Mevzuatla işverenlere bir takım yükümlülükler getirilmiş olup, bu
yükümlülüklere uyulmaması halinde de idari para cezası uygulanıyor.
Bizim de
zaman zaman bu köşeden okurlarımızla paylaştığımız SGK idari para cezalarında,
peş peşe iki önemli değişiklik yapıldı. Gerçekten de bazen bu kadarına da pes
dedirten SGK para cezalarında Çalışma Bakanı Faruk Çelik'in talimatıyla yapılan
bu değişiklikler bir nebze olsun bir düzelme sağlayacak.
***
İşyeri
bildiriminde ne değişti?
İşverenler, yeni bir işyerinde sigortalı
çalıştırmaya başladıkları takdirde, işyeri bildirgesini en geç sigortalı
çalıştırmaya başladığı tarihte SGK'ya vermekle yükümlüdür. İşyerini bildirme
yükümlülüğü işverene aittir. Bildirimin en geç sigortalı çalıştırmaya başlanılan
tarihte yapılması gerekmektedir. İşyeri Bildirgesi elden ya da iadeli taahhütlü
posta yolu ile de verilebilir.
İşyeri bildirgesini, en geç sigortalı
çalıştırmaya başladığı tarihte vermeyen işverenlere uygulanacak idari para
cezası tutarı işverenin defter tutup tutmamasına, defter tutmakla yükümlü ise
hangi defteri tuttuğuna bağlı olarak değişmekle birlikte idari para cezası
miktarları, defter tutmayanlar için bir, diğer defter tutmakla yükümlü olanlar
için iki, bilanço usulüne göre defter tutmakla yükümlü olanlar için ise üç
asgari ücret tutarındadır.
İşyeri bildirgesine ilişkin idari para cezasında
6270 Sayılı Kanun'la yapılan değişiklikle, mahkeme kararına, kurumun denetim ve
kontrol ile görevlendirilmiş memurlarınca yapılan tespitler veya diğer kamu
idarelerinin denetim elemanlarınca kendi mevzuatları gereğince yapacakları
soruşturma, denetim ve incelemelere ya da kamu idarelerinden alınan belgelere
istinaden düzenlenenler hariç olmak üzere İşyeri Bildirgesi'nin yasal süresi
geçtikten sonra ilgililerce kendiliğinden 30 gün içinde verilmesi ve söz konusu
cezaların ilgililerce, yapılacak tebligat tarihini takip eden günden itibaren 15
gün içinde ödenmesi halinde, öngörülen cezalar dörtte bir oranına karşılık gelen
tutar üzerinden uygulanacak. Ayrıca kalan dörtte bir cezaya da yüzde 25 peşin
ödeme indirimi yapılacak.
Yani, İşyeri Bildirgesi'nin verilmesi gereken son
günden itibaren işveren tarafından bir ay içinde verilir ve ceza tutarı 15 gün
içinde ödenirse uygulanan cezanın % 81.25'i terkin edilmektedir.
(Yani,
Cezanın önce dörtte üçü silinir, kalan dörtte bir cezaya %25 peşin ödeme
indirimi yapılır. Sonuçta cezanın %18,75'i ödenir, %81.25'i silinir.
***
Sigortalı işe giriş bildirgesinde ne değişti?
İşverenler, yeni bir
sigortalı çalıştırmaya başladıkları takdirde, (istisnalar hariç) sigortalılık
başlangıç tarihinden önce, sigortalı işe giriş bildirgesiyle ve e-sigorta
yoluyla SGK'ya bildirmekle yükümlüdür. Kanuna göre, işe giriş bildirgeleri en
geç sigortalının işe başladığı günden bir gün önce verilmelidir.
İşe giriş
bildirgesinin verilmemesine bağlı idari para cezaları işverenin kendiliğinden
verme hali için bir asgari ücret, mahkeme kararı yada denetim elemanları
tarafından tespit halinde iki asgari ücret, aynı yıl içinde tespitin tekerrürü
halinde beş asgari ücret tutarındadır.
6270 Sayılı Kanun'la yapılan
değişiklikle sigortalıya ait işe giriş bildirgesi verilmesi gereken son günden
itibaren işveren tarafından 30 günlük süre içinde kendiliğinde verilir ve ceza
tutarı 15 gün içinde ödenirse öngörülen cezalar dörtte bir oranına karşılık
gelen tutar üzerinden uygulanmaktadır. Ayrıca kalan dörtte bir cezaya da yüzde
25 peşin ödeme indirimi yapılacak.
Ancak mahkeme kararı, müfettiş tespiti
veya kamu kurumu ya da kuruluşlarından alınan bilgi ve belgelerden bu durumun
tespiti halinde bu indirim uygulanmaz.
***
Sigortalı işten ayrılış
bildirgesinde ne değişti?
