Yabancı uyrukluların ülkemizdeki kalış süreleri yeniden düzenlendi. Basında
hep bakıcıların Türkiye’deki kalma süreleri düşürüldü şeklinde yer alan
haberler, aslında tüm yabancıları ilgilendiriyor. Öncelikle hemen belirtelim ki,
bir yabancı uyruklu işçi çalıştırmak için mutlaka Çalışma Bakanlığından çalışma
izni almamız gerekiyor. Yani, turist vizesi ile gelen bir yanabcıyı kayıtdışı
çalıştırmak doğru değildir. Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun’un 21.
Maddesi gereği izinsiz yabancı çalıştıran işverene her bir yabancı için 6.795
TL, yabancıya da 679 TL idari para cezası getirilmiştir. Aynı maddeye göre
işveren kaçak çalıştırdığı yabancının sınırdışı masraflarını da ödemek
zorundadır. Ayrıca yabancıyı izinsiz çalıştıran işveren sigortasız işçi
çalıştırmaya ilişkin yaptırımlara da maruz kalabilecektir.
Yabancılar 90 gün
kalabilecek
Bakanlar Kurulu’nun 23 Ekim 2011 tarihinde yürürlüğe giren 28094 sayılı
kararı ile; Yabancıların Türkiye’de İkamet ve Seyahatleri Hakkındaki Kanun’da
belirtilen vize muafiyet süresi veya vizede belirtilen kalış süresi 90 gün iken,
180 gün zarfında 90 gün olarak uygulanmak üzere değiştirildi. Tabi bu karar
01.02.2012 tarihi itibariyle yürürlüğe girdi. Yapılan bu düzenlemeyle birlikte
artık vize rejiminde de önemli değişiklikler oldu.
Bu karar uyarıca 01.02.2012 tarihinde ülkemize giriş yapan bir yabancı 90 gün
kalıp, 30.04.2012 tarihinde ülkesine dönmek zorundadır. Türkiye’den ayrıldığı
tarihten ancak 90 gün sonra 29.07.2012 tarihinde tekrar giriş yaparak 90 gün
daha kalabilecek. Bu düzenlemenin özellikle bazı ülke vatandaşlarına yönelik
olduğu dillendirilse de, esas itibariyle kaçak çalışma, yasadışı ikamet, insan
ticareti, yasadışı göç ve göçmen kaçakçılığıyla her tür yasadışı faaliyetlere
konu olabilecek durumları engellemeye yönelik olduğu görülmektedir.
Turizmin olumsuz etkilenmemesine yönelik olarak turistik ikamet alınmasına
yönelik bazı kolaylıklar sağlamaktadır. İçişleri Bakanlığı tarafından 2011 yılı
Haziran ayında valiliklere yabancılara 6 aya kadar re’sen ikamet tezkeresi
düzenlenmesi yolunda yetki devrinde bulunmuştur. Buna göre, ülkemizde vizeyle
kalışları sonrasında daha uzun kalmak isteyen yabancılar İl Emniyet
Müdürlüklerinden ilave altı aya kadar ikamet tezkeresi alarak kalma imkanı
getirilmiştir. Ayrıca bu imkandan yararlanarak 9 ay kalmış olan yabancıların, bu
sürenin sonunda ülkemizden çıkıp 1 gün sonra tekrar girmeleri halinde 90 gün
süreyle tekrar ülkemizde kalmaları mümkündür. Dolayısıyla bu uygulama yılın
tamamında kalınacak süre bakımından özellikle yabancı turistler için hiçbir
kısıtlama getirmemektedir.
Yabancı işçiler de izin alınmalı
Evinde yabancı çalıştırmak isteyenler çalışma izni alarak yasal bir şekilde
çalıştırabileceklerdir. Çalışma izinleri il seferinde 1 yıllık verilmekte, daha
sonra yurt içinden yapılan taleplerle 2 yıl, daha sonra da 3’er yıl olarak
uzatılabilmektedir.
Ev hizmetlerinde yabancı işçi çalıştırmak isteyen kişilerin yabancının kendi
ülkesindeki Türkiye Cumhuriyeti konsolosluğuna yapacağı başvuruyu takiben
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na yabancıyı çalıştırmak üzere çalışma izni
talebinde bulunmaları gerekmektedir. (Yabancının ülkemizde 6 aylık ikametinin
bulunması durumunda başvuru işveren tarafından direk Çalışma Bakanlığı’na
yapılabilir. Bu durumda konsolosluk başvurusu gerekmez. ) Bakanlık, İçişleri ve
Dışişleri Bakanlığı’nın da görüşlerini alarak yaptığı değerlendirme sonucu
çalışma izni talebinin uygun bulunması halinde yabancıya başvuran işverenin
yanında çalışmak üzere çalışma izni verecektir. Çalışma izni verilen yabancı
çalışma vizesi ile ülkeye girerek çalışabilecektir. Yabancı çalıştıran işveren
yabancıya asgari ücretin 1.5 katı tutarında ücret ödeyerek pirim ve vergi
kesintilerini SGK ve Vergi Dairesi’ne yatırmakla sorumludur. 4817 Sayılı
Kanun’da usulüne uygun yapılan çalışma izin başvurularının 1 ay içinde
sonuçlandırılacağı belirtilmektedir. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı’mız bu
alandaki izinlerin 15 gün içinde verileceğini açıklamıştır.
Bu makalenin içeriği www.resulkurt.com adresinden alınmaktadır.