İSTANBUL – Et Üreticileri Birliği (ETBİR) Başakın Mustafa Bılıkçı, kırmızı ve beyaz et ürünlerinin sınırlandırılması ile birlikte daha önce karışım olarak satılan salam, sosis gibi kırmızı et ürünlerinde yüzde 10 ile 20 arasında bir fiyat artışı gözlemlenebileceğini açıkladı.
Bılıkçı, kırmızı ve beyaz et karışımının sona ermesiyle birlikte, daha önce de yüzde 100 kırmızı etten üretilen sucuk, pastırma ve kavurmada ise bir fiyat artışı olmayacağını açıkladı.
Bılıkçı, ETBİR Yönetim Kurulu Üyeleri ile birlikte, Türkiye’de kırmızı et sektörü ve 5 Mart’ta yürürlüğe giren Türk Gıda Kodeksi Et ve Et Ürünleri Tebliği’ni değerlendirmek üzere basın toplantısı düzenledi. Türkiye’deki 76 kırmızı et ve kırmızı et ürünleri firmasının temsilcilerinden oluşan ETBİR’in, sektörün gelişimine katkıda bulunarak, tüketicilere daha kaliteli ve sağlıklı ürünlerin ulaştırılması için çalışan rekabet üstü bir kurum olduğunu söyleyen Bılıkçı, 2012 yılında 915 bin ton kırmızı et üretimi sağlandığını söyledi. Buna karşılık 2012 yılında kırmızı et ithalatının 25 bin 435 ton olduğunu açıklayan Bılıkçı, 465 bin 634 canlı hayvanın da ithal edildiğini bildirdi.
"KİŞİ BAŞI KIRMIZI ET TÜKETİMİ 12 KİLOGRAM"
Bılıkçı, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2012 yılı verilerine göre, Türkiye’de tüketilen toplam kırmızı et miktarının en fazla yüzde 15'inin küçükbaş hayvan etinden sağlandığını, kişi başı kırmızı et tüketiminin ise 12 kilogram olarak telaffuz edildiğini, ABD’de ise bu rakamın 60 kilogram, AB ülkelerinde ise yaklaşık 30 kilogram olduğuna işaret etti.
"EN ÇOK TERCİH EDİLEN ŞARKÜTERİ ÜRÜNÜ SUCUK VE PASTIRMA"
Türkiye’de en çok tercih edilen şarküteri ürünlerinin sucuk ve pastırma olduğunu, yabancı ülkelerin sosis, salam ve jambon tercih ettiğini dile getiren Bılıkçı, "Nielsen verilerine göre sucuğun toplam pazardan aldığı pay yüzde 54.52, salamın yüzde 21.24, sosisin payı yüzde 13. 2 pastırma ise yüzde 5. 80. Bunları, yüzde 3.17 ile kavurma, yüzde 1.14 jambon, yüzde 0.69 ile füme et takip ediyor" dedi.
"TEBLİĞ, SEKTÖR İÇİN ATILAN BÜYÜK BİR ADIM"
Bılıkçı, Türk sucuğu, kavurması ve pastırmasının doğru üretildiğinde, dünya markaları çıkarılabilecek çok özel üretim alanları olduğunu, dünya markası çıkarabilmenin öncelikli şartının ise standardı korumak, sağlıklı üretim yapmak, geleneksel lezzetleri ve reçeteleri yeni teknoloji ile yeniden üretmek gerektiğinin altını çizdi. Bu yolda atılmış en büyük adımı Et ve Er Ürünleri Tebliği olarak değerlendiren Bılıkçı, "Genel anlamda tebliği değerlendirdiğimizde ülkemiz et ürünleri sektörü için büyük bir adım atıldığını söyleyebiliriz" dedi.
BEYAZ ETLE ÜRETİLEN ÜRÜNLERDE KIRMIZI ET KULLANILABİLECEK
Tebliği ile kırmızı ve beyaz et karışımının sınırlandırıldığını hatırlatan Mustafa Bılıkçı, yine tebliği kapsamında, kırmızı etle üretilen ürünlerde beyaz et kullanılamayacağını, ancak beyaz etle üretilen ürünlerde istenildiği takdirde kırmızı et de kullanılabileceğini, fakat ürün isminde bunun belirtilemeyeceğine dikkat çekti. Bılıkçı, şöyle devam etti:
"Yani ürün ismi piliç, hindi, sosis, salam, ısıl işlem görmüş sucuk olarak kalmak kaydıyla, ürüne istenildiğinde dana eti ve yağı da katılabilecektir. Dolayısıyla kırmızı, beyaz et oranı yüzdesinin ölçülememesi nedeniyle yaşanan sıkıntılar önlenip piliç ve hindi ağırlıklı ürünlerinde ürün kalitesini artırmak için dana eti kullanmak isteyen üreticiye de kısıtlama getirilmemiştir."
KIRMIZI ETİN İÇİNE TAVUK KIYMASI TAMAMEN YASAKLANDI
Bılıkçı, bir diğer radikal kararın MDM (tavuk kıyması) kullanımının yasaklanması olduğunu, daha önce yayımlanan taslak tebliğde MDM kullanımının yüzdesel oranla sınırlandırıldığını, ancak ölçümünün mümkün olmaması nedeni ile suistimale açık yönü bulunduğunu, bu nedenle uygulamanın hayata geçirilmediğini, son tebliğ ile bakanlığın, MDM kullanımını tamamen yasakladığını açıkladı.
