AK Parti hükümeti döneminde kadınlara önemli haklar tanınmıştır. Bunlardan biri de "doğum borçlanması"dır.
Kadın sigortalılar ilk defa sigortalı olarak çalışmaya başladıkları tarihten sonra üç defaya mahsus olmak üzere, (2014 Torba Kanun öncesi iki çocuk ile sınırlandırma bulunmaktaydı), her doğum için doğum tarihinden itibaren geçen en fazla iki yıllık süreleri, bu sürede adlarına prim ödenmemiş olması kaydıyla ve çocuklarının yaşaması şartıyla doğum borçlanması yapabilmektedir.
Sigortalı olarak çalışmaya başladıktan sonra ilk doğumunu yapan ve iki yıllık süre dolmadan ve sigortalı olarak tekrar çalışmaya başlamadan ikinci doğumunu yapan kadın sigortalı, ilk doğumdan ikinci doğuma kadar geçen süre ile ikinci doğum için borçlanabileceği iki yıllık sürenin toplamı kadar geçen süreyi borçlanabilmektedir. Bu süreç üçüncü doğum için de geçerli olacaktır.
2014 yılındaki Torba Yasa ile sadece SSK' lı olan kadınların yapabileceği doğum borçlanması BAĞ-KUR' lu ve devlet memuru olan kadınlar için de getirildi. SGK da 11.12.2014 tarihli genelgesi ile tarım sigortalılarından 4/a (SSK) kapsamında çalışması olmayanlar da doğum borçlanması yapabilecektir. Yine banka sandığına tabi olan kadın sigortalılar bu çalışması sona erdikten sonra 4/a (SSK), 4/b (BAĞ-KUR) ve 4/c (Emekli Sandığı) tabi sigortalılığı bulunanlar SGK' ya müracaat ederek borçlanma yapabileceğini açıklamıştı.
Mevcut uygulamada, sigorta öncesi doğumlara borçlanma hakkı verilmemektedir. Ak Parti İstanbul 3. Bölgeden milletvekili adaylığımız nedeniyle sahalarda yaptığımız çalışmalarda kadınlardan bu yönde çok talep geldi. Mutlaka bu konu değerlendirilmelidir.
Erkekler Sigorta öncesi askerlik hizmetini borçlanarak, daha erken emekli olabilmekte, ancak kadınlara ise doğum borçlanması için bu hak tanınmamaktadır. Bu uygulamanın değiştirilerek, kadınlara da ilk sigortalı olmasından önce doğum yapmaları halinde; borçlanmaya ve dolayısıyla ilk sigortalılık tarihinin doğum tarihine çekilmesi gerekmektedir.
İşbaşı eğitim programları
Torba Kanun ile getirilen teşvike göre; 18 yaşından büyük, 29 yaşından küçük olanlardan Türkiye İş Kurumu tarafından 31/12/2016 tarihine kadar başlatılan işbaşı eğitim programlarını tamamlayanların; Programın bitimini müteakip en geç üç ay içinde programı tamamladıkları meslek alanında özel sektör işverenleri tarafından 5510 işe alınması ve İşe alındıkları yıldan bir önceki takvim yılında işyerinden bildirilen aylık prim ve hizmet belgelerindeki sigortalı sayısının ortalamasına ilave olması halinde imalat sanayi sektöründe faaliyet göstermesi hâlinde 42 ay, diğer sektörlerde ise 30 ay süre ile prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan tutar Fondan karşılanacak. Kişinin 30/06/2015 tarihine kadar başlayan işbaşı eğitim programlarının katılımcıları için bu fıkradaki süreler 6 ay artırımlı olarak uygulanacak.
Dolayısıyla hem İşbaşı Eğitim Programlarının değeri artmış hem de ortalama işçi sayısının hesabı değiştirilerek, özel sektör işverenlerinin istihdamı arttırması amaçlanmıştır.
Seçilmiş siyaset
Türk siyasetinin önemli isimlerinden, İstanbul Büyükşehir Belediye Meclis Üyeliği, Plan Bütçe Komisyonu Başkanlığı, Denetim Komisyonu Başkanlığı ve Grup Başkanvekilliği yapan ve şimdi de Ak Parti İstanbul 2. Bölge'den milletvekili adayı olan Aziz Babuşcu'nun IXIR yayınlarından yayınlanan 'Seçilmiş Siyaset' kitabı siyasetin temel taşlarını gözler önüne seriyor.
