Cumhuriyet
Yahya Arıkan
Yaklaşık iki yıldır bağımsız denetim ile ilgili büyük bir komedi yaşıyoruz. Hatırlayacaksınız; Yeni Ticaret Kanunu’nun yürürlüğe girmesi ile birlikte Bakanlar Kurulu, limiti aşan sermaye şirketleri için bağımsız denetim zorunluluğu getirdi. Bu mecburiyeti gerçekleştirecek olanlar da bağımsız denetçilerdi.
Senaryonun başaktörü Kamu Gözetim Kurumu’nun, adı üzerinde kurumları “gözetlemesi” gerekirken, denetçileri yetkilendirme görevini üstlendi. Daha önce TÜRMOB’un verdiği bağımsız denetim eğitimlerini yok sayan ve meslek yasasıyla hak etmiş binlerce mali müşavir için tekrardan eğitim şartı getirildi.
Yaşanan bu tartışmaların sonucunda, genç meslek mensuplarının geleceklerinin ne şekilde kapatıldığını her yerde anlatıyoruz ve görüyoruz. Şimdi gelelim asıl konumuza…
Şaka gibi!
Kamu Gözetimi Kurumu’nun anlaştığı üniversitelerde verdiği bağımsız denetçilik eğitimine binlerce meslek mensubu katıldı ve ciddi miktarlarda ödemeler yaptılar. Bu ücretlerin, serbest meslek kazancı tespitinde gider olarak dikkate alınacağından hiç şüphe yoktu.
Ancak gelin görün ki Maliye Bakanlığı, ödemelerin gider şeklinde dikkate alınamayacağını açıkladı.
Evet, şaka yapmıyoruz! Mesleki bir uygulama için; eğitimi şart koşuyorsunuz, bedava olmasını sağlayamıyorsunuz ayrıca yüksek meblağlar ödeniyor, sonra da diyorsunuz ki; “bu ödemeleri gider yazamazsınız.”
Gelir İdaresi, 17 Temmuz tarihinde verdiği 215 sayılı özelgesinde, bağımsız denetçi belgesine ilişkin eğitim (kurs) gideri ile belge ücretinin, serbest meslek kazancının tespitinde, gider olarak dikkate alınamayacağını söyledi. Buna gerekçe olarak da bu tür giderlerin, Gelir Vergisi Kanunu’nun 68. maddesinde ifade edilmemesinden kaynaklandığı belirtildi.
İndirime izin var
Aslında Gelir Vergisi Kanunu’nun 68. maddesi bu tür giderlerin kazançtan indirimine izin vermiş. Nasıl mı?
Anılan maddenin bir numaralı bendinde, mesleki kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için ödenen genel giderlerin indirimine müsaade edildiği belirtilmiş. Bundan daha açık bir hüküm olamaz.
Bağımsız denetçilik, bir serbest meslek faaliyetidir. Eğitim ücretleri ile belge bedelleri, mesleki faaliyetin yapılabilmesi için gerekli, zorunlu ödemelerdir. Bu nedenle de gider olarak dikkate alınabilir. Durum bu kadar netken Gelir İdaresi’nin aksi görüşüne anlam vermek mümkün değildir.
SOSYAL GÜVENLİK
Madenlerde İş Güvenliğine Dikkat!
Ülkemizde en çok iş kazası yaşanan sektörlerin başında maden işyerleri geliyor. 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası ile getirilen düzenlemelerin, iş kazalarını önleyemediği görülmektedir. Bunun en önemli nedenlerinin başında, başta işverenler olmak üzere yönetici ve çalışanların iş sağlığı ve güvenliği kurallarına uymaması, eğitimlerin verilmemesi, iş güvenliği ekipmanlarının sağlanamaması, denetim ve bilgilendirme eksikleri ile işçilerin bu kurallara uymaması yönünde olduğu yapılan araştırmalar ile anlaşılmaktadır.
Sondajla maden çıkarılan işyerleri ile yeraltı ve yerüstü maden işlerinin yapıldığı işyerlerinde, çalışanların sağlık ve güvenliğinin korunması için Maden İşyerlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği yayınlanmıştır. Buna göre çalışanların sağlık ve güvenliklerini sağlamak amacıyla madde madde kurallar açıklanmıştır:
1) İşyerleri, çalışanların sağlık ve güvenliklerini tehlikeye atmayacak şekilde tasarlanır, inşa edilir, teçhiz edilir, hizmete alınır, işletilir ve bakımı yapılır.
2) İşyerinde yapılacak her türlü çalışma, yetkili kişinin nezaretinde ve sorumluluğu altında yapılır.
3) Özel riski bulunan işler yalnızca bu işlerle ilgili özel eğitim alan ehil kişiler tarafından ve talimatlara uygun olarak yapılır.
4) Tüm güvenlik talimatları çalışanların anlayacağı şekilde hazırlanır.
5) İşyerlerinde Acil Durumlar Hakkında Yönetmeliğe uygun olarak yeterli ilk yardım donanımı sağlanır ve yılda en az bir defa olmak üzere düzenli olarak gerekli tatbikatlar yapılmalıdır.
Önlem ve riskler açıklandı
Ayrıca; işveren sağlık ve güvenlik dokümanı hazırlanmasını ve güncellenmesini sağlamalıdır. Sağlık ve güvenlik dokümanında özellikle aşağıdaki hususların yer almasını sağlar:
1) Çalışanların işyerinde maruz kalabilecekleri psikososyal riskler dahil olmak üzere risklerin belirlenmesi ve değerlendirilmesi.
2) Bu yönetmelik hükümlerini yerine getirmek için alınacak uygun tedbirler ile bu yönetmelik kapsamında hazırlanması gereken yönergelerin ve planların hazırlanması.
3) Çalışma yerlerinin ve ekipmanın güvenli şekilde düzenlenmesi, kullanılması ve bakımının yapılması.
4) Sağlık ve güvenlik dokümanının işyerinde çalışmaya başlanılmadan önce hazırlanmasını ve önemli değişiklikler veya ilave yapıldığında ya da işyerinde meydana gelen iş kazası; çalışan, işyeri ya da iş ekipmanını zarara uğratma potansiyeli olduğu halde zarara uğratmayan olaylardan sonra gözden geçirilmesini ve ihtiyaç halinde revize edilmesini sağlar.
SORU-CEVAP
Yaş düzeltmesi
Babamın yaşımı küçük yazdırması nedeniyle doğum tarihim 1967 olmasına rağmen nüfusta 1970 görünmektedir. İlk defa 1992 yılında sigortalı oldum. Şimdi nüfusta yaş düzeltmesi yaptırsam erken emekli olur muyum? Fatih Doğu
SGK uygulamasına göre, ilk sigortalılık öncesi yapılan yaş düzeltmelerine emeklilikte dikkat edilirken sigortalı olduktan sonra yapılan yaş düzeltmeleri emeklilikte dikkate alınmaz. Buna göre, ilk defa 1992 yılında sigortalı olduğunuz için yaş düzeltmeniz emeklilik hesabında dikkate alınmayacaktır.