Emekli maaşı kesilmeden yeniden çalışma

ÜLKEMİZDE emeklilerin önemli bir bölümünü erken yaşta emekli olanlar oluşturmaktadır. Öyle ki 38 yaşında bayan ve 43 yaşında erkek emekli sayısı azımsanamayacak kadar çoktur. Bu bağlamda erken emeklilik, önemli bir avantaj olsa da gerek emeklinin en üretken ve deneyiminin dorukta olduğu zamanda çalışma hayatından çekilmesi gerekse bağlanan aylığın yeterli olmaması gibi nedenlerle emeklilerin yeniden çalışmaya başladığı bilenen bir olgudur.
Emeklilerin yeniden çalışma hayatına dönmesinde en büyük engeli aylıklarının SGK tarafından kesilmesi teşkil etmektedir. Ancak emekli olanların maaşlarının kesilmeden gönül rahatlığıyla çalışması için “sosyal güvenlik destek primi” uygulaması da bulunmaktadır. Her ne kadar sosyal güvenlik reformu ile bu uygulama ortadan kaldırılmış ise de mevcut emekliler ve 2008 yılı Ekim ayı başından önce sigortalı olanların “sosyal güvenlik destek primi” ödeyerek emeklilikte aylıkları kesilmeden çalışmaları mümkün bulunmaktadır.

İşçilerin yüzde 7.5 prim ödemeleri yeterli

EMEKLİLERDEN işçi statüsünde çalışanlar ile diğer SSK (4/1-a) kapsamında çalışanların prime esas kazançları üzerinden yüzde 30 oranında sosyal güvenlik destek primi kesilmektedir. Bu oranın sadece dörtte birini sigortalı ödeyecektir. Kalan dörtte üçü ile yüzde 1 ila yüzde 6.5 arasında işin niteliğine göre değişen iş kazası-meslek hastalığı (kısa vadeli sigorta kolları) priminin tamamını bunları çalıştıran işveren ödeyecektir. Örneğin bir işyerinde çalışmaya başlayan emekliye aylık brüt 1000-TL ödenecekse bu durumda emeklinin ödeyeceği SGDP Primi 75 TL olacaktır.

Bu kapsamda sayılan kişilerden sosyal güvenlik destek primine tabi olanların prim ödeme yükümlüsü bunların işverenleridir. Örneğimizdeki emekliyi çalıştıran işveren ise kalan yüzde 22.5 prim hissesi ile kısa vadeli sigorta kolları primini ki bunun da 2.5 olduğunu varsayarsak işverenin de 250 TL prim ödemesi gerekecektir.
Sosyal güvenlik destek primine tabi olarak çalışan sigortalının iş kazası geçirmesi veya meslek hastalığına tutulması halinde, bu sigorta kollarından gerekli yardımlar yapılmaktadır.

Kendi adına ve hesabına bağımsız çalışan emekliler

TARIMSAL faaliyetlerde kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlar hariç diğer Bağ-Kur (4/1-b) kapsamında çalışmaya başlayanların sosyal güvenlik destek primleri, almakta oldukları yaşlılık ve malullük aylıklarından kesilmektedir.

Aylıklardan kesilecek sosyal güvenlik destek primi tutarı, 2008 yılı Ekim ayı başından itibaren yüzde 12, takip eden her yılın Ocak ayında bir puan artırılarak yüzde 15’i geçmeyecek şekilde uygulanmaktadır. Örneğin 2009 yılında sosyal güvenlik destek primine tabi olarak belirtilen kapsamda çalışacak emeklinin ödeyeceği prim oranı yüzde 13 olacaktır.

Alınmakta olunan emekli aylığından kesilecek olan bu tutar, Bağ-Kur (4/1-b) sigortalılarına ilgili yılın Ocak ayında ödenen en yüksek yaşlılık aylığından alınabilecek sosyal güvenlik destek priminden fazla olmayacaktır.
2008 yılı Ekim ayı başından itibaren yaşlılık ve malullük aylıklarından süresinde kesilmeyen sosyal güvenlik destek primi borçları için gecikme cezası ve gecikme zammı uygulanmaktadır.

Emeklilikten sonra ödenen primlerin yansımaları

SOSYAL güvenlik destek primi ödenmiş veya bildirilmiş süreler malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları prim gün sayısına ilave edilmemektedir. Bu nedenle ikinci emeklilik söz konusu olmayacağı gibi mevcut alınan emeklilik aylığına da bir etkisi bulunmamaktadır. Ayrıca ödenen sosyal güvenlik destek priminin toptan ödeme şeklinde geri alınması da mümkün bulunmamaktadır.

Belirtilen (kendi nam ve hesabına çalışanlar) kapsamda sosyal güvenlik destek primi ödeyerek çalışmaya başlayan sigortalılardan ayrıca kısa vadeli sigorta kolları primi alınmamaktadır.