Perşembe günü Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik’in çalışma hayatındaki gündeme ilişkin değerlendirmelerini yazmıştım.

Özellikle önümüzdeki günlerdeki en önemli gündem maddelerinden birisi sendikalar yasası ve toplu iş mevzuatına ilişkin değişiklikler olacak. Uzun bir süreden beri üzerinde çalışılan Toplu İş İlişkileri Kanun tasarısı çıkıyor. Tasarı 84 madde olacak. Konuyla ilgili sendikalar ve sosyal taraflarla görüşmelerde, yüzde 100 olmasa bile, önemli oranda mutabakat sağlandı.

Toplu İş İlişkileri Kanunu’nun 15 Ocak 2012 tarihine kadar yasalaşması bekleniyor. Yasalaşması halinde birden çok işverene ait ve aynı işkolunda faaliyet gösteren işyerlerinde tek bir toplu iş sözleşmesi yapılması mümkün olacak. İşkolu sayısı 28’den 18’e inecek.

Yüzde 10 barajı kalkıyor

Yine sendikal örgütlenme önündeki en büyük engellerden birisi olan yüzde 10 barajı idi. İki türlü baraj vardı: birinci Türkiye genelinde yüzde 10’luk işkolu barajı ve ikinci olarak işyerinde yüzde 50+1 işyeri ve işletme barajı. Bunun yerine Türkiye genelinde yüzde 0,5’lik işkolu barajı ve ikinci olarak işyerinde yüzde 40 işyeri ve işletme barajı gelecek.

Üyelik yaşı 15’e iniyor

Mevcut uygulamada sendika üyelik yaşı 16 yaşın doldurulması olarak düzenlenmiş durumda. Yeni Toplu İş İlişkileri Kanunu’nda yaş şartı İş Kanunu’na paralel olarak 15’e iniyor; işçi olan sendika üyesi de olabilecek.

İşten ayrılana sendika üyeliği

İşten ayrılanların sendika üyeliği mevcut yasada yoktu. Yeni tasarıda işçi işsiz kaldığında dahi sendika üyeliği 1yıl devam edebilecek.

Sendikaların sorumluluğu

Mevcut düzenlemede sendika yöneticileri suç işlendiğinde sendika tüzel kişiliği sorumlu tutuluyordu. Cezaların şahsiliği ilkesi gereği, suç işleyen yönetici sorumlu tutulması öngörülüyor.

Sendika kuruculuk koşulları

Sendika kuruculuk koşulları yeniden belirleniyor. Yeni tasarıya göre;

- Sendika kurucusunun fiilen çalışmasına gerek yok,

- Yabancılarda Sendika kurucusu olabilecek,

- Türkçe okur-yazar olmasına gerek yok.

Sendika medya kurabilecek

Mevcut uygulamada sendikalar radyo ve TV kuramıyor. Yeni düzenleme ile bu yasak kalkıyor. Tüzüklerine uygun olması halinde radyo ve TV kurma serbest oluyor.

e-devletten sendika üyeliği

Sendika üyelik ve üyelikten çekilmede, noter şartı aranıyordu. Bu şartlar Kalkıyor. Üye olma ve üyelikten ayrılma artık elektronik ortamda yapılacak.(e-devlet)

Birden çok sendikaya üyelik

Mevcut uygulamada, işçi birden fazla işyerinde çalışsa da aynı iş kolunda birden fazla sendikaya üyelik mümkün değildi. 12 Eylül referandumuyla bu yasak kalktı. Anayasa değişikliği kanuna yansıtılıyor. Aynı işkolunda birden fazla işyerinde çalışan işçi farklı sendikalara üye olabilecek.

Sendikaların denetimini bağımsız denetçiler yapacak (yeminli mali müşavirler).

Bu makalenin içeriği www.resulkurt.com adresinden alınmaktadır.