Malullük, kişinin belirli sebepler nedeniyle çalışamayacak duruma gelmesi hali olarak tanımlanabilir. Engelli olmak ise sosyal güvenlik kavramı ve sistemi dışında meydana gelen özür halini ifade etmektedir.
Kimler Malul Sayılır?
Kanuna göre sigortalının malul sayılabilmesi için;
Hizmet akdi ve kendi nam ve hesabına bağımsız çalışma bentleri kapsamındaki sigortalıların çalışma gücünün veya iş kazası veya meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücünün en az % 60'ını,
Kamu görevlileri kapsamındaki sigortalılar için çalışma gücünün en az % 60'ını veya vazifelerini yapamayacak şekilde meslekte kazanma gücünü,
kaybettiği Kurum Sağlık Kurulunca tespit edilmesi gerekir.
Malullük Aylığına Hak Kazanma Şartları
Sigortalıya malullük aylığı bağlanabilmesi için sigortalının;
- Kanuna göre malul sayılması,
- En az on yıldır sigortalı olması ve toplam olarak 1800 gün uzun vadeli sigorta kolları primi ödemesi,
- Başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul ise sigortalılık süresine bakmadan 1800 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması,
- Maluliyeti nedeniyle sigortalı olarak çalıştığı işten ayrılması, faaliyetine son vermesi ve görevinden ayrılması
- Kuruma yazılı talepte bulunması
- Kendi nam ve hesabına bağımsız kapsamında sigortalı ise kendi sigortalılığı nedeniyle Kuruma genel sağlık sigortası primi dâhil, prim ve prime ilişkin borcu olmaması,
gerekmektedir.
Müracaat İçin Gerekli Belgeler
Hizmet akdiyle ve kendi nam ve hesabına bağımsız çalışan sigortalılar için;
- Tahsis Talep ve Beyan Taahhüt Belgesi
- 1 adet fotoğraf
- Sigortalı İşten Ayrılış Bildirgesi (işten ayrıldıktan sonra ilk 10 gün içinde talepte bulunanlar için)
Kamu görevlisi olan (eski Emekli Sandığı) sigortalılar için;
- Malullük aylığı bağlanabilmesi için açıkta bulunanların şahsen/vekâleten veya görevde bulunanlar için Kurumları aracılığı ile yapılacak başvuru,
- Vazife malullüğü halinde ilgililerin kendileri veya kurumları veyahut yakınları tarafından yapılacak başvuruları
- Malulen veya vazife malulü olarak emekliye sevke ilişkin emekliye sevk onayı,
- Maluliyetin tespiti için sağlık kurulu raporu
- Vazife malullüğünün sağlık kurulu raporuna göre tespit edilmemesi halinde 08/11/1951 tarihli ve 7951 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Vazife Malullüklerini Belirten Usul ve Belgeler Hakkında Tüzük ile belirlenen ve vazife malullüğünü tevsik edici bilgi ve belgeler.
Malullük Aylığı Kesilme Nedenleri
Malullük aylığı;
- Sigortalıların Kanuna göre veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaya başlamaları,
- Kontrol muayenesi sonucu malullük durumunun ortadan kalkması,
hallerinde kesilir.
Maluliyetin Tespiti İçin Başvuru
Nereye ve nasıl başvurulur ?
Sigortalı, maruz kaldığı herhangi bir sebep sonucu çalışma gücünün veya meslekte kazanma gücünün %60 ını kaybettiğini, malul olduğunu düşünüyorsa kendisi veya işvereni, maluliyetinin tespiti için sigortalının bağlı bulunduğu ya da en yakın sosyal güvenlik il veya sosyal güvenlik merkezine yazılı olarak başvurmalıdır.
Kişi yazılı olarak başvurunun ardından yetkili sağlık hizmeti sunucularının sağlık kurullarına sevkini yaptıracaktır. Bu sağlık kurullarınca düzenlenen raporun incelenmesi sonucu Kurum Sağlık Kurulu, sigortalının maluliyet şartlarını taşıyıp taşımadığına karar vermektedir.
Kaynak: SGK Rehberi