Bugünlerde okurlarımızın en çok sorduğu sorunun, part-time
çalışan işçilerle ilgili genel sağlık sigortası primini 30 güne tamamlamak
olduğunu söylesek abartmış olmayız. Her gün onlarca okurumuz konuyla ilgili
endişe ve tereddütlerini iletiyor.
Esasen kişisel düşüncem, bu kapsamdaki kişilerin 30 gün genel sağlık
sigortası primi ödemeye zorlanmasının doğru olmadığıdır. Eskiden olduğu gibi,
son bir yılda 30 gün prim ödenmiş olması yeterli sayılmalıdır. Bu sistemin
uygulanması ve primlerin tahakkuk ve tahsili SGK için oldukça zor olacak, hem de
part-time çalışanlar prim ödememek için ya işten ayrılacak ya da kayıtdışı
çalışmaya yönelecek. Büyük bir bölümünü öğrencilerin oluşturduğu ve çalışarak
okullarını bitirmeye çalışan bu kişilerin kayıtdışı çalışması veya iş hayatını
sonlandırmasından başta SGK, işverenler ve çalışanlar olmak üzere herkes zarar
görecek. Bu yanlıştan dönülmelidir.
****
Kimler prim ödeyecek
Part-time çalışan işçilerin, bugüne kadar bir yıl içinde 30
gün prim ödemeleri halinde sağlık yardımlarından faydalanma hakkı vardı. Ancak
artık kısmi süreli part-time veya çağrı üzerine çalışanlar ile ev hizmetlerinde
ay içerisinde 30 günden az çalışan sigortalıların 01 / 01 /2012 tarihinden
itibaren eksik günlerine ait genel sağlık sigortası primlerinin 30 güne
tamamlamaları gerekecek. Raporlu personel için bu şekilde primlerin 30 güne
tamamlanmasına gerek yok. Ancak bir ayı aşan ücretsiz izinlerde genel sağlık
sigortası primlerinin ödenmesi gerekecek.
Kısmi süreli part-time veya çağrı üzerine çalışan sigortalıların eksik
günlerini isteğe bağlı sigortalı olarak tamamlayabilmesi mümkündür. Bu kapsamda
prim ödeyenler isteğe bağlı sigorta ile hem emeklilikle ilgili malullük,
yaşlılık ve ölüm sigortası primlerini ve hem de sağlıkla ilgili genel sağlık
sigortası primlerini ödemiş olacaklar. Bu kapsamda ödenen isteğe bağlı sigorta
primleri emeklilik açısından SSK (4/a) sigortalılığına sayılacak.
Kısmi süreli part-time veya çağrı üzerine çalışan sigortalılardan isteğe
bağlı sigorta primi ödemeyenlerin, 01 / 01 /2012 tarihinden itibaren eksik
günlerine ait genel sağlık sigortası primlerinin 30 güne tamamlamaları
gerekecek.
****
İşe giriş bildirgesinde belirtilecek
01 / 01 /2012 tarihinden itibaren ilk defa çalışmaya
başlayacak olanların işverenleri tarafından verilen sigortalı işe giriş
bildirgesinde, "4857 sayılı Kanun'un 13 ve 14'üncü maddelerine göre kısmi süreli
veya çağrı üzerine yada ev hizmetlerinde 30 günden az çalışıyor mu ?" alanı bu
sigortalıların genel sağlık sigortalısı olup olmadıklarının belirlenmesini
teminen zorunlu alan haline getirilmiştir. İşverenler, bu kapsamda
çalıştıracakları sigortalılar için "Evet" seçeneğini işaretlemeleri halinde
"Zorunlu çalışılan gün sayısı" alanını da işaretleyecekler.
