemburg'da yüzde
26,7, Hollanda'da yüzde 26,2, Almanya'da yüzde 25,4, İngiltere'de yüzde 24,
Slovenya'da yüzde 23,5, Kanada'da yüzde 23,4 olarak hesaplanıyor.
Gelir ve kazançtaki vergi yükünde OECD ortalaması yüzde 22,8, 27 AB
ülkesinin ortalaması da yüzde 27,1 düzeyinde bulunuyor.
OECD ortalamasının üzerinde
Buna karşılık Türkiye'de mal ve hizmet üzerinden alınan vergilerin toplam
vergiler içerisindeki payı yüzde 47,7 düzeyinde bulunuyor. Türkiye bu oran ile
34,7 olan OECD ortalamasını bile aşıyor.
Mal ve hizmet vergisinin toplam vergiler içerisindeki payı ABD'de yüzde
4,7, Kanada'da yüzde 17,7, Japonya'da yüzde 19, Fransa'da yüzde 21,2, İspanya'da
yüzde 21,9, İtalya'da yüzde 24,6, Belçika'da yüzde 25,1, Almanya'da yüzde 28,1,
Lüksemburg'da yüzde 28,4, Avusturya'da yüzde 29, Avustralya'da yüzde 29,8,
Hollanda'da yüzde 30,1 ve Norveç'te yüzde 32,2 düzeyinde bulunuyor.
Refah düzeyinde son sıradayız
OECD Ülkeleri arasında geçtiğimiz yıl yapılan bir araştırmada "Refah
Düzeyi" bakımından Türkiye 40 ülke arasına sonuncu sırada yer almıştı.