Ek vergide şimdi de rakam tartışması

Tekstil sektöründe ek vergi ile başlayan tartışmalar listeyle sürerken, şimdi de rakamların doğru olmadığı konuşuluyor. İTHİB Başkanı İsmail Gülle "6 bin kişi istihdam sağlayacak makineler alındı. 2.5 milyar dolarlık yatırım yapılacak" derken, İHKİB Başkanı Hikmet Tanrıverdi "Verilen rakamlar yanlış. İhracatta düşüş var. Biz bu rakamlara bir açıklık getirmek için toplantı yapacağız" diye konuştu.

Serap GÜNEŞ

İSTANBUL - Tekstil sektöründe 'ithalata getirilen ek vergi' ile başlayan tartışmalar, 'liste' olayı ile birlikte alevlendi. Şimdi ise gündemde 'gerçeği yansıtmayan rakamlar tartışması' var. Ek verginin iç üretimi canlandırdığını, istihdamı artırdığını dile getiren İstanbul Tekstil ve Konfeksiyon İhracatçı Birlikleri (İTKİB) Başkanı İsmail Gülle "Avrupa'dan 6 bin kişi istihdam sağlayacak bin tane ikinci el makine geldi. 2.5 milyar dolarlık yatırım teşviki alındı.

Bu teşviklerden en az 2 milyar doları yatırıma gidecek" derken, İstanbul Hazır Giyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği (İHKİB) Başkanı Hikmet Tanrıverdi ise "Verilen rakamlar yanlış. İhracatta düşüş var. 2.5 milyar dolarlık yatırımdan bahsediliyor. Biz bu yatırımın takipçisi olacağız. Durum iyi gibi gösteriliyor ancak ek vergi kararının sektörden götürüsü çok daha fazla" açıklamasında bulundu. Sektörün hiçbir zaman 'yalnızca ek vergiden dolayı kötü durumdayız' demediğini, kur ve kriz dolayısıyla da zorlandığını ifade eden Tanrıverdi, "Ancak dile getirilen rakamlar yanlış. Biz de bu rakamlara bir açıklık getirmek için toplantı yapacağız" dedi.

"Ek vergiden sonra mallar ucuzladı, istihdam arttı"

İstanbul Tekstil ve Konfeksiyon İhracatçı Birlikleri (İTKİB) Başkanı İsmail Gülle:

"Tekstile getirilen ek vergi düzenlemesi, sektörü korumak adına yapılan bir düzenlemedir. TL'nin değerli, dövizin düşük oluşu geçmiş dönemlerde sektörü ithalata bağımlı hale getirdi. Düzenlemeden evvel çok tesissin kapanması söz konusuydu. Uygulanan yüzde 3-4 vergilerle Türkiye kendini dünyanın çöplüğü haline getirmişti. Türkiye'de milyonlarca insan, milyar dolarlık yatırımlar var. Fabrikalar bu düzenlemeyi destekliyor. Yaptıkları yatırıma sahip çıkılsın istiyor.

İthalat yapanlar ise bu işe karşı çıkıyor. Ama olaya doğru açılardan bakmak lazım. Bir fabrikada 200 kişi çalışıyor ancak bir ithalatçı 4-5 kişiyle çalışıyor. İstihdamdan yakınırken işin bu boyutunu da düşünmek lazım. Ek vergi konusu son dönemde ahlaksız boyutlara taşındı. Birileri dernekleri arayıp 'Zor durumdaki şirketlerinizin isimlerini verin bakana, başkana liste vereceğiz' diye aramalar yapıyorlar.

Dernek başkanımızdan birisi 'yaptığınız terbiyesizlik' diye karşı çıkmış. Bu işi bakana, başbakana taşımak,75 senelik sektörün imajını bozmak, sektöre yapılmış büyük bir ihanettir. Bizim kavga etmek gibi bir niyetimiz yok. Yabancı sermaye Türkiye'yi tercih ediyor. Ama bu tarz tutumlar dünyanın bakışını olumsuz yönde etkiliyor. Ek vergi uygulamaya girdikten sonra eylül-ekim-kasım aylarında kalemlerde yüzde 10 artış yaşandı. İstihdamda da artışlar var. Türkiye'deki malların fiyatları da yurtdışındakinden çok daha ucuz hale geldi. Zarara uğrama gibi bir durum yok."

