ANKARA - Cep telefonu ithalatı geçen yıl Ocak-Ekim döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 46 artarken, Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) oranlarının arttırılmasının ardından, bir önceki yılın aynı ayına göre Kasım'da yüzde 13, Aralık'ta yüzde 5 azaldı.

AA muhabirinin dış ticaret verilerinden derlediği bilgilere göre, cep telefonu ithalatı, 2011 yılı genelinde bir önceki yıla göre yüzde 34 oranında arttı. Türkiye'nin geçen yıl 1 milyar 744,3 milyon dolar tutarındaki cep telefonu ithalatı, 2010 yılında 1 milyar 302,1 milyon dolar olarak gerçekleşmişti.

Geçen yıl Ocak-Ekim dönemindeki cep telefonu ithalatı da, bir önceki yılın aynı dönemine göre 467,8 milyon dolar artışla, 1 milyar 479,2 milyon dolara ulaştı. Bu süre içinde cep telefonu ithalatındaki artış oranı, yüzde 46,25'i buldu.

Cep telefonu ithalatı geçen yıl, bazı ithal ürünlerde yapılan ÖTV düzenlemesinden sonra Kasım ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 12,75 gerileyerek, 136 milyon dolar oldu. 2011 Aralık ayında da bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 4,78 düşen cep telefonu ithalatına 129 milyon dolar harcandı.

En çok ithalat Uzak Doğu ülkelerinden

Geçen yıl en çok cep telefonu ithalatı, 831,8 milyon dolarla Çin'den yapıldı. 2011 yılında en fazla cep telefonu ithalatı yapılan ülkeler sıralamasında Çin'i, 381,1 milyon dolarla Macaristan, 164,2 milyon dolarla Romanya, 148,6 milyon dolarla Vietnam izledi.

2011'de Hindistan'dan 69,2 milyon dolar, Finlandiya'dan 66,2 milyon dolar, Güney Kore'den 48,5 milyon dolar, Tayvan'dan da 18,9 milyon dolar tutarında cep telefonu ithalatı yapıldı.

Bu dönemde resmi kayıtlara göre Türkiye'ye 29 farklı ülkeden cep telefonu getirildi. Almanya'dan 9,1 milyon dolar, İngiltere'den 2,4 milyon dolar, Meksika'dan 1,8 milyon dolar cep telefonu ithalatı gerçekleştirilirken, Kuzey Kore'den bile 100 bin dolar tutarında ithalat yapılması dikkat çekti.

Bu arada, Türkiye geçen yıl 18 milyon 751,8 bin dolarlık da cep telefonu ihracatı yaptı. 2011 yılında Hollanda'ya 10,3 milyon dolar, İngiltere'ye 3,5 milyon dolar, Macaristan'a 1,77 milyon dolar, Hong Kong'a da 1 milyon dolar tutarında cep telefonu ihraç edildi.

"Kaçak telefonlarda artış oldu"

Mobil İletişim Araçları ve Bilgi Teknolojileri İş Adamları Derneği (MOBİSAD) Genel Sekreteri Abdullah Raşit Gülhan, dış ticaret ve cari açığı frenlemek için bazı ürünlerde ÖTV oranlarını arttırdığını hatırlattı.

ÖTV artışının cep telefonunda "resmi ithalatı" zayıflattığını savunan Gülhan, "Ama altını çizmek gerekir, resmi ithalatı azalttı. Bu arada özellikle başka mecralardan cep telefonları geldi. Kaçak telefonlarda artış oldu" değerlendirmesinde bulundu.

Türkiye'de cep telefonu ithalatının genel ithalattaki payının binde 7-8 düzeyinde olduğunu kaydeden Gülhan, "Vergi artışıyla bu ithalatın her tarafını azaltsanız da cari dengede çok önemli bir değişiklik sağlayamazsınız. Bu azalışlar olacaktır ama çok anlamlı bulmuyorum. Bizim, yerli üretimi güçlendirmemiz, ihracatı arttırmamaz lazım" yorumunu yaptı.

"İthalatı azaltmak yetmez, üretim ve ihracatı arttırmak gerekiyor"

Ar-Ge'ye dayalı ciddi üretim yapan yerli firmaların doğru teşvik mekanizmalarıyla desteklenmesini isteyen Gülhan, şunları söyledi:

"Bunların sayısı bir elin parmakları kadar değil ama; doğru teşviklerle artacaktır. Biz yerli üretimi arttıralım. Yerli üretim cep telefonlarını çevre ülkelere rahatlıkla ihraç edebiliriz. Böylece hem ithalatı azalmış hem ihracatı artmış bir sektör haline gelebiliriz. Böylece cari açığa da pozitif katkı sağlamış olacağız. Bugün zaten bazı ciddi yerli üreticilerimiz cep telefonu ihracatı yapıyor. Yerli üretime teşvikte nokta atışı yapabilirsek, bu ihracatı artırabiliriz.

Vergisel düzenlemeler nedeniyle şu anda üretim ithalattan daha pahalıya geliyor. İlgili firmalar diyor ki, aynı ürünü ithal edersem 5 lira vergi ödüyorum, üretirsem 6 vergi ödüyorum. Bu enteresan bir nokta. Bunların düzeltilmesi gerekiyor. Bir buçuk yıl öncesine kadar cep telefonu üretmeye çalışan iki firmamız üretimlerini durdurmak zorunda kaldı. Zaten bu firmalar Kore ve Çin'deki gibi çok büyük ölçekli üretim yapamıyorlar. Teşvik mekanizmalarıyla üretimlerini artırıp, ihracat yapabilir hale getirmemiz lazım."

Kaynak: Dünya Gazetesi