Siyasetin öznesinin 'Millet' olduğu ve devletin şeffaf olması gerektiği vurguları tüm kitabı sarmış. Türk siyasi hayatında siyasetin bilinçli olarak çarpık bir algıyla uygulanmasının, millete büyük bedeller ödettiğini ve tamirinin çok zor olduğu zararlar verdiğini belirtiyor. "Milletsiz siyaset; kibirli ve buyurgandır!" diyerek Türk siyasi hayatında, AK Parti hükümeti öncesi gövdenin olduğu ancak başın olmadığını belirtiyor.
Gerçekten de Sn. Babuşcu'nun da belirttiği gibi "Milletlerin tarihinde, milletlerin kaderiyle özdeşleşmiş büyük liderler vardır. Recep Tayyip Erdoğan, hiç kuşkusuz Türkiye'nin çok partili siyasi yaşamı içinde bu tür liderlerin en başında gelir. Gerçekten de daha önce hiçbir siyasi parti lideri ülkesinin kaderi üzerinde bu kadar hayati bir önem taşımamış, milletince bu kadar çok sevilmemiş, bu kadar çok siyasi desteğe sahip olamamıştır."
SORU CEVAP
Ücret nasıl belirlenecek?
Okurumuz Muhittin ERDOĞDU "Nisan ayı itibariyle her gün ev hizmetlerinde çalışan bir kişiyi istihdam etmekteyim. Eskiden duyduğum kadarıyla, SGK' ya gidip işyeri tescili yapmam gerekmekteyken, yeni düzenleme ile artık buna gerek kalmadığı belirtilmektedir. Bu kişinin sigorta primlerini nasıl yatıracağım, ne yapmam gerekir?" diye soruyor.
1.4.2015 tarihinden itibaren ev hizmetlerinin SGK' ya bildirimleri değişti. Buna göre ay içerisinde 10 günden fazla çalışanız olması durumunda "Ev Hizmetlerinde 5510 Sayılı Kanunun Ek 9 Uncu Maddesi Kapsamında Sigortalı Çalıştırılması Hakkında Tebliğ" ekinde yer alan EK-1 formu ile SGK' ya müracaat edilmesi gerekmektedir.
Formda; çalışan emekli değilse tüm sigorta kolları; emekli ise SGDP kutucuğunun işaretlenmesi gerekmektedir. Kişinin işe başladığı tarih yine formda yazılacak ve 10 günden az olmamak üzere çalışılan gün sayısı yazılması gerekecektir.
Prime esas kazanç tutarı asgari ücretten az olmamak üzere ücret hanesine yazılacak ve aynı zamanda 5510 sayılı 5 puanlık teşvikten ve 6111 sayılı kanun teşvikinden faydalanma şartları yerine getiriliyorsa teşvikten yararlanılabilecektir.
SGK anlamında bir işyeri tescili olmadığından EK-10 (eksik gün bildirim formunun) verilmesi de gerekmeyecektir. Eğer ay içerisinde kişinin ev hizmetlerinde çalıştığı gün sayısı değişirse; çalışmanın geçtiği ayın sonuna kadar tekrar aynı form ile bildirim gerekecektir. Eğer gün sayısı değişmeyecekse; son verdiğiniz form diğer aylarda da tekrarlanacaktır.
SGK tarafından TC kimlik numaranız ile tahakkuk ettirilecek borç miktarı, takip eden ayın sonuna kadar banka aracılığı ile ya da SGK kredi kartı ile prim ödeme (internet ortamı) ekranı ile ödenebilecektir.
Kişinin işten ayrılması halinde formun en altında yer alan "F" bölümünde bu husus belirtilecek ve SGK' ya ibraz edilecektir. Burada dikkat edilmesi gereken husus yine çalışanın işten ayrılması halinde 10 gün içinde bildirim zorunluluğudur.
Bu makalenin içeriği www.resulkurt.com adresinden alınmaktadır.