Ünlü şarkıcımız Tarkan’ın çok bilinen bir şarkısıdır “yakalarsam”. Her yıl klasikleşen bir şekilde Maliye Bakanlığı Gayri Menkul Sermaye iradı (Kira Geliri) geliri elde edenlerden vergisini almanın peşine düşer. Ancak son yıllarda Maliye Bakanlığı’nın bu işi çok iyi bir şekilde takip ettiğini söylemeliyim. 2011 yılında kira geliri elde edenlerin bunu beyan etmeleri için süreç 1-25 Mart tarihleri arasında beyan edilmesi gerekiyor.
Kira gelirinde tahsilat şart

Kira gelirinin vergilendirilmesi için nakden veya ayni olarak tahsil edilmiş olması gerekmektedir. Tahsil edilemeyen kira geliri vergilendirilmeyecektir. Mükellefler tarafından o yıla veya geçmiş yıllara ait olarak tahsil edilen kira bedelleri, tahsil edildiği yılın hasılatı sayılır. Gelecek yıllara ait olup, peşin tahsil edilen kira bedelleri, ödemenin yapıldığı yılın değil, gelirin ilgili olduğu yılın hasılatı olarak kabul edilir.

26 Mart 2012 günü ikametgah adreslerinin bağlı olduğu vergi dairesine, (yurtdışında ikamet edenler, kira gelirinin elde edildiği gayrimenkulün adresinin bağlı olduğu vergi dairesine) elden veya internet üzerinden (S.M. veya S.M.M.M aracılığıyla) beyannamelerini göndermeleri veya Maliye Bakanlığının yeni uygulamaya koyduğu Önceden Hazırlanmış Kira Beyanname Sistemi ile beyan edilmesi gerekiyor. Tahakkuk Eden verginin 1. taksiti 02.04.2012 Pazartesi, 2. taksiti ise 31.07.2012 Salı gününe kadar Banka istemi üzerinde yada vergi dairelerinden ödenebilecek.

2008 yılından bu yana konutlarda 500 TL’nin üstündeki kiraların, İşyerlerinde ise tutarı ne olursa olsun tüm kira bedellerinin banka, benzeri finans kurumları veya PTT’den  yatırılma zorunluluğu var. Bu nedenle maliye Bakanlığı bu yıl bankacılık sistemindeki bilgileri de dikkate alarak kira geliri elde edip, vergisini ödemeyenlerin peşine düştü. Özellikle vergi işlemlerindeki bürokrasiyi azaltmak içinde otomatik beyan sistemini geliştirdi. Geçtiğimiz yıllarda apartman ve site yönetimlerinden bilgi alarak kira tahsilatını artırmak isteyen maliyenin bu yılki uygulamasının daha doğru ve adil olduğunu söylemeliyiz.

Kira Gelirinde 2.800 TL sınırı

2011 Yılı içinde elde edilen Konut Kira gelirleri istisnası olan  2.800,00 TL’yi aşanlar,  İşyeri kira geliri elde edenlerden ise brüt kira geliri 23.000 TL’yi aşanlar, Konut ve İşyeri kira gelirinin birlikte elde edilmesi halinde; konut kira gelirinin istisna haddi sonrası kalan tutarı (2.800 TL üzeri) ile işyeri kira gelirinin brüt tutarının toplanması sonucu bulunan tutarın 23.000,00 TL’sını aşması halinde iki gelir de beyan edilecektir. Aşmaması halinde sadece konut kira gelir beyan edilecektir.

Konut kira geliri elde eden kişilerin, yıllık olarak tespit edilen istisna tutarının (2011 yılı için istisna tutarı 2.800 TL) altında kira geliri elde etmesi halinde vergi dairesinde mükellefiyet kaydı açtırmasına ve beyanname vermesine gerek bulunmamaktadır. İstisna tutarının üzerinde konut kira geliri elde edilmesi halinde ise yıllık beyanname ile beyan edilen kira gelirinden istisna tutarının düşülmesi gerekmektedir. Bir konuta birden fazla kişinin ortak olması halinde, bu konuttan elde edilen kira gelirlerinin vergilendirilmesinde, her bir ortak için (2011 yılı için) 2.800 TL istisna ayrı ayrı uygulanır.

Bedelsiz yerlerde emsal bedel

Kira bedelinin hiç olmaması veya düşük olması halinde, “emsal kira bedeli” esas alınır. Sahip olunan yer ile ilgili hiç kira alınmaması veya emsallerine göre düşük kira alınması halinde emlak değerinin yüzde 5’i yıllık kira bedeli olarak uygulanır. Boş kalan gayrimenkulün korunması amacıyla bedelsiz olarak başkasının kullanımına bırakılması, Mal sahiplerinin, çocuklarının, Anne, Babalarının ve Kardeşlerinin ikametine tahsis edilmesi, (Her bir yakınına en fazla bir konut tahsis edilmesi şartı ile), Mal sahibi ile akrabalarının aynı evde oturması halinde emsal kira bedeli uygulanmaz. Son olarak, usulsüzlük cezası ödememek, istisnalardan mahrum kalmamak ve cezalı duruma düşmemek için kira gelirinizi beyan etmeyi unutmayın diyelim.