"Rakamlar doğru okunmuyor"

İstanbul Hazır Giyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği (İHKİB) Başkanı Hikmet Tanrıverdi:

"Ek verginin istihdamı artırdığı dile getiriliyor. Ancak hala 2008 rakamlarının çok altındayız. Rakamların ek vergi ile alakası yok. Ek vergi geldi istihdam yükseldi gibi bir açıklama olayları çarpıtmak olur. Asıl rakamları görmek için Eylül sonrası rakamlarını beklemek lazım.

Ayrıca ürünlerin fiyatları artmadı, iç piyasadaki ürünler ucuzladı deniliyor. TÜİK rakamlarına bakılsın. Pamuk fiyatları düşmesine rağmen TÜİK'e göre tekstil ürünlerinin fiyatlarında yüzde 20 artış var. Pamuk fiyatları yüzde 40-50 düşmesine rağmen bu durum fiyatlara yansımadı. Örme sektöründe ürün bazında geçen yıl kasım ayında 633 bin dolar ihracat varken 2011 yılı Kasım ayında bu rakam 624 bin dolara gerilemiş. Dokumada ise 2010 Kasım ayında 378 bin dolarlık ihracattan bu yıl kasım ayında 364 bin dolara düşüş gerçekleşmiş.

Bu yüzde 4 civarında bir düşüş demek. Miktar bazında da düşüşler var. Eylül ayından itibaren konfeksiyon ihracatında bir düşüş mevcut. Bu alanda artış yaşanmadı. Ayrıca istihdam artışı uzun vadeli bir konu. En fazla düşüş ise dokuma ihracatında yaşanıyor. Ama bunu tamamen ek vergiye mal etmemek lazım. AB'deki ekonomik kriz de bunu etkiledi. Makine alımlarıyla 16 bin kişiye yeni istihdam sağlanacağı söyleniyor. Ben böyle bir istihdam artışının yaşanacağını düşünmüyorum.

Ocak-ekim ayları arasında 239 milyon dolar dokuma makinesi gelmiş. 2.5 milyar dolarlık makine alımından bahsediliyor. Bu nasıl tamamlanacak başka bir soru işareti. Ayrıca 2.5 milyar dolarlık yatırım yapılacak deniliyor. Biz bu yatırımların takipçisi olacağız. Ben bu kadarlık yatırım yapılacağını zannetmiyorum. Eğer bu yatırım gerçekleşirse alınacağı ifade edilen bu makineleri başka ülkelere satmak zorunda kalacaklar. Ayrıca gündemde bir de liste konusu var. Bu konunun gündeme gelmesi, basına yansıtılması bile çok yanlış. Sektörün içinde kalması gereken bir konu bu. Sektörün 'ek vergi firmaları batırıyor' gibi bir açıklaması olmadı. Ama bu da bir etkendir. İhracatta önemli düşüşler var."

"Sektör geriye doğru gidiyor"

Laleli Sanayici ve İşadamları Derneği (LASİAD) Başkanı Gıyasettin Eyyüpkoca: "Türkiye'nin tekstildeki avantajı hızlı hareket etme kabiliyetiydi. Ek vergiden sonra hızlı hareket edemez hale geldik. Yurtdışından ithal ettiğimiz malı, buradaki mallarla birleştirip mamul haline getiriyorduk. Şimdi bu durumu yapamaz hale geldik. Rakiplere karşı elimiz ağırlaştı. Türkiye'nin önü koleksiyon yaratmama da açıkken, içerideki ürünlerle yetinme vizyonuna bürünür hale geldik. Avrupa sıkıntılı bir süreç geçirdiği için oradaki siparişlerin bize kayacağını düşünüyorduk. Ancak ek vergi bu konuda da bizi sıkıntıya soktu. Örmeye de verginin gelmesi sıkıntıları daha da artıracak. Sektör geriye doğru gidiyor. Atölyeleri, istihdam rakamları deniyor ama bir de ihracat rakamlarını görmek lazım. Bir tarafı onarmak için diğer tarafı yıkarsanız bunun bir anlamı olmaz."

