ANKARA - İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu'nun tümüyle yürürlüğe girmesiyle ihtiyaç duyulan iş güvenliği uzmanı sayısı yaklaşık 10 bine çıkacak. İş güvenliği uzmanlığı sertifikası için en fazla, iş bulmakta zorlanan çevre, kimya, maden, jeoloji, gıda mühendisleri ile iş sağlığı ve güvenliği bölümü mezunları başvuruyor.

İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürü Kasım Özer, tüm işyerlerini iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı kapsamına alan İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu'nun kademeli geçiş öngördüğü için yaklaşık 30 bin işyerinde var olan yükümlülüklerin devam ettiğini söyledi.

İşyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı çalıştırma noktasında henüz yeni bir yükümlülük oluşmadığına dikkati çeken Özer, iş güvenliği uzmanı çalıştırma yükümlülüğü olan işyerlerinin ihtiyaçlarının da 3 bin civarında iş güvenliği uzmanı ile karşılanabildiğini ifade etti.

Şu anda sertifikası olan 16 bin 500, belge almayı hak edenlerle 19 bin iş güvenliği uzmanı olduğunu anlatan Özer, 1 Temmuz'da 50'den az çalışanı olup tehlikeli ve çok tehlikeli sınıftakiler de dahil olduğunda toplam 5,5-6 milyon kişinin çalıştığı, 550 bin işyerinin kapsama gireceğini belirtti.

Tehlikeli kapsamındaki 300 bin işyerinde görev yapabilecek 15 bin uzman olduğunu, Mayısta bu sayının 20 bine, belgesini almayanlarla 24 bine çıkacağını anlatan Özer, iş güvenliği uzmanı noktasında bir sıkıntı beklemediklerini söyledi.

Tek sıkıntının (A) sınıfı yani çok tehlikeli işyerlerine hizmet verecek uzmanlara yönelik olduğunu vurgulayan Özer, bu konuda bir proje hazırlığında olduklarını ve yönetmelik değişikliği için çalıştıklarını bildirdi. Özer, yürütecekleri çalışmalarla A sınıfı uzman sayısını 5 bine çıkmasını beklediklerini belirtti.

İş sağlığı ve güvenliği alanında bugünün probleminin uzman eksikliği olmadığına dikkati çeken Özer, şöyle konuştu:

"Bugünün problemi görev almaya gönüllü uzman eksikliği. 15 bin uzman var diyoruz C sınıfı, sözleşme yapan sayısı sadece 1000. A sınıfı, çok tehlikeli sınıfta bin 500 uzman var diyorum, sözleşme yapanın sayısı 150. Bin 500 uzmandan bin 350'si henüz bu sahayla ilgilenmemiş veya ilgilenmeyecek. Uzman var mı var, peki çalışmak için adam bulabiliyor musunuz, bulamıyorsun. Neden çalışmak istemiyor? Çünkü tehlikeli işyerinde hizmet vermenin riski çok büyük. İnşaatlardan her gün insanlar düşüp ölüyor. Ölümlü kazaların başında inşaatlar geliyor. Yılda bin kişinin iş kazalarında öldüğü bir ülkeyiz.

Yüzbinde 8 ila 10 arasında gidip geliyor standardımız. Bunun aşağı çekilmesi için İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile mevzuatının hayata geçirilmesi gerekiyor. Bunun hayata geçirilmesindeki en önemli unsur, işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı. Ama bugünkü manzaraya baktığımızda uzman ve hekimler, 'mümkünse ben bu işi yapmayayım' gibi bir havaya girdiler veya 'yapacaksam, riski alacaksam ceremesi de yüksek olmalı' diyor. 10 bin-20 bin liradan bahisler yapılıyor aylık. Bu da işverene bir külfet getiriyor. İşte bunu aşmak için yönetmelik değişikliği yapacağız. Bununla bu sayının artırılmasını hedefliyoruz. Bugün bin 500 olan yarın 5 bin olduğunda, bugün 100 kişi gönüllüyse yarın belki 500 kişi, belki 1000 kişi bu hizmeti yapmaya talip olacak.

İşverenlerin uzman bulamıyoruz, adam yok, çok yüksek ücret istiyorlar gibi serzenişleri de yılın ortasında çözülmüş olacak. İşverenlerin büyük çoğunluğu hala 'kim bilecek benim uzman çalıştırmadığımı, müfettiş 10 yılda bir ya denk gelir ya gelmez' düşüncesinde. Uzmanlar da daha çok 'tehlikesi az, suya sabuna dokunmadan para kazanacağım bir yer olsun' diyor."

Özer, iş güvenliği uzmanı ihtiyacını çözecek bir diğer mekanizmanın da ortak sağlık ve güvenlik birimleri olduğunu söyledi. Bu birimlerin sayısının şu anda 350 olduğunu ifade eden Özer, sene sonunda bu sayının da 1000 çıkacağını tahmin ettiklerini belirtti. Özer, bu birimlerin çoğalmasıyla ihtiyaç duyulan personelin bulunması ve hizmetin alınmasının kolaylaşacağını dile getirdi.

Kasım Özer, iş güvenliği uzmanlığı sertifikası için mühendisler, mimarlar, fizik ve kimya mezunları ile meslek yüksekokullarının iş sağlığı ve güvenliği mezunlarının müracaatta bulunabildiğini söyledi.

Başvurulara ilişkin de bilgiler veren Özer, iş güvenliği uzmanlığı sertifikası için en fazla başvurunun iş bulmakta zorlanılan çevre, kimya, maden, jeoloji ve gıda gibi mühendislikler ile iş sağlığı ve güvenliği bölümü mezunlarından geldiğini bildirdi. Özer, en az başvurunun ise elektrik, inşaat ve makine mühendislerinden geldiği kaydetti.

Kasım Özer, iş güvenliği uzmanlığı sertifikasını yetkilendirilmiş 75 kurumun verdiğini, eğitimlere katılanlardan, Milli Eğitim Bakanlığı'nın yaptığı merkezi sınavda 70 ve üzerinde puan alanların sertifikaya hak kazandığını anlattı.

İlerleyen dönemde sektörel uzmanlığa geçmeyi planladıklarını ifade eden Özer, "Mevcut uzmanlar içinde sektörlere bol miktarlarda dağılmış uzmanımız olmadığı için henüz o sisteme geçemiyoruz ama bu 30-40 binlere geldiğinde, uzman sayısının sektörlere dağılımı yeterli kapasiteye ulaştığında herkes kendi sektöründe uzmanlık yapsın diyeceğiz. Maden mühendisi madende, kimya mühendisi kimya bölümünde, inşaat mühendisi inşaatta hizmet versin diyeceğiz" dedi.

Kanunun yürürlüğe girmesinden önce 9 bin iş güvenliği uzmanı kapasitesi olduğunu bildiren Özer, "1 Temmuz 2014'te yasa tam anlamıyla yürürlüğe girdiğinde yaklaşık 10 bin iş güvenliği uzmanı, 4 bin 500 hekime ihtiyaç olacağı projeksiyonu var. 4 bin 500 de diğer sağlık personeli olacak. Çünkü hekimle diğer sağlık personelinin görevlerini paylaştırdık. Toplam 10 bin iş güvenliği uzmanına ihtiyacımız olacak. Hazırda o tarihte bunun yaklaşık 3,5 katı sertifikalı uzman olacak. 5 bin hekim ihtiyacı olduğu düşünüldüğünde de 2,5-3 katı işyeri hekimi sayısına ulaşılacak" diye konuştu.

Kaynak : Dünya Gazetesi