Maliye Bakanlığı, nakit iadede yaşanan sıkıntılar nedeniyle Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 32 nci maddesinin verdiği yetkiyi kullanıp, ana iade yöntemi olarak “mahsuben iade” yöntemini benimsemiş ve mükellefleri bu yönteme özendirecek düzenlemeler yapmıştır.

 

Halen geçerli olan mahsup yoluyla KDV iadesine ilişkin ana düzenleme 84 seri no.lu KDV Genel Tebliği ile yapılmış olup, esas itibariyle mükelleflerin kendi vergi ve SSK borçları ile ortaklarının ve mal veya hizmet temin ettiği diğer mükelleflerin vergi ve SSK borçlarına yönelik mahsuben iade talepleri teminat ve inceleme raporu aranmaksızın yerine getirilmektedir.

 

 

Her ne kadar 84 no.lu Tebliğ’de, mahsuben iadenin ve belli bir limite kadar nakden KDV iadesinin teminatsız ve inceleme raporsuz olarak yapılacağı belirtilmiş ise de, bu şekilde 12 dönem KDV iadesinden yararlanan mükellefler, 1999/2 sıra no.lu Vergi Denetimi ve Koordinasyonu İç Genelgesi’ne dayanılarak bu dönemlerden biri için incelemeye sevk edilmektedir.

 

Söz konusu 12 dönemin birbirini takip eden 12 dönem olması şart değildir. Arada iade çıkmayan dönemler olduğu takdirde bunlar dikkate alınmamakta, bu şekilde nakden veya mahsuben KDV iadesinden faydalanılan dönemler dikkate alınarak 12 dönem hesabı yapılmaktadır.

 

Şüpheli durumlarda 12 dönemlik periyod beklenilmeksizin, mahsup veya iade talepleri, yapılacak tespit veya geçerli bir gerekçe ile birlikte incelemeye sevk edilebilmektedir.

 

 

12 dönem tamamlanmadan, YMM tasdik raporu veya Maliye Bakanlığı denetim elemanlarınca herhangi bir dönem için olumlu iade raporu düzenlenmiş olması halinde 12 dönemlik periyod, bu dönemden itibaren yeniden başlatılmaktadır.

 

Bu 12 dönemin tamamlandığı gerekçesiyle incelemeye sevk edilen mükellefin, incelemeye sevk edilen ilgili ay hesapları, inceleme elemanınca incelenmeye başlanılmamış ise veya incelemeye başlanılmış olmakla beraber inceleme elemanınca uygun görülmesi halinde, bu ay için hazırlanan YMM tasdik raporunun inceleme raporu yerine geçmesi ve inceleme gereğini ortadan kaldırması mümkündür. (Aşağıda metni bulunan İstanbul Defterdarlığı’nın 19.11.2001 tarih ve 5603 sayılı yazısı) Yani söz konusu dönem için YMM tasdik raporu hazırlatılmış olması inceleme gereğinin yerine gelmiş sayılmasını sağlamaktadır.

 

Şayet incelemeye sevk işlemi yapılmamışsa, mükellefin bu 12 dönemden herhangibiri için hazırlatacağı YMM tasdik raporu, bu raporun ilgili olduğu ay ve daha önceki 12 aya ait birikimi ortadan kaldırmakta, yani 12 dönem, söz konusu YMM tasdik raporundan sonra, teminatsız ve incelemesiz nakden yahut mahsuben KDV iadesi alınan aylar için yeniden hesaplanmaya başlanmaktadır.

 

        

       2004 yılı Şubat ayında kurulmuş bir Şirketin KDV bilgileri aşağıdaki gibidir:

               

 

       Örnekteki mükellefin söz konusu 12 dönemi Eylül 2005 ayında dolmuştur. Bu durumda vergi dairesinin bu 12 dönemden birini incelemeye sevk etmesi gerekmektedir. Hangi dönemin incelemeye sevk edileceği konusunda yetki 1999/2 sayılı Genelge ile, bölge müdürlüklerine, bölge müdürlüğünün bulunmadığı yerlerde defterdarlıklara verilmiştir. Söz konusu yetki daha sonra vergi dairesi başkanlıkları nezdindeki denetleme birimi başkanlarına devredilmiştir.

 

       Mükellef 12 dönemin dolması ve bu yetkinin kullanılması sonucunda 2005 Haziran ayı KDV beyannamesinin incelemeye sevk edildiğini öğrenmişse, dilekçe vererek, bu dönem için YMM tasdik raporu düzenleteceğini bildirebilir. Şayet inceleme başlamamış ise veya inceleme başlamış olmakla beraber inceleme elemanı uygun görürse, bu inceleme durdurularak YMM tasdik raporunun ibrazı beklenir. Yeminli mali müşavirin Haziran 2005 ayı için düzenlediği KDV iadesi tasdik raporu Devlet inceleme elemanınca hazırlanmış rapor yerine geçmekte böylelikle Eylül 2005 ayı ve öncesi itibariyle inceleme gereği sona ermektedir.

 

       Şayet bu mükellef henüz incelemeye sevk edilmeden önce, kendiliğinden Temmuz 2005 ayı için YMM tasdik raporu düzenletirse, Temmuz ve daha önceki aylarla ilgili incelemeye sevk gereği ortadan kalkacaktır. Bu durumda bir sonraki 12 dönemin ilk dört ayı Ağustos, Eylül, Kasım ve Aralık 2005 ayları olacaktır. Kendiliğinden rapor düzenletilecek ayın hangi ay olacağı mükellefini tercihine bırakılmıştır.

      

       Mükellef kendiliğinden Aralık 2005 ayı için YMM tasdik raporu düzenletirse, bundan önceki ay sayısı 12 den fazla olduğu için inceleme gereği ortadan kalkmamış olacaktır. Örnekteki mükellef Eylül 2005 ayı için YMM tasdik raporu düzenletirse, Eylül 2005 ve aylardan oluşan 12 dönemlik birikime ait inceleme gereği sona erecek yeni 12 dönemin ilk iki dönemi Kasım ve Aralık 2005 ayları olacaktır.