"Ege'nin kaybı 400 milyon dolar"

Ege Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği Başkanı Emre Kızılgüneşler, örme kumaşa getirilen ek verginin Türkiye'nin konfeksiyon ihracatında 4 milyar dolarlık gerilemeye yol açabileceğini ifade etti. Kızılgüneşler, yaptığı yazılı açıklamasında şu görüşlere yer verdi: ''Dokuma kumaşa getirilen ek vergi sonrasında eylül, ekim, kasım aylarındaki ihracat ortalamamız 1 milyar 198 milyon dolara düştü. Aylık gerileme 214 milyon dolar seviyesinde. Şimdi örme kumaşa da gelen ek vergi ile bu kayıp katlanacak. Ek vergi Türkiye'nin konfeksiyon ihracatında 4 milyar dolarlık gerilemeye yol açabilir.”

Ege Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği'nin ocak-ağustos 2011 döneminde aylık ortalama ihracat rakamının 105 milyon dolar seviyesinde gerçekleştiğine işaret eden Kızılgüneşler, son üç aylık ortalamanın ise 80.4 milyon dolara gerilediğini, aylık bazda kaybın 25 milyon dolar seviyesinde olduğunu dile getirdi. Kızılgüneşler, örme kumaşa gelen ek vergi ile bu kaybın aylık 30-40 milyon dolar bandına oturacağını, yıllık kaybın ise 400 milyon doları aşacağını ifade etti.

Ek vergi ithalatı ekim ayında yüzde 33 azalttı

İHKİB'in itiraz ettiği ve İTKİB tarafından dile getirilen, Türkiye Tekstil Sanayi İşverenleri Sendikası'nın (TTSİS) Ekonomi Bakanlığı'na sunmak üzere hazırladığı 'Tekstil Konfeksiyon Sektörü Dış Ticaret İstatistikleri ve Ek Vergi Uygulaması Ertesi Gelişmeler' raporuna göre uygulama sonrası gelişmelerden bazıları ise şöyle:

*Ek verginin yürürlüğe girdiği Ağustos 2011 ayı öncesi dönemde örme-dokuma konfeksiyon sektöründe aylık ortalama ithalat artış yüzdesi miktar bazında yüzde 37, değer bazında yüzde 46 iken, önlemin yürürlüğe girmesini takiben büyük oranda gerileme kaydetti. Sırasıyla, 2011 Ağustos ayında miktar bazında yüzde 50, değer bazında yüzde 37, 2011 Eylül ayında miktar bazında yüzde 26, değer azında yüzde 21, 2011 Ekim ayında miktar bazında yüzde 33, değer bazında yüzde 25 geriledi.

*Vergi öncesi aylık ortalama 25 milyon adedin üzerinde gerçekleşen örme-dokuma ithalatı, uygulama sonrasında 12.5 milyon civarına geriledi. Değer bazında ise 230 milyon dolardan, 175 milyon dolara düştü.

*İhracatta ise olumlu seyir devam ediyor. Dokuma konfeksiyon sektörü ihracatı uygulama ertesinde miktar bazında yüzde 12.7, değer bazında ise yüzde 7.6 arttı.

*İstihdamda ise bir önceki yılın eylül ayına göre yüzde 9'luk bir artış var.

*İş yeri sayısı ise yüzde 6'lık bir artışla 15 bin 579'a ulaştı.

*Konfeksiyon sanayinin cirosu da geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre bu yıl ağustos-ekim ayları arasında yüzde 33 artış gösterdi.

Kaynak: Dünya Gazetesi