Cumhuriyet
Yahya Arıkan
Elektronik defter kullanmak zorunda olan mükellefler, ocak ayı kayıtlarını 30 Nisan 2015 tarihine kadar oluşturup, imzalayıp, beratlarını yükleyeceklerdi.
Önce beratları yükleme süresi 29 Mayıs 2015 tarihine uzatıldı. Ancak, bu uzatma, mükellefler için herhangi bir şey ifade etmiyordu. Nihai olarak 77 numaralı Vergi Usul Kanunu Sirküleri ile e-defterlerin oluşturulma ve imzalanma süresi de 29 Mayıs 2015 Cuma günü sonuna kadar uzatıldı.
Aslında bu uzatmaların sebebi, mükelleflerin e-defterleri oluşturma ve imzalama sürecinde yaşadıkları zorluklardı. Ancak, süreyi uzatmak bu zorlukları ortadan kaldırmıyor. Mükellefler ve meslek mensupları birçok bilinmez ve teknik karmaşanın içinde boğulup gidiyor. Bu açıdan, zorluklardan kurtulabilmeleri için bazı hatırlatma ve uyarılar yapmakta fayda var.
Belge ve yevmiye kaydı
E-defter uygulamasında her bir belgeye ait bilgilerin tek bir yevmiye kaydında gösterilmesi gerekiyor. Bu sebeple her bir alış ya da satış belgesi ayrı bir yevmiye maddesinde muhasebeleştirilmeli.
Ancak, banka işlemleri, masraf listeleri, çek ve senet bordroları ile ücret bordrolarına istinaden yapılacak muhasebe kayıtlarında birden fazla belgeye ait işleme aynı kayıtta yer verilebilecek. Masraf listesi kayıtlarında birden fazla belge türü olması halinde ayrı türden belgelerin, ayrı yevmiye maddelerinde muhasebeleştirilmesi gerekiyor.
Muhasebe kaydına esas teşkil eden işlem bir belgeye dayanıyorsa, mutlaka belge tipi alanının kullanılması ve belge türü, belge tarihi ve belge numarası gibi bilgilere doğru ve eksiksiz bir biçimde yer verilmesi gerekiyor. Bu alanlardan birinin eksik ya da yanlış olması durumunda sistem hata kodu verebiliyor.
Belge Türleri
Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından yayımlanan yevmiye defteri kılavuzunda sekiz belge türü yayımlandı:
[Haber görseli]
Her şeyden önemlisi, 29 Mayıs 2015 tarihine kadar e-defterlerin test yüklemelerinin yapılmasında fayda var. Kayıtların e-defter portalında oluşturulması durumunda; e-defter uyumluluk test aracı ile oluşturulan kayıtların test edilmesi, kayıtların e-defter portalı dışında oluşturulması durumunda ise; entegratör firma ile irtibata geçilerek elektronik defterlerin test yüklemelerinin yapılması büyük önem arz ediyor.
SOSYAL GÜVENLİK
‘Torba’yla değişen sosyal güvenlik
Son Torba Yasa’da sosyal güvenlik mevzuatında yapılan önemli değişikliklerle özellikle BAĞ-KUR’luların durumları ve şirketin profesyonel yöneticilerinin sorumluluğuna ilişkin mağduriyetler giderilmeye çalışılıyor. Sosyal Güvenlik Destek Primi’nden alınan yüzde 15 oranı, 2015 yılı Temmuz ve takip eden ödeme dönemlerine ilişkin olmak üzere yüzde 10 olarak uygulanacak. Bağ-Kur’lular için, çalıştırdığı sigortalıların prim esas günlük kazancının en yükseğinin otuz katından az olamayacağına dair hüküm yürürlükten kaldırıldı. Böylelikle işverenler için önemli bir sorun olan sigortalı çalışanlarından daha düşük BAĞ-KUR primi ödeyemeyeceğine ilişkin düzenleme 01.08.2008 tarihinden geçerli olmak üzere yürürlükten kaldırıldı. BAĞ-KUR’lular, çalışanlarından daha düşük sigorta primi ödeyebilecek. Geriye dönük olarak çalışanlarından daha düşük BAĞ-KUR primi ödediği gerekçesiyle tahakkuk ettirilmiş BAĞ- KUR borçları da silinecek. Sorumluluk ve icra takibi Şirket yönetim organlarında görev almayan ve sermaye sahibi olmayan kanuni temsilciler ve üst düzey yönetici veya yetkililer hakkında kurum alacaklarından dolayı icra takibi başlatılmış olsun veya olmasın ilgili mevzuata ilişkin müşterek ve müteselsil sorumlulukları sona erecek. İflas kararı verilmiş, işlemleri devam eden, tasfiyesi sonuçlanmış şirketlerin borçlarından müşterek ve müteselsil sorumluluğu bulunanlardan şirket yönetim organlarında görev almayan ve sermaye sahibi olmayan kanuni temsilciler ve üst düzey yönetici veya yetkilileri hakkında kurum alacaklarından dolayı icra takibi başlatılmış olsun veya olmasın ilgili mevzuata ilişkin müşterek ve müteselsil sorumlulukları sona erer, yapılan takipler sonlandırılır ve bu kişiler hakkında uygulanan hacizler kaldırılıyor. Ayrıca, Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu’na devredilen ya da doğrudan iflasına karar verilen bankalar ve bu bankaların; hâkim ortakları, yönetim ve denetimine sahip olduğu iştirakleri, gerçek ve tüzel kişi hâkim ortaklarının, hâkim ortak olduğu şirketler ve anılan kanunlar kapsamında bankanın fona olan borcundan sorumlu tutulan kişiler hariç tutuluyor.