Dünya Gazetesi
Mehmet MAÇ
Yeminli Mali Müşavir
mehmet.mac@bdodenet.com.tr
FASON İŞ ÜSTLENEN FİRMANIN BAŞKA BİR FASONCUYA
İŞ YAPTIRMASINDA KDV TEVKİFATI
1) GENEL AÇIKLAMA:
Bilindiği üzere KDV Kanunu’nun 9 uncu maddesi, yurtdışından alınan, Türkiye’de faydalanılan ve istisna kapsamına girmeyen hizmetler için sorumlu sıfatıyla KDV hesaplanıp 2 nolu KDV beyannamesi ile beyan edilerek ödenmesi gerektirmektedir.
Yine 9 uncu maddede Maliye Bakanlığı, KDV’nin emniyet altına alınması amacıyla başka KDV sorumlulukları ihdas etmeye yetkili kılınmıştır.
Bakanlık, bu yetkisine istinaden bir çok işlem türünde muhtelif oranlarda KDV kesintisi mecburiyeti getirmiş olup bunlardan biri de TEKSTİL VE KONFEKSİYON ALANINDAKİ FASON İŞLERE AİT KDV’NİN 2/3’ÜNÜN TEVKİF EDİLMESİ VE KALAN 1/3 KDV’NİN FASONCUYA ÖDENMESİ uygulamasıdır.
Tekstil ve konfeksiyon sektöründe, aracı konumdaki firmalar, fason iş yaptıran firma ile fasoncu arasına girebilmektedirler. Başka bir anlatımla fason iş üstlenen firma, bu işi başka bir fasoncuya yaptırabilmektedir.
Aşağıdaki bölümlerde, KDV açısından işi fiilen yapan fasoncunun durumu ile aracı konumundaki fasoncunun durumu hakkındaki görüşlerimiz kısaca açıklanmıştır :
2) İŞİ FİİLEN YAPAN FASONCUNUN DURUMU:
Tekstil veya konfeksiyon alanında fason atölyesi işleten fasoncu, fason hizmet faturasını aracı konumdaki firmaya kesmiş olsa dahi, bu aracı firmanın KDV sorumluluğunu yerine getirmesi gerekir.
Bu nedenle aracı firmaya iş yapan fasoncu açısından özellikle arz eden bir durum yoktur.
Bu fasoncu eline geçen 1/3 oranındaki KDV’yi beyan edecek, KDV yüklenimleri eline geçen KDV’yi aşıyorsa ve indirimle gidilemediği KDV varsa 95 nolu KDV Genel Tebliği’nin 1.3. bölümündeki sınırlar dahilinde ve sadece mahsup yoluyla KDV iadesi alabilecektir.
3) ARACI FASONCUNUN DURUMU:
Tekstil veya konfeksiyon alanında fason iş üstlenen firma bu işi kendisi yapmayıp bir başka fasoncuya yaptırırsa, aldığı fason iş bedeli üzerinden %18 oranda hesaplanan KDV’nin 2/3’ünü sorumlu sıfatıyla vergi dairesine, 1/3’ünü fasoncuya ödeyecek, dolayısıyla yaptırdığı fason iş için toplam %18 oranında KDV yüklenmiş olacaktır.
Taşeron kullanarak yaptırdığı bu fason işi fatura ettiğinde yine %18 KDV hesaplayacak, fakat bunun 2/3’ü iş veren firma tarafından tevkif edileceği için eline geçen KDV tutarı, fatura ettiği fason iş bedelinin (%18/3 =) %6’sı kadar olacaktır.
Bu aracı fasoncu fason faturasını kestiği ay için vereceği KDV beyannamesinde indirimle gidilemediği KDV var ise, kesintiye uğrayan 2/3 KDV’yi yine 95 nolu KDV Genel Tebliğin 1.3 bölümündeki sınırlar dahilinde ve mahsup yoluyla iade alabilecektir.
Aracı fasoncunun mahsuba konu vergi borcu yoksa veya yeterli değilse, KDV açısından sorun yaşayacağı açıktır.
Bu sorunun çözümü için aracı fasoncunun işlenecek malı emanet olarak değil faturalı şekilde alması ve işlenmesi bittikten sonra işlenmiş mal olarak, işlenecek malı satan firmaya fatura etmesi mümkündür. Çünkü böyle bir durumda aracı firma fasoncu değil mal alıp satan firma konumunda olacağı için KDV tevkifatına uğramayacaktır.
Başka bir çözüm olarak, aracı fasoncu işi yaptırdığı fasoncunun faturasını işveren adına kestirebilir. Bu durumda kendisi işverene komisyon faturası kesecektir. Ancak bu çözüm, aracı konumdaki kişinin kazandığı parayı açığa çıkardığı için tercih edilmeyebilir.
İşveren ile fasoncu arasına aracı firma girdiğinde, gerçekte tek bir fason iş olduğundan KDV kesintisinin bir kere uygulanmasının doğru olacağı düşünülebilir. Bu düşüncede haklılık payı bulunmakla birlikte, aracı konumdaki firma yukarıdaki çözümleri uygulayamadığı için “fason” açıklamasıyla fatura kestiğinde mevzuat uyarınca bu faturanın da KDV kesintisine konu edilmesi zorunludur.
KDV konusunda detaylı bilgi için www.bdodenet.com.tr adresli sitemizdeki KDV konulu ücretsiz e-kitabımızdan yararlanılabilir. KDV tevkifatına ilişkin bilgiler bu e-kitabın 9’uncu maddeye ilişkin bölümünde olup, fason olarak yaptırılan tekstil ve konfeksiyon işlerinde 2/3 KDV sorumluluğu konusu bu maddenin 7.4. nolu bölümünde KDV iadelerine ilişkin özet bilgiler içeren tablo için ise 32 nci maddeye bakınız.