Ağır ve tehlikeli işlerde özelikle de Tuzla’da meydana gelen iş kazaları sıklığının da etkisiyle İş Kanununda 5763 s. Kanununla yapılan değişiklikle bütün “Ağır ve tehlikeli işler” de çalıştırılacak işçilerin, işe alınmadan önce, bir önlem olarak mesleki eğitime tabi tutulmaları zorunlu tutulmuştur. Burada mesleki eğitimden; örgün veya yaygın eğitim yoluyla bireyleri mesleğe hazırlamak, meslek sahibi olanların mesleklerinde gelişmelerini ve yeni mesleklere uyumlarını sağlamak amacıyla gerekli bilgi, beceri, tavır ve değer duygularını geliştiren ve bireylerin fiziki, sosyal, kültürel ve ekonomik yeteneklerinin gelişim sürecinin bir plan içerisinde yürütülmesini sağlayan eğitimi anlamak gerekmektedir.
AĞIR VE TEHLİKELİ İŞLER
Arama ve sondaj işleri, metalurji sanayii ile ilgili işler, taş ve toprak sanayii ile ilgili işler,metal ve metalden mamul eşya sanayii ile ilgili işler,yapı işleri,kimya sanayi ile ilgili işler,enerji üretimi, nakli ve dağıtımı ile ilgili işler, asbest tozları ile yapılan her çeşit imalat ile (dam tecrit malzemesi, çimento ve asbest esaslı borular, kauçuklu ve plastikli yer döşemeleri imali, çeşitli sanayi ürünleri, kişisel koruyucular gibi) asbest hamuru hazırlama ve şekillendirme işleri, sünger avcılığı işleri,itfaiye işleri,ocakçılık, ateşçilik işleri ile ocak ve baca temizleme işleri, kanalizasyon ve fosseptik işleri, düşme ve kayma tehlikesi olan yüksek yerlerde yapılan her türlü işler, metalden matbaa harfi imali ve klişe imali işleri, yüzer vinç ve taraklarda yapılan işler ağır ve tehlikeli işlerden sayılan işlerden bir kısmını oluşturmaktadır.
Belirtilen işlerde işe alınacak işçilerin öncelikle mesleki eğitime tabi tutulmaları ve eğitim bitimine müteakip işe başlatılmaları gerekmektedir. Ancak işyerinde yapılan işler, asıl iş itibariyle “Ağır ve Tehlikeli İşler ” kapsamında yer almakla birlikte, işçinin yaptığı iş ağır ve tehlikeli işler kapsamı dışında ise bu durumda mesleki eğitim şartı aranmayacaktır. Örneğin inşaat işlerinde sadece çay, yemek ve kurye hizmetlerinde münhasıran çalışan işçiler için mesleki eğitime gerek olmayacaktır.
KADIN VE GENÇ İŞÇİLERİN DURUMU
16 yaşını doldurmamış genç işçiler ile kadınların kural olarak yukarıda sayılan ağır ve t işlerde mesleki eğitim almış olsalar dahi çalıştırılması yasaktır. Buna rağmen ağır ve tehlikeli işlerde kadın ve genç işçi çalıştırıldığının veya çalışan işçinin sağlık durumu itibariyle böyle bir işte çalıştırılmamasının gerektiğinin tespiti halinde, bu işçiler ağır ve tehlikeli işlerde çalışmaktan alıkonulmaktadır.
DANIŞTAY’DAN DİŞ MUAYENELERİNDE İNDİRİM
SGK aleyhine Danıştay 10. Dairesinin 2008/11388 Esasına kayden ikame olunan davaya ilişkin anılan Dairