İSTANBUL - Türkiye bankacılık sektörü
yurtdışından sendikasyonlar, tahvil ihraçları ile yurtdışından onlarca milyar
dolarlık kaynak sağlayabiliyor. Yurtdışındaki önemli projelerde kreditör olarak
yer alıyor. Yine onlarca ülkede şubeleri ve muhabir bankaları, temsilcilikleri
var. Bu yanıyla uluslararası bankacılık yapıyor.
Ancak bir başka taraf daha var ki, Türkiye
bankacılık sektörünün 'uluslararası bankacılık' faaliyetlerini tam anlamıyla
tescilliyor. Bu taraf şu: Türk sermayeli, Türk ortaklı bankaların yurtdışında
kurduğu 35 banka faaliyet gösteriyor. Sonradan yabancılara satılan Denizbank ve
ING Bank da dahil edildiğinde Türkiye merkezli bankaların yurtdışında bankacılık
lisansına sahip iştirak veya bağlı ortaklık niteliğindeki banka sayısı 39'u
buluyor.
BDDK ve bankalardan sağlanan verilere göre
yurtdışında faaliyet gösteren bankaların toplam 478 şubesi ve 9 bin 259
personeli bulunuyor.
Rusya'da yedi banka
var
Türkiye'de kurulu bankaların yurtdışında
en çok banka kurduğu ülke Rusya. Bu ülkede, son olarak İş Bankası'nın satın
aldığı Bank Sofia ile (adı, İşbank Russia olarak değiştirildi!) birlikte 7 banka
faaliyet gösteriyor. İkinci sırada Türk şirketlerinin holding faaliyetleri için
de en çok kuruluş gerçekleştirdiği Hollanda var. Bu ülkede 6 banka kuruluşu
bulunuyor. KKTC'de 4, Almanya'da 3 banka faaliyette.
Credit Europe Rusya 100 şubeyi
geçti
Yurtdışı bankalara bakıldığında Ziraat
Bankası banka sayısı bakımından bir numara! Dünya çapında en yaygın Türk bankası
durumunda. Ziraat Bankası'nın, 16 ülkede 74 noktada hizmet ağı var. Yurtdışında
8 bankası bulunuyor. Azerbaycan, Kazakistan, Bosna Hersek, Türkmenistan,
Özbekistan, Rusya, Makedonya ve Almanya'da faaliyet gösteren bankaları içinde en
yaygın şube ağına sahip olanı Bosna Hersek'teki Turkish Ziraat Bank Bosnia D.D.
Bu bankanın 21 şubesi bulunuyor. Ülkenin önemli bankaları
arasında.
En çok banka sahibi Ziraat Bankası ancak
en yaygın şube ağı rekoru Ziraat'te değil, Fibabanka'nın Rusya'da faaliyet
gösteren Credit Europe Bank Russia'sında. Bu bankanın şube sayısı 121.. Çalışan
sayısı ise 4 bin 577. En fazla şube sayısı bakımından Credit Europe Russia'yı,
yine bir Fibabanka kuruluşu, Credit Europe Bank Romanya izliyor. Bu bankanın
şube sayısı 82, çalışan sayısı bin 165. Üçüncü sırada 77 şubeyle Garanti'nin
Romanya'da kurulu bankası Garanti Bank S.A var. En geniş şube ağı bakımından
ikinci ve üçüncü sırada yer alan iki Türk bankasının faaliyet gösterdiği
Romanya, banka sayısı bakımından değilse de en geniş şube ağlı iki Türk
bankasının bulunduğu ülke olarak özellik taşıyor. Garanti'nin Romanya bankasında
870 kişi çalışıyor. Kayıtlara göre yurtdışında faaliyet gösteren tek banka
Türkiye Kalkınma Bankası. Bu bankanın Luxemburg'da girişim sermayesi konusunda
yatırımı var.
Fiba, yurtdışında
büyüyor
Finansbank'ı sattıktan sonra ağırlığı
yurtdışına veren Fiba Grubu, yurtdışında büyük bir finans grubu oluşturdu.
İnternet sitesindeki verilere göre Credit Europe Bank N.V. 3 milyondan fazla
müşteriye hizmet veriyor. Hollanda, Malta, Isviçre ve Birleşik Arap Emirlikleri
gibi ana ticaret merkezlerinin yanı sıra, ham madde ithalat ve ihracatı yapan
Rusya, Türkiye ve Ukrayna gibi ülkelerde de temsil edilen banka, müşterilerinin
dünya genelinde işlem akışlarını finanse etmek için konumlandırılmış
durumda.
Almanya, Belçika, Malta, Hollanda,
Romanya, Rusya, Türkiye ve Ukrayna'dan olusan 9 Avrupa ülkesinde bireysel ve
KOBİ müşterilerine hizmet veriyor. 1.5 milyondan fazla kredi kartı mevcut.
Merkezi Hollanda'da olan Credit Europe Bank N.V., Hollanda Merkez Bankası'nın
tam denetimi altında. Bu grubun altındaki bankaların toplam 225 şubesi, 475 ATM
si, 14 bin 500 satış noktası ve 6 bin 946 personeli var. Sigortacılık, factoring
gibi diğer dallar da dahil 11 ülkede faaliyette. Eylül 2011 sonu itibarıyla,
aktif büyüklüğü 10.5 milyar euro'nun uzerinde olan bankanın sermaye yeterlilik
oranı yüzde 12.7. Shanghai ve Çin Temsilcilik ofisleri var.
Grubun Rusya'daki bankası (Credit Europe
Bank Russia) 50'nin üzerinde şehirde 121 şubeye sahip. Bu bankada 4 bin 500 kişi
çalışıyor. 8 bin 200'ün üzerinde satış noktası bulunuyor. Sıralamada otomobil
kredilerinde 6., kredi kartlarında 10.sırada.
Romanya, yine grubun faaliyetlerinin
yoğunlaştığı ülkelerde biri. Bu ülkedeki bankası Credit Europe Bank Romania
S.A'nın 34 şehirde 82 şubesi var. Kredi kartlarında Romanya'da birinci sırada. 9
bin 500 POS terminali bulunuyor.
Garanti Bankası: Yurtdışında üç
bankası var. Bunlardan özellikle Romanya'daki Garanti Bank S.A önemli. Bu
bankanın 77 şubesi 870 personeli var. Garanti International N.V'nin 1 şubesi 225
personeli, Garanti Moscow'un 1 şubesi, 81 personeli var. Romanya'daki banka
GarantiBank International NV'nin Romanya'daki şubelerinin bünyesine transfer
edilmesiyle Mayıs 2010'da faaliyete geçti. Yine Hollanda'da yerleşik D
Netherlands Holding BV şirketinin Doğuş Holding A.Ş.'ye ait hisselerinin satın
alınmasıyla da Garanti; Garanti Bank SA ile birlikte Motoractive, Domenia ve
Ralfi adlı 3 tüketici finansman şirketinde dolaylı pay sahibi oldu. Romanya'nın
yüzde 80'inden geniş bir coğrafyada hizmet veren Garanti Bank SA, Romen
bankacılık sektörü açısından birçok yeniliği pazara sundu. GarantiBank Moscow
1996'da faaliyete geçti. Tam kapsamlı bankacılık lisansına sahip. Portföyünde
600 ticari müşterinin yüzde 84'ü Rusya'da yerleşik.
İş Bankası: Yurtdışında iki bankası
var; İşbank GmbH ve CJSC İşbank. İlk yurtdışı şubesini 1932'de Hamburg'da açarak
dünyaya açılımda ilk adımı atan banka, Avrupa faaliyetleri için 1992'de İşbank
GmbH'yi kurdu. İşbank GmbH halihazırda Avrupa'da birçok ülkeye yayılan 15
şubelik ağı ile önde gelen Türk sermayeli finans kuruluşu durumunda. İkinci
yurtdışı bankası Rusya'da faaliyet gösteren CJSC İşbank. 2010'da satın alındı.
Aralık 2011 itibariyle 6 bağımsız, 9 bağlı şubesi var. Bu bankada 389 kişi
çalışıyor.
Yapı Kredi: Yurtdışında üç bankası
var. Yapı Kredi Bank Azerbaycan, Yapı Kredi Bank Nederland ve Yapı Kredi Bank
Moscow. Azerbaycan bankasının 9 şubesi 171 personeli var. Üç bankanın toplam
personel sayısı ise 277. Yapı Kredi Nederland NV, Hollanda'da bankacılık
lisansına sahip. Perakende ve ticari bankacılık, kurumsal ve özel bankacılık
hizmetlerinin yanı sıra muhabir bankacılık faaliyetleri de yürütüyor.Koçbank
Azerbaycan LTD, Yapı Kredi'nin Koç Grubu tarafından satın alınması, Koç Bank ile
YKB'nin birleştirilmesi ve YKB'ye Unu Credit'in ortaklığı sürecinde adı değişti
ve Yapı Kredi Bank Azerbaycan oldu. 9 şubesi 171 çalışanı var.
Akbank: Akbank'ın yurtdışında iki
finans kuruluşu var. Almanya'da Akbank AG ve Dubai'de Akbank Dubai Limited.
Akbank AG'nin 1 şubesi ve 26 personeli var. Akbank AG'nin ana iş kolları
kurumsal kredi ve faktoringi içeriyor. Akbank, yurtdışı bankacılığında Dubi gibi
özel bir model geliştiriyor.
Halk Bankası: Yurtdışında iki
bankası var. Hollanda'da faaliyet gösteren Demir - Halk Bank'ın 6 şubesi 146
personeli bulunuyor. İkinci bankası ise Makedonya'da. Bu ülkede satın aldığı IK
Bank'ın 21 şubesi 277 personeli var.
Türk Ekonomi Bankası: Hollanda'da
kurulu The Economy Bank NV tam bankacılık lisansına sahip. 1998'de kuruldu.
Avrupa finans piyasalarında dış ticaret finansmanı odaklı bir finansal kurum.
TEB'in bir başka bankası TEB Sh. A Kosova'da 22 şubeyle faaliyet gösteriyor.
Çalışan sayısı 382.
Anadolubank: Hollanda'da kurulu
bankası Anadolubank Nederland N.V. Euro Bolgesi'nde bireysel bankacılık, KOBİ
işletmelerin fonlanması ve dış ticaretin finansmanı konularında faaliyet
gosteriyor. 2 Ağustos 2007'de bankacılık lisansını aldı. İkinci bankası
Anadolubank International Banking Unit Ltd. 2003'te, Anadolubank Offshore
Ltd'nin K.K.T.C. Uluslararası Bankacılık Birimleri Yasası gereğince ismini
değiştirmesi sonuçu ortaya çıktı. Orta buyuklukteki firmalara uzun vadeli
işletme kredisi veriyor.
Bank Pozitif: Cıngıllıoğlu -
İsrailli BankHopaalim ortaklığı olan JSC BankPozitiv, 21 Kasım 2007'de JSC Demir
Kazakhstan Bank'ı satın alarak adını JSC Bankpozitiv olarak değiştirdi. Bu
yatırımın toplam maliyeti, satın alınmadan sonra yapılan sermaye artışı ile
birlikte 76.5 milyon dolar oldu. Bu bağlı ortaklığın 3 şube ve 200 personeli
bulunuyor.
Vakıfbank: Avusturya'da kurulu
VakıfBank International AG'nin 4 şubesi var. 1999'da tam bir bankacılık lisansı
aldı.
Şekerbank: KKTC'de iki bankası
bulunuyor. Bu iki bankanın toplam 6 şubesi 80 personeli var.
ProKommertsBank: Türk işadamı
Sipahi Haktanır tarafından kuruldu. Haktanır, daha önce Credit Europe'da
yöneticiydi. Buradan ayrılarak kendi bankasını kurdu. Orta ve küçük işletmeler
ve girişimciler yönelik kredi kuruluşu olarak faaliyet gösteren banka 2006'da
faaliyete başladı.
Denizbank: Yabancı bankalar
grubundan Denizbank'ın yurtdışında üç bankası var. Bu bankalar Rusya, Avusturya
ve KKTC'de faaliyet gösteriyor. Avusturya'daki bankanın 11 şubesi var. ING
Bank'ın yurtdışında 'banka' statüsünde değil ancak 'finans kurumu' statüsünde
bir kuruluşu var. İrlanda'da faaliyet gösteriyor.
Kaynak: Dünya Gazetesi