ANKARA –Vergi gelirlerinin yüzde 43'ünü İstanbul, yüzde 16'sını Ankara topladı. 2013 yılının ilk çeyreğinde İstanbul'da tahsil edilen vergi gelirleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 17.8 oranında artışla 33 milyar 397 milyon TL'ye ulaşırken, Ankara'da vergi gelirleri yüzde 73.7 oranında artışla 12 milyar 554 milyon TL'ye ulaştı.
ANKA'nın Maliye Bakanlığı verilerinden yaptığı hesaplamalara göre, 2013 yılının ilk çeyreğinde vergi gelirleri tahakkuku geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 14 oranında artarak 137 milyar 664 milyon TL olurken, vergi geliri tahsilatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 20 oranında artışla 77 milyar 351 milyon TL düzeyinde gerçekleşti. Bu dönemde tahakkuk eden vergi gelirlerinin yüzde 56.2'si tahsil edildi.
Tahsil edilemeyen vergi tutarı 60 milyar 313 milyon TL oldu. Geçen yılın aynı döneminde tahakkuk eden 120 milyar 808 milyon TL'lik verginin, 64 milyar 473 milyon TL'si tahsil edilirken, tahsil edilemeyen tutar 56 milyar 335 milyon TL düzeyinde gerçekleşmişti. Vergi tahsilatı oranı yüzde 53.4 olmuştu.
Vergi gelirlerinden ipi İstanbul göğüsledi
İstanbul, yılın ilk çeyreğinde 77.4 milyar TL düzeyinde gerçekleşen toplam vergi gelirlerinin yüzde 43.2'sini topladı. Ocak-Mart döneminde İstanbul'da tahakkuk eden vergi miktarı 54 milyar 25 milyon TL düzeyinde gerçekleşirken, bunun 33 milyar 397 milyon TL'si tahsil edildi. Tahsilat oranının yüzde 61.8 olduğu İstanbul'da tahsil edilemeyen vergi tutarı 20 milyar 628 milyon TL düzeyinde gerçekleşti.
Ankara vergi tahsilatnda şahlandı
Ankara'nın vergi gelirleri 2013 yılının ilk çeyreğinde şahlandı. 2013 yılı Ocak-Mart döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 38.5 oranında artışla 22 milyar 54 milyon TL verginin tahakkuk ettiği Ankara'nın vergi gelirleri tahsilatı yüzde 73.7 oranında artışla 12 milyar 554 milyon TL düzeyinde gerçekleşti.
Geçen yıl ilk çeyrekte yüzde 45'ler düzeyinde bulunan tahsilat oranı, bu yıl aynı dönemde yüzde 56.9 düzeyinde gerçekleşen Ankara, vergi gelirlerinin yüzde 16.2'sini topladı. Geçen yıl ilk çeyrekte toplam vergi gelirli tahsilatı içinde Ankara'nın payı yüzde 11.2 düzeyinde bulunuyordu.
Vergi tahsilat oranının en yüksek olduğu il Kocaeli
Vergi tahsilat oranının yüzde 74.8 ile en yüksek olduğu il Kocaeli, vergi gelirlerinin yüzde 11'ini topladı. Yılın ilk çeyreğinde 11 milyar 357 milyon TL verginin tahakkuk edildiği Kocaeli'de, tahsilat tutarı 8 milyar 489 milyon TL düzeyinde gerçekleşti.
Ocak-Mart döneminde İzmir'de tahakkuk eden 12 milyar 439 milyon TL'lik verginin 7 milyar 622 milyon TL'lik kısmı tahsil edildi. Toplam vergi gelirlerinin yüzde 10'unu toplayan İzmir'in vergi tahsilatı oranı yüzde 61.3 oldu.
Vergi gelirlerinin %80.2'si 4 ilden
İstanbul, Kocaeli, Ankara ve İzmir'in vergi gelirleri tahsilatı toplamı 62 milyar 63 milyon TL'ye ulaştı. Türkiye genelinde tahsil edilen her 100 TL'lik verginin 80.2 TL'si İstanbul, Ankara, Kocaeli ve İzmir'den toplandı.
İstanbul'un bütçe fazlası 31.6 milyar TL'ye ulaştı
Merkezi yönetim bütçesinin 897 milyon TL açık verdiği 2013 yılının ilk çeyreğinde tahsil edilen bütçe geliri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 21.6 oranında artarak 94 milyar 140 milyon TL oldu. İstanbul 35 milyar 584 milyon TL gelirle toplam bütçe gelirlerinin yüzde 37.8'ini tek başına karşıladı. 2013 yılı Mart itibarıyla İstanbul'un bütçe harcamaları 4 milyar 29 milyon TL olarak gerçekleşirken, İstanbul'un bütçesi 31 milyar 555 milyon TL fazla verdi.
Yılın ilk çeyreğinde Ankara'nın bütçe geliri 15 milyar 601 milyon TL, bütçe gideri 6 milyar 466 milyon TL düzeyinde gerçekleşirken, bütçe fazlası 9 milyar 134 milyon TL düzeyinde gerçekleşti. Kocaeli'nin bütçe geliri tahsilatı 8 milyar 639 milyon TL, giderleri 765 milyon TL düzeyinde gerçekleşirken, Kocaeli 7 milyar 874 milyon TL bütçe fazlası verdi.
İzmir'in bütçe geliri tahsilatı 7 milyar 889 milyon TL, giderleri 1 milyar 909 milyon TL olarak gerçekleşti. İzmir, yılın ilk çeyreği itibarıyla 5 milyar 980 milyon TL bütçe fazlası verdi. 2013 yılı Ocak-Mart dönemi itibariyle tahsil edilen 94 milyar 140 milyon TL düzeyindeki bütçe geliri içinde Ankara'nın payı yüzde 16.6, Kocaeli'nin payı yüzde 9.2 olurken, İzmir'in payı yüzde 8.4 olarak gerçekleşti.
Bu dönemde İstanbul, Ankara, Kocaeli ve İzmir illerinin 67 milyar 713 milyon TL'yi aşan toplam geliri, toplam bütçe gelirinin yüzde 72'sini oluşturdu.
10 ilin bütçesi fazla verdi
Yılın ilk çeyreğinde 10 ilin bütçesi fazla, 71 ilin bütçesi açık verdi. 2013 yılı Mart itibariyle bütçesi fazla veren iller İstanbul, Ankara, Kocaeli, İzmir, Mersin, Bursa, Tekirdağ, Antalya, Hatay ve Zonguldak oldu. Söz konusu 10 ilin 74 milyar 16 milyon TL'ye ulaşan bütçe geliri, toplam bütçe gelirlerinin yüzde 78.6'sını oluşturdu.
2012 yılının ilk çeyreğinde ise 12 ilin bütçesi fazla, 69 ilin bütçesi açık vermişti.
En fazla açık Diyarbakır'da
2013 yılı ilk çeyreği itibariyle bütçe açığı sıralamasında en fazla açığı Diyarbakır verdi. Yılın ilk çeyreğinde Diyarbakır'ın bütçe gelirleri 289.8 milyon TL, bütçe gideri 953.8 milyon TL olurken, bütçe açığı ise 664 milyon TL düzeyinde gerçekleşti. Diyarbakır'ı 570 milyon TL ile Van, 416 milyon TL ile Mardin, 389 milyon TL'yle Erzurum, 323 milyon TL ile Konya ve Samsun izledi.
Kaynak:Dünya Gazetesi