Yeni Sayfa 1
İşçi ile işveren arasındaki iş ilişkisi zaman zaman uyuşmazlıkları da içerisinde
barındırmaktadır. İş güvencesi kapsamında olan işçinin iş sözleşmesinin
feshedilmesi sonucunda işe iade konulu zorunlu arabuluculuk aşamasında veya işe
iade davası sonucunda işçiye ödenmesi gereken ödemelerden bir tanesi de boşta
geçen süre ücretidir.
İşe iade davasının kabulü ile işçinin işe başlatılıp başlatılmadığına bakılmadan
boşta geçen süre ücretinin işveren tarafından işçiye ödenmesi bir zorunluluktur.
Boşta geçen süre ücreti en fazla 4 aya kadar doğmuş ücret ve diğer hakları ifade
etmektedir.
Diğer bir anlatımla bahse konu 4 aylık sürede işçi, işyerinde çalışmaya devam
etmiş gibi değerlendirilmektedir.
Arabuluculuk aşamasında veya işe iade davası sonucunda hükmedilecek olan 4 aylık
boşta geçen sürenin, işçinin hali hazırda var olan kıdem süresine eklenmesi
gerekmektedir. Boşta geçen sürenin kıdem süresine en büyük etkisi bu noktada
gündeme gelmektedir.
Örneğin, fesih tarihinde 1 yıl 6 ay kıdem süresi bulunan işçinin kıdem süresine
4 aylık boşta geçen süre eklendiğinde 1 yıl 10 aylık kıdem süresi oluşmaktadır.
Örnekte de görüldüğü gibi işçi ilgili 4 ayda çalışmamış olmasına rağmen, o
işyerinde çalışmış gibi değerlendirilmektedir.
Boşta geçen sürenin kıdem süresine eklenmesiyle yıllık ücretli izin hakkı
olmayan işçinin, yıllık ücretli izin hakkı da gündeme gelebilmektedir.
Örneğin, fesih tarihinde 1 yıl 10 ay kıdem süresi bulunan işçinin iş sözleşmesi
feshedilirken bakiye yıllık izin ücreti ödenmiş olmasına karşın, kıdem süresine
4 aylık boşta geçen süre eklendiğinde 2 yıl 2 ay kıdem süresi olacağından yeni
bir yıllık ücretli izin hakkı gündeme gelecektir. Dolayısıyla kişinin en az 14
günlük yıllık ücretli izin hakkı bulunacaktır.
Boşta geçen süre ücreti işe iade davası sonucunda genellikle mahkeme tarafından
hesaplanmaktadır. Aynı zamanda "ücret" niteliğinde bir ödeme olduğundan tüm
yasal kesintilere tabidir. Dolayısıyla brüt boşta geçen süre ücretinden sosyal
güvenlik primi, gelir vergisi ve damga vergisi kesintileri yapılmalıdır.
Boşta geçen süre ücretinde faiz, işverenin işçiyi işe başlatmak zorunda olduğu
bir aylık sürenin bitimi veya işverenin işe başlatmama iradesinin ortaya çıkması
halindeki tarihten itibaren gündeme gelmektedir.
Boşta geçen süre ücreti mevduata uygulanan en yüksek faiz üzerinden
hesaplanmaktadır.
Özetle, işe iade süreçlerinde gündeme gelen boşta geçen süre ücreti en fazla 4
aylık ücret ve diğer hakları kapsamaktadır. Eğer 4 aylık boşta geçen süre
ücretine hükmedilirse, işçinin kıdem süresine 4 aylık süre çalışmış gibi ilave
edilecektir. Kıdem süresinin artmasından kaynaklı yeni hakların gündeme gelmesi
de muhtemeldir.
Bu makalenin içeriği www.resulkurt.com adresinden alınmaktadır.