01/01/2012 tarihinden önce part-time iş sözleşmesi ile ay içinde 30 günden
eksik çalışan sigortalıları bulunmakla birlikte işe giriş bildirgesi verilmesi
aşamasında "4857 sayılı Kanun'un 13 ve 14'üncü maddelerine göre kısmi süreli
veya çağrı üzerine yada ev hizmetlerinde 30 günden az çalışıyor mu?" alanını
işaretlememiş olan yada bu alanda hayır işaretlemiş olan işverenlerin e-bildirge
şifresi ile "Sigortalı işe giriş ve işten çıkış bildirgesi" verme menüsüne
girerek http://app.sgk.gov.tr/SigortaliTescil/amp/loginldap)
işe giriş güncelleme alt menüsüne girerek güncelleme yapmaları gerekmektedir.
Eğer aralık ayında giren kişiler için işe giriş bildirgesinde bu işlem
yapılmamış ise bunlar içinde yapılmalıdır.
Kişilerin gün sayıları daha sonra değişebilir. Sadece tescil edilirken bu
bilgiler kullanılacak olup, kişinin gün sayısı az veya daha çok olursa ödenecek
prim tutarı gün sayısına bağlı olarak değişecektir. Gün sayısının değişmesi
sorun yaratmayacaktır. Yani, çağrı üzerine çalışan bir kişi için bir ay 3 gün
çalışması, diğer bir ay 14 gün çalışması sorun oluşturmayacaktır. Kişi genel
sağlık sigortası primlerini 30 güne tamamlayacak kadar prim ödeyecektir.
SGK tarafından yapılan duyuru ile esas itibariyle bu kapsamda part-time
çalışan kişilerin prim ödemelerinin gerektiğinin anlaşılması halinde kaç gün
üzerinden prim ödemelerini tespit için kullanılacak. Burada işverenlerin işe
giriş bildirgesinde yapacakları bu düzeltme ile SGK otomatik tescil yapma
imkânına kavuşacak ve GSS prim ödeme ve takip yükümlüsü kişilerin kendisi
olacak.
Bildirim yapmayan ya da eksik bildirim yapan işverenler için aylık prim ve
aylık prim ve hizmet belgesinin verilme süresinden sonra (ayın 1'i ila 30'u
arasında ücret alanlar için takip eden ayın 23'ü, ayın 15'i ila 14'ü arasında
ücret alanlar için takip eden ayın 7'si) sigortalılar re'sen tescil edilecekler.
Prim ödenmesi ve gelir testi yaptırmada yükümlülük kişilerde olup, şirketin
yasal sorumluluğu işe giriş bildirgesinde güncelleme yapılmasına ilişkindir.
Sigortalıların için genel sağlık sigortası primi asgari ücret üzerinden
oluşturulmuş olup aile içindeki kişi başına düşen gelirin tespiti için
sigortalıların ikametlerinin yer bulunduğu sosyal yardımlaşma ve dayanışma
vakfına müracaat etmeleri gerekmekte olup, sigortalıların gelir testi yaptırmak
istememeleri halinde aile içindeki gelirin kişi başına düşen aylık tutarının,
asgari ücretin iki katından fazla olduğu kabul edilerek prim tahsilatı
yapılacaktır.
1 Ocak 2012-30 Haziran 2012 dönemi için, aylık GSS primi, aile içindeki
gelirin kişi başına düşen aylık tutarına göre;
1) Asgari ücretin üçte birinin (295.50 TL) altında ise GSS primleri devlet
tarafından ödenecek,.
2)Asgari ücretin üçte biri (295.50 TL) ile asgari ücret arasında ise, 295.50
x %12 = 35.46 TL,
3) Asgari ücret (886.50 TL) ile asgari ücretin iki katı arasında ise, 886.50
x %12 = 106.38 TL,
4) Asgari ücretin iki katından (1.773 TL) daha fazla ise, 1.674 x % 12 =
212.76 TL,
olacaktır. GSS primleri ödenmez ise sağlık yardımı verilmeyecek. Bu nedenle
part-time çalışanların mutlaka gelir testini 31 Ocak tarihine kadar veya yeşil
kart vizesi bittikten sonra bir ay içinde yaptırmaları gerekiyor.
Bu makalenin içeriği www.resulkurt.com adresinden alınmaktadır.