İşverenler, sigortalının işten ayrılmasından sonra
10 gün içinde işten ayrıldığını sigortalı işten ayrılış bildirgesiyle ve
e-sigorta yoluyla SGK'ya bildirmekle yükümlüdür.
İlk defa 5838 sayılı
Kanun'la getirilen bu yeni yükümlülük, 3 Ağustos 2009 tarihinde yürürlüğe
girmiştir. 3 Ağustos 2009 tarihinden sonra işten çıkanlara ait sigortalı işten
çıkış bildirgelerini 10 gün içinde vermeyen işverenlere bir asgari ücret
tutarında idari para cezası uygulanmaya başlanmış ancak bu ceza daha sonra
sirkülerimizde de duyurduğumuz gibi 6283 sayılı Kanun'la 1/10 (asgari ücretin
onda biri) asgari ücrete düşürülmüştür.
5510 sayılı Kanun'un 102'nci
maddesinin birinci fıkrasının (j) bendini değiştiren 6283 sayılı Kanun'un 3'üncü
maddesine göre, işten çıkış bildirgesini süresi içinde ya da kurumca belirlenen
şekil ve usule uygun olarak yapmayanlar veya kurumca internet, elektronik veya
benzeri ortamda göndermekle zorunlu tutulduğu halde anılan ortamda göndermeyen
işverenler hakkında, bir takvim ayında işlenen bu fiillerden dolayı tutmakla
yükümlü bulunulan defter ve belgelerin ibraz edilmemesi nedeniyle verilmesi
gereken ceza tutarını aşmamak kaydıyla her bir sigortalı için asgari ücretin
onda biri tutarında idari para cezası uygulanacaktır.
Bu durumda 08.03.2012
- 30.06.2012 döneminde bir sigortalı adına işten ayrılış bildirgesinin geç
verilmesi veya verilmemesi durumunda idari para cezası olarak her bir sigortalı
için 88.65 ¨ uygulanacaktır. Ancak üst sınır olarak kayıt ibraz edilmemesi
cezası esas alınacağından, bir takvim ayında en fazla uygulanacak idari para
cezası defter durumuna göre;
1) Bilânço esasına göre defter tutmakla yükümlü
olanlar için, aylık asgari ücretin 12 katı tutarını (12 X 886.50 = 10.638 ¨),
2) Diğer defterleri (örneğin işletme defteri gibi) tutmakla yükümlü olanlar
için, aylık asgari ücretin altı katı tutarını (6 X 886.50 = 5.3198 ¨),
3)
Defter tutmakla yükümlü değil iseler, asgari ücretin üç katı tutarını (3 X
886.50 = 2.659.50 ¨),
Aşamayacak.
İşten ayrılış bildirgesinin işverence
verilmesi gereken son günden itibaren kendiliğinden 30 gün içinde verilmesi ve
söz konusu cezaların yapılacak tebligat tarihini takip eden günden itibaren 15
gün içinde ödenmesi halinde, bu cezalar dörtte bir oranında uygulanacak ve
ayrıca 15 gün içinde ödenmesi halinde yüzde 25 indirim de yapılacaktır. 30
günlük pişmanlık indiriminden yararlanmak için hem bildirgeyi 30 gün içinde
kendiliğinden vermek hem de uygulanan idari para cezasını tebliğ alındığı
tarihten itibaren 15 gün içinde ödemek gerekmektedir.
Esenyurt faciasında ne olacak?
Bu haftanın gündem konusu Esenyurt'ta bir
AVM inşaatında 11 işçimizin hayatını kaybetmesiydi. İşçilerden 2 kişinin ise
girişlerinin aynı gün olduğu anlaşıldı. İnşaat işlerinde aynı gün sigortalı ise
giriş bildirimi yapılabiliyor. Eğer işçilerin işe başlama tarihlerinin daha eski
bir tarih olduğu anlaşılırsa veya işverenin kusurlu olduğu tespit edilirse,
işveren SGK tarafından yapılan ve yapılacak tüm harcamalardan, işçilerin eş ve
çocuklarına bağlanacak iş kazası sürekli iş göremezlik gelirinden ( iş kazası
maaşı)sorumlu olacak ve SGK işverene rücu edebilecektir.
Ayrıca işçinin
ailesi işveren aleyhine maddi ve manevi tazminat davası açabilecek. Bunun
rakamsal tutarı işçinin yaşına, eş ve çocuk durumuna göre, aylık kazandığı
gelire göre değişmekle birlikte her bir işçi için yaklaşık olarak 500 bin TL
tutarının üzerinde bir maddi ve manevi tazminat hesaplanabilecektir. Maddi ve
manevi tazminat tutarlarıyla SGK'nın talep edeceği tutarlardan hem asıl işveren
hem de taşaron şirket birlikte sorumludur.
Bu makalenin içeriği www.resulkurt.com adresinden alınmaktadır.