2008 yılında yürürlüğe giren sosyal güvenlik reformuyla birlikte Bağ-Kurlu olmanın cazibesi azalmıştı. İmkanını bulan Bağ-Kur’dan SSK’ya geçmeye çalışıyordu. Özellikle 2000 yılından önce çalışma hayatına girenler için SSK’ya geçmek;
· Daha erken emeklilik
· Daha yüksek emekli aylığı
· Daha az prim ödeme
anlamına geliyordu. Bu arada 1 Mart 2011 itibariyle Bağ-Kur’dan SSK’ya geçiş kolaylaştırılınca, Bağ-Kur’dan kaçışlar biraz daha hızlandı. Fakat bu arada bir sorun vardı; eğer birikmiş Bağ-Kur borcunuz varsa, SSK’ya geçseniz bile bu borç sizi takip etmeye devam ediyordu. SSK’dan emekliliğe hak kazansanız bile Bağ-Kur borcunuz sebebiyle emekli olamıyordunuz. Ancak dava yoluyla borcunuzdan kurtulabiliyordunuz.
1 yıldan fazlası siliniyor
Nihayet Bağ-Kurlular’ın yaşadığı bu sorun, Meclis’te torba kanun tasarısına konulan bir madde ile aşılıyor. Buna göre eğer birikmiş Bağ-Kur priminiz bir yıldan fazla ise, bu fazlalık kısmı borcuyla birlikte sildirebileceksiniz. Örneğin esnafsınız ve 5 yıldır prim borcunuzu ödeyemiyorsunuz. İsterseniz borcunuzun son bir yıldan fazla kısmını sildirebileceksiniz.
Özellikle SSK’ya geçmek isteyen Bağ-Kurlular için borcun silinecek olması önemli bir avantaj.
Borcun silinecek olması bir bakıma avantaj. Diğer taraftan sildirdiğiniz borcun ait olduğu dönemi, emeklilikten de düşmüş oluyorsunuz. Yani 5 yıllık borcun 4 yılını sildirince, emekliliğe hak kazanmak için 4 yıl daha çalışmanız gerekecek. Fakat isterseniz ve ilerleyen yıllarda imkanınız olursa, sildirdiğiniz dönemi tekrar borçlanarak ödeyebileceksiniz.
Hizmetten de vazgeçmiş oluyorsunuz
Yeni düzenlemeyle Bağ-Kur sigortalılığının bir bakıma isteğe bağlı hale getirildiğini söyleyebiliriz.
İmkanınız varsa prim ödeyerek emekli olacak, imkanınız yoksa ödemeyecek ve borçtan da kurtulmuş olacaksınız.
Böylece, her birkaç yılda Bağ-Kurlular’dan gelen af/yapılandırma taleplerinin de sona ereceğini söyleyebiliriz. Ayrıca gerçekte faaliyeti olmadığı halde sadece kağıt üstünde görünen şirketlerin ortakları da durduk yerde SGK’ya borçlu duruma düşmekten kurtulmuş olacaklar.
Emekli olabilirsiniz
Soru: Sadettin Bey, ben 01.06.1966 doğumluyum ve doğuştan %60 üzerinde engelliyim.1992 yılından bu yana üzerime kayıtlı arazilerde çiftçilik yapmaktayım. 01.01.2005 yıllından itibaren tarım Bağ-Kur primi ödemekteyim. Ben engelli statüsünden 3600 günde emekli olabilir miyim?
Cevap: Değerli okurum, eğer %60 ve üzerinde engelli olduğunuza dair sağlık kurul raporunuz varsa, 15 yıllık sigortalılık süresi ve 3960 günü doldurmak şartıyla emekli olabilirsiniz. Engellilik oranınız %50-60 arasında olursa 4320 gün, %40-50 arasında olursa 4680 günle emekli olursunuz. Eğer çiftçilik faaliyeti kapsamında kendi adınıza ürün sattıysanız ve bunları belgeleyebilirseniz, 1 Nisan 1994 tarihinden geçerli olmak üzere geriye dönük hizmet tescili yaptırabilirsiniz. Bunun için bulunduğunuz ildeki SGK müdürlüğüne belgelerle başvurmanız yeterli olur.
Kaynak: SGK Rehberi