İntibakla ilgili merak edilenler
Okurlarımızın da uzun bir süredir merakla sorduğu intibak yasasının yürürlüğüne az bir zaman kala, merak ve endişeleri de artmaya başladı. Öyle ki, bir çok okurumuz intibakla birlikte maaşında düşme olacağının endişesini yaşıyor. Öncelikle belirtmeliyiz ki, emekli derneklerinin, emekli sendikalarının ve tüm emeklilerimizin endişe etmesine gerek yok. Herkes intibak yasasından yararlanamıyor. Halen aylık hesaplama usullerine göre SSK emeklileri;
* 1/1/1982 öncesi emekliler,
* 1/1/1982-31/12/1987 arası emekliler,
* 1987/Süper Emekliler
* 1/1/1988- 31/12/1999 arası emekliler,
* 2000-2008 arası emekliler,
* 2008 sonrası emekliler,
Olmak üzere 6 gruba ayrılmaktadır. Bu 6 grubun her birinde farklı bir aylık hesaplama sistemi kullanılmış olmasından dolayı da farklı tarihlerde emekli olanlar arasında emekli maaşında farklılıklar oluşmuştur. Bu nedenle de emekliler sürekli olarak intibak taleplerini gündeme getirmiştir. Bu kapsamda yapılan değerlendirme sonucunda, her grubun kendi içinde ufak tefek farklılıkları bulunmakla birlikte asıl farklılaşmanın 2000 öncesi SSK emeklileri ile 2000 sonrası SSK emeklileri arasında oluştuğu görüldüğü için, bu nedenle 2000 öncesi yaklaşık 2,7 milyon SSK emeklisi intibak kapsamına alınarak intibak kanunu çıkarılmıştır.
Ancak burada dikkatlerden kaçmaması gereken bir konu bulunmaktadır. O da intibakın bütün emekli aylıklarını artıran bir genel zam olmayıp, sadece 2000 öncesi emeklileri kapsadığıdır. Aylıkların seviyesinin düşük olması başka bir tartışma konusudur. Burada, emeklilik için gerekli olan şartları eşit düzeyde yerine getirmesine rağmen sırf farklı bir tarihte emekli olması nedeniyle aylıklar arasında oluşan farklılığı giderilmesi söz konusudur.
Yapılan bu düzenleme de alternatifler arasında en makul olanıdır. Bunun dışında uygulanacak bütün alternatifler daha farlık durumlar ve çelişkiler ortaya çıkarmaktadır. Mutlaka her düzenlemenin eleştirilebilecek yönleri bulunabilir, ancak bu kadar farklı emekli grubu ve farklı aylık hesaplama sisteminin bulunduğu yerde mutlak eşitliği sağlamak mümkün değildir.
2000 öncesi ve sonrası için mutlak eşitliği savunanlar yönünden 2000 öncesi için SGK primi tabanı ile tavanı arasında en fazla 2 kat olduğu bazı dönemlerde bu oranın 1 olduğu bazı dönemlerde de 1,5 olduğu, 2000 sonrası ise taban ve tavan arasında 6,5 kat olduğunu hatırlatmak gerekiyor. İntibak düzenlemesi 2013 ocak ayında yürürlüğe girecek olup geriye doğru bir toplu ödeme söz konusu değildir.
SSK aylıkları 2000 yılından önce elle bağlanıyordu ve 2000'li yıllarda bilgisayar sistemine geçildi. Hal böyle olunca eski dosyalara ait olan ve intibak hesaplamasında kullanılacak bilgiler elektronik ortamda değildi. SGK Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü bünyesinde oluşturulan ekip Nisan ayından bu yana yoğun bir çalışma içerisinde, tozlu raflardan indirilen 2,7 milyon dosya bu ekip tarafından tek tek incelenip bütün bilgiler bilgisayara girilmektedir.
Bu güncellemeler yapılırken doğal olarak eksik veya fazla ödenmiş aylıklarda tespit edilmiştir. Eksik ödemelerle ilgili hesaplamalar yapılmış ve ilgililere gönderilmiştir. Fazla ödemelerle ilgili süreç devam etmektedir. Ancak sanki bütün aylıklar hatalı gibi bir hava oluşturularak haksızlık yapılmıştır. Hatalı olan aylıkların 2,7 milyon dosya içinde ki oranı onbinde yirmidir. Yapılan düzenleme bir genel zam olmadığı için doğal olarak 2000 öncesi emekli 2,7 milyon kişinin tamamının aylıklarının artması söz konusu değildir. Ancak bu kişilerin yaklaşık %70 inin aylıklarında artış olacaktır. Burada asgari ücretten prim yatırmış olup, asgari günle emekli olan göstergesi asgari de kalanlarda doğal olarak artış olmayacak, bunlara da artış olsa bu durumda 2000 yılından sonra asgari şartlarla emekli olanlar ile arasında eşitsizlik olur. Kısacası artışlar çalışma gün sayısı ve ödenen prim miktarına yani göstergelere göre değişecektir. Burada 1-2 liradan 310 liraya kadar değişen tutarlarda intibak artışı olacak.
Bunun yanında ayrıca, Bağ-Kur aylıkları da incelenmiş ve basmak sistemine göre aylık bağlandığı için aylıklar arasında büyük farklılaşmaların olmadığı sadece, 1/4/2002/30/6/2002 döneminde gelir tablolarının artışındaki farklılık nedeniyle bağlanan aylıklarda bir eşitsizliğin olduğu tespit edilmiş ve bu grup ta intibak kapsamına alınarak bunların aylıkları muadilleri seviyesine çekilmiştir. Çalışmalarda son aşamaya gelinmiş ve intibaklı aylıklar 2013 yılının ocak ayında aylıklarla birlikte ödenecektir.
Bu makalenin içeriği www.resulkurt.com adresinden alınmaktadır.