"TÜRK SUCUĞU ÜRETİM USULLERİ KORUMA ALTINA ALINMIŞTIR"
Sucuk üretiminde ise bitkisel ya da hayvansal kaynaklı hiçbir takviye proteine izin verilmediğini belirten Bılıkçı, şöyle devam etti:
"Öte yandan fermente sucukta ısıl işlem uygulaması kaldırılıp geleneksel Türk sucuğu üretim usulleri koruma altına alınmıştır. Salam sosis gibi et ürünlerine konulan protein alt limitleri ve konulan bu alt limitlerle ilişkili nem ve yağlılık kriterleri ürünün kalitesinin yukarıya taşınmasını sağlamıştır. Kavurmada yağlılık düşürülerek tüketiciye daha sağlıklı ürünler sunulmuştur. Jambon için ilk kez kimyasal limitler konularak ürün standart hale getirilmiştir. Köfte ve dönerde nişasta, hayvansal ya da bitkisel kaynaklı takviye protein kullanımı yasaklanmıştır."
"CEZA YENİYORDU"
Bılıkçı, eski tebliğde bulunan, "sucuğa nişasta katılamaz" maddesinin, baharattan gelen nişai maddelerin, laboratuvar analizlerinde "nişasta" olarak yorumlandığını, bu nedenle kimi zaman üreticilerin haksız cezalara maruz kaldığını, yeni tebliğde ise baharattan gelen nişasta için yüzde 1 üst limiti tanımlandığını ve böylelikle üreticinin bu konuda yediği haksız cezaların önüne geçildiğini kaydetti.
"KARIŞIMIN SONA ERMESİYLE FİYATTA DEĞİŞİM GÖZLEMLENEBİLİR"
Bu kapsamda et ve et ürünleri fiyatlarını da değerlendiren Bılıkçı, "Yeni tebliğ ile birlikte özellikle et ürünlerinde kaliteli ve kırmızı et içeriğinin artması nedeniyle genel bir fiyat değişimi gözlemlenebilir. Öte yandan pek çok firma daha sağlıklı ve güvenli üretim yapabilmek için yatırım yapmak durumunda kalacaktır. Ancak bu artış, sektöre çok daha kaliteli ürün girmesini sağlayacak ve halk sağlığı açısından çok daha güvenli bir ortam oluşacaktır" açıklamasında bulundu.
ET DENETİMİNE YAKLAŞIK 800 KİŞİ DAHA GİRECEK
Soruları da yanıtlayan Bılıkçı, sektöre ilişkin yapılan denetlemelerin yeterli olduğunu belirterek, "Bakanlık’ta yaklaşık 2 bin 200 denetçi olduğunu, yeni alım da yapacaklarını, 700-800 kişi daha alacaklarını biliyoruz. Bence iyi denetliyorlar" karşılığını verdi.
"YÜZDE 10-20 ZAM GELEBİLİR"
Kırmızı ve beyaz et ürünlerinde karışımın tebliğ ile sonra ermesinin, şarküteri ürünlerinde fiyatları nasıl etkileyebileceği yönündeki bir soruya Bılıkçı, "Üreticiler olarak fiyatı çok artırmak istemiyoruz. Ancak piyasa şartları ve rekabet sonucunda fiyatlar bir yerde oturacaktır. Yüzde 10-20 arasında zam gelebilir diye düşünüyoruz" yanıtını verdi.
"DAHA ÖNCE DE YÜZDE 100 KIRMIZI ETTEN ÜRETİLEN SUCUK, PASTIRMA VE KAVURMADA FİYAT ARTIŞI OLUŞMAYACAKTIR"
Bu zammın karışımlı ürünleri etkileyeceğine işaret eden Bılıkçı, "Yüzde 100 kırmızı etten üretilen sucukta ise bir artış olmayacaktır. Tebliğ öncesi, karışımlı ürünler vardı, bu ürünlerde fiyat farklılıkları olacaktır ve ağırlıklı salam ve sosisi etkileyebilir. Sucuk, pastırma, kavurma, yani pazarın yüzde 70’ini oluşturan ve yüzde 100 kırmızı etten üretilen ürün grubunda bir fiyat artışı oluşmayacaktır. Eskiden de yüzde 100 kırmızı et ile üretiliyordu. Bunlara zaten bir katkı maddesi konulmuyordu" diye konuştu. Helal et sertifikasına ilişkin bir soru üzerine Bılıkçı, "Bu ürünün kalitesini etkileyen bir şey değil. Sadece dini vecibelerin yerine getirilerek kesilmesiyle ilgili bir şey. Hemen hemen herkes bunu aldı" yanıtını verdi.
ETBİR Üyesi Mustafa Albayrak ise, kuzu etinde ise fiyatların artmadığını,şu anda kuzu eti fiyatlarının, geçen yılki seviyesine geri çekildiğini açıkladı.
Kaynak:Dünya Gazetesi