İSTANBUL - Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) Başkanı Vedat Akgiray, Borsa
İstanbul'un iki haftaya kadar resmen kurulacağını bildirdi. Bu yıl ikincisi
düzenlenen Türkiye Türev Konferansı'nda konuşan Akgiray, herkesin Borsa İstanbul
kavramını kullandığını, ancak resmi olarak böyle bir kurumun olmadığını
söyleyerek, "Ama eminim ki Borsa İstanbul iki haftaya kadar resmen kurulmuş
olacak" dedi.
Türkiye'nin Türev Ürünler Piyasası'nın (TurkDEX) kendi başına bir başarı
hikayesi olduğuna değinen Akgiray, şunları kaydetti: "2005'ten bu yana alım
satıma konu olan sözleşmeler 1,7 milyondan 74 milyona yükseldi ve alışverişin
değeri 3 milyar liradan hemen hemen 450 milyar liraya yükseldi. Bu iyi bir
yükselme. TurkDEX işini yapıyor. Bir yıl önce tezgah üstü Forex üstü
alışverişini de düzenlemeye aldık. Dünyanın her yerinde var. Neden varlığını
sürdürdüğünü pek anlamıyorum ama, varlığını sürdürmek istiyorsa düzenlenmesi
lazım. Hacmi de hızla büyüyor, iyi ama bizim açımızdan ürkütücü. Bizim Forex
konusundaki düzenlememiz sert oldu. Çünkü o piyasadaki oyuncuların çoğu bu
alanda okuryazar olmayan insanlar. Onların varlıklarının güvenli ellerde
olmasını sağlamalıyız.
İstanbul Borsası birkaç hafta içinde sıradan hisse senetlerinin vadeli
işlemlerini ve opsiyonlarını başlatacak. Bu yıl içinde kesin olacak. Ayrıca bir
repo piyasası da oluşturacağız. Kesinlikle etkin bir türev alışverişi için
bonolarda ve tahvillerde de bu piyasanın kurulması lazım."
Türkiye'de mega borsa yaratmak istediklerini ve bunu başarabilmek için yeni
yasada bunu destekleyecek maddelerin olduğuna değinen Akgiray, "Dün öğrendim,
yeni sermaye piyasası yasası gelecek hafta Meclis'te oylamaya gelecek. Yasa
geçtikten sonra Borsa İstanbul AŞ resmen kurulmuş olacak. Bütün borsalar altın,
TurkDEX ve kurulmakta olanlar, enerji ve emtia borsaları aynı çatı altında
bulunacak" şeklinde konuştu.
Japonya'da Tokyo ve Osaka borsalarının da Türkiye'deki gibi tek bir borsa
altında toplandığını, aynı yapının birçok ülkede kullanıldığına dikkati çeken
Akgiray, şu değerlendirmelerde bulundu:
"Küresel olarak borsalarda alışverişin yüzde 80'i birkaç borsada
gerçekleşiyor. Bu iyi bir şey değil. Tezgah üstü borsalar bir sorun ama borsa
alışverişlerinde tekelleşme daha da kötü. Böyle korunmuş bir piyasada tekel
kabul edilemez. Bu nedenle Türkiye'de bir mega borsamızın olmasına karar verdik.
Rekabet gücünüz, yetişmiş işgücünüz ve yeterli altyapınız yoksa uluslararası bir
finans merkezi olamazsınız. Serbest bir piyasa küresel koşullar altında
gereklidir. Finansal piyasalarda enformasyonu borsalardan vermeye çalışıyoruz.
Dünya çapında bilgi bakımından etkinsizlik çok yaygın. Hisse senedi piyasası ve
finansal piyasalar açısından bilgi önemli bir unsur. Şimdi daha fazla borçlanma
ve kaldıraç için bunları unuttuk. Bizim işimiz doğru bilginin doğru kulaklara
gelmesini sağlamaktır. Bizim işimiz sizin nasıl davrandığınızı düzenlemek değil,
bilgi nasıl üretiliyor, nasıl kullanılıyor bunu düzenlemektir. Halka açık bir
şirketseniz iyi bir kurumsal yönetişim kurmanız gerekiyor. Artık şirketler aile
şirketi değil. Bundan geri dönüş yok."
"Finansı demokratikleştirmek ve insanileştirmek
gerekiyor"
Finansal piyasalarda eğitimin şart olduğunu, bunun için de finansal
okuryazarlık kampanyaları başlattıklarını anlatan Akgiray, "Bilgisi olmayan
müşteri tabanınız olursa ne yaparsanız yapın istediğiniz sonuçları alamazsınız.
Türevler özellikle risk yönetimidir. Riski göz önüne almaz ve spekülatör gibi
yatırım yaparsanız tabii ki türev araçlar da bir kumara dönüşür. İşe böyle
yaklaşmamak lazım. Finansal eğitimin sağlanması SPK'ya verilmiştir" dedi.
Düzenlemeciler olarak kendilerine çok büyük işler düştüğünü vurgulayan
Akgiray, şöyle konuştu:
"Finansı demokratikleştirmek lazım. Daha fazla insanı işin içine katmamız
lazım. Finansı insanileştirmemiz gerekiyor. İnsanileştirmek, insanlar için
olmalı ve insanlar tarafından anlaşılır bir formda olması demektir.
Anlaşılabilir bilgi olmalı. Biz düzenleyiciler olarak yanlış davranışlar
dolayısıyla suçlanıyoruz. Ama ben sizi aldatıyorsam siz de aldanıyorsunuz
demektir. Daha akıllı olun, daha bilgili olun ve aldatılmanıza izin vermeyin.
Finansı ancak böyle insanileştirebiliriz. Bu da düzenlemecilerin sorumluluğunun
bir parçasıdır."
"Hisse senedi piyasaları hala çeşitli nedenlerden ötürü baskı
altında"
Türkiye Sermaye Piyasası Aracı Kuruluşlar Birliği (TSPAKB) Başkanı Atilla
Köksal ise yüksek faizler ve istikrarsızlık yüzünden geçmişte ciddi zararlar
gördüklerini belirterek, şöyle konuştu:
"Hisse senedi piyasaları hala çeşitli nedenlerden ötürü baskı altında.
2005-2010 yılları arasında TurkDEX ciddi anlamda büyüme kaydetti ve dünyanın en
hızlı büyüyen borsalarından oldu. Geç başlamış olmasına rağmen TurkDEX 41 borsa
arasında 27. sırada. Hepimiz sermaye piyasalarının gelişmesi için çalışmalar
yapıyoruz ve yeni bir yasa üzerinde çalışılıyor. Yeni yasa ciddi manada
Türkiye'deki sermaye piyasasını şekillendirecek. Bütün borsalar Borsa İstanbul
altında konsolide edilecek. Çok daha iyi bir pazara ulaşacağız.
Sermaye piyasalarının gelişmesi için iki kampanya başlattık. Halka arz
kampanyası ile birincil ve ikincil etkiler devreye girecek. Ayrıca
yatırımcıların eğitilmesi konusunda da çalışmalarımız olacak ve yatırımlarını
çeşitlendirme konusunda eğitilecekler. Türkiye'deki sermaye piyasalarında
önümüzdeki on yılda ciddi büyümeler bekliyoruz. Şimdi en büyük bin şirketin
sadece yüzde 15'i sadece halka açık. Geçen iki yıllık dönemde bundan
bahsedemezdik."
Kaynak: Dünya Gazetesi