ANKARA - Türkiye'deki otomotiv yakıtları tüketiminin 2011 yılında bir önceki yıla göre yüzde 4,4 artarak, 24,8 milyon metreküpe ulaştığı bildirildi.

Petrol Sanayi Derneği (PETDER) 2011 Yılı Sektör Raporu'nu yayınladı. Rapora göre, 2011'de bir önceki yıla göre dünya petrol fiyatlarındaki artışlar nedeniyle Akdeniz piyasasında benzin, motorin ve LPG (CIF) fiyatları TL bazında ortalama yüzde 33-56 aralığında arttı.

Bu artışlar Türkiye'deki vergisiz pompa fiyatlarına, Akdeniz havzasındaki ülkelerin vergisiz pompa fiyatlarına kıyasla yüzde 8-13 oranında daha az yansıdı.

2011 yılı ortalaması olarak Türkiye'de ana ürünler (benzin ve motorin) ve özel motorin türlerinin ortalama vergisiz pompa fiyatı Akdeniz ülkelerindeki pompa fiyatına göre litrede 9-10 kuruş daha ucuz gerçekleşti.

Türk tüketicisinin dünya piyasalarındaki artışlardan EPDK tarafından referans piyasa olarak kabul edilen ülkeler olan Fransa, ispanya, İtalya ve Yunanistan'a göre daha az etkilendi. Raporda, bu durumun, dağıtım sektöründeki oyuncuların dünya fiyatlarındaki artışın bir kısmını kendi kar paylarından karşıladıklarını gösterdiği belirtildi.

Otomotiv yakıtları tüketimi 24,8 milyon metreküp

Rapora göre, 2011 yılında benzinler, motorinler ve otogaz toplamından oluşan otomotiv yakıtları tüketimi bir önceki yıla göre yüzde 4,4 artarak 24,8 milyon metreküp olarak gerçekleşti. Benzin tüketimi yüzde 5,4 azalırken, motorin tüketimi yüzde 5,7, otogaz ise yaklaşık yüzde 6 artış gösterdi.

2011 yılında trafiğe kayıtlı araç sayısı toplam 964 bin adet arttı. Raporda, otomotiv yakıtları tüketimindeki bu değişimin, trafiğe kayıtlı araç sayısı, araçların kullandıkları yakıt cinsi ve yakıt verimliliği ile 10 numara yağ gibi sahte akaryakıt tüketiminin toplam piyasa üzerindeki etkisi ile ilişkili olduğu kaydedildi.

Raporda, "TÜİK verilerine göre, bir önceki yıla göre net yüzde 34 düzeyine varan araç sayısındaki artış incelendiğinde, 2011 yılında trafiğe kayıtlı toplam benzinli araç sayısı 34 bin azalırken, motorin tüketen araç sayısında 663 bin, otogazda ise 335 bin artış görüldüğü" ifade edildi.

Vergilerde dünya birincisiyiz

Rapora göre, 2011'de ortalama olarak pompa fiyatının benzinde yüzde 60,4'ünü, motorinde yüzde 51 ve oto LPG'de yüzde 46'sını dolaylı vergiler oluşturdu. Raporda, "petrol fiyatlarındaki genel artış ve otomotiv yakıtları pazarındaki sınırlı büyümenin de etkisiyle akaryakıt ve LPG sektörlerinden sağlanan dolaylı vergi gelirlerinin bir önceki yıla göre yüzde 10,2 artarak, 45,9 milyar liraya ulaştığı, bu miktarın 32,6 milyar lirasını ÖTV'nin oluşturduğu" belirtildi.

"Benzindeki vergiler açısından dünya birinciliğimiz devam ediyor" denilen raporda, "Yunanistan'ın, Avrupa ülkeleri sıralamasında, benzindeki vergiler açısından Türkiye'den sonra ikinci sıraya yükseldiği, motorinde ise Türkiye'nin, İngiltere'den sonra ikinci sıradaki yerini sürdürdüğü" kaydedildi.

"10 numara yağ vergi kaybına ve araç yangınlarına yol açtı"

Raporda, "2011'de de sektörün en önemli sorunu olan 10 numara yağın, vergi kaybının yanı sıra neden olduğu kazalar ve insan sağlığı üzerindeki ciddi tehditler ile birlikte gündemde olmaya devam ettiği, 10 numara yağ adı altında yapılan sahte akaryakıt faaliyetlerinin 2011'de de gündemdeki yerini koruduğu, 10 numara yağ sorununun çözümü için alınan tüm önlemlere rağmen bu tür faaliyetlerin devam ettiğinin görüldüğü" anlatıldı.

Raporda, "piyasa gözlemleri, madeni yağ ithalat, ihracat ve tüketim verileri, resmi/kayıtlı motorin tüketimi analizleri dikkatli bir şekilde incelendiğinde 2008 yılının ortalarından bu güne kadar 10 numara yağ adı altında yapılan faaliyetlerin neden olduğu vergi kaybının 5 milyar lira düzeyine ulaştığını gösteriyor" denildi.

Kaynak: Dünya Gazetesi