Mehmet KAYA
ANKARA - Kalkınma Bakanlığı uzmanlarından Sırma Demir Şeker ve Müşerref
Küçükbayrak, bölgesel asgari ücret uygulamasının yoksulluğu ve işgücü piyasasını
olumsuz etkileyeceğini ileri sürdü. Bölgesel olarak asgari ücretlerin
farklılaştırılmasının olası sonuçlarını işgücü piyasası göstergeleri ve geçim
durumu-yoksulluk açısından inceleyen bir çalışma yapan uzmanlar, işgücü
piyasasının kötü olduğu yerlerde istihdamı artırma amaçlı yapılacak düşük asgari
ücret uygulamasının bu bölgelerde aynı zamanda geçim koşullarının da zor olması
nedeniyle yoksulluğu artırabileceği uyarısı yapıldı. Göreli olarak geçimin daha
kolay olduğu bölgelerde ise iş piyasasının bozulma riski bulunduğu tespit
edildi. Çalışmada, Türkiye'de bölgeler arasında hem işgücü piyasası
göstergeleri, hem de geçim durumu-yoksulluk açısından bölgesel farklılıklar
bulunduğuna işaret edildi. Bölgesel asgari ücretin sadece istihdamı artırma
odaklı olarak ele alındığını ancak ücretin miktarının çok sayıda faktörü
etkilediği vurgulanan çalışmada, her bir faktörün bölgesel göstergelere farklı
düzey veya yönde etki ettiği vurgulandı.
Bölgesel farklılıklar uçurumu derinleştirebilir
Bakanlığın çalışmasında, istihdamı artırmak amacıyla işgücü göstergelerinin
kötü olduğu bölgelerde, asgari ücretin düşük belirlenmesi halinde istihdamın
artabileceği, buna karşılık geçim durumunun daha da bozulmasına yol açılacağı
vurgulandı.Tersi biçimde, geçimin kolaylaştırılması amacıyla yükseliş yönünde
yapılacak asgari ücret değişikliklerinin işgücü göstergelerindeki bölgesel
farklılıkları derinleştirileceğine işaret edildi. Çalışmada, asgari ücretin
bölgesel olarak farklı uygulanmasının, işgücü göstergeleri ve geçim güçlüğünü
azaltmak amacına tam olarak karşılık gelemeyebileceği belirtilirken, bölgesel
asgari ücret uygulamasının olası etki edeceği faktörler de sıralandı. Buna göre,
çalışan kişinin hane geliri, kişinin aldığı sosyal yardımların miktarı, göç
hareketleri ve hane refahına etki edeceği kaydedildi.
Türkiye’de geçimin en zor olduğu bölge
Mardin Şırnak, Batman
Çalışmada, satın alma gücü, tarım dışı gayrisafi katma değer, ortalama eğitim
yılı, ücretsiz aile işçisi hariç istihdam oranı kullanılarak geçim zorluğu
endeksi oluşturuldu. Bu endekste Türkiye
ortalamasına göre geçim zorluğu
sıralaması yapıldı. Düzey2’ye göre yapılan sınıflamada TRC3 Bölgesi (Mardin,
Batman, Şırnak ve Siirt) en zor geçim şartlarını yaşayan bölge olurken, en kolay
olduğu bölge İstanbul oldu.
Kaynak: Dünya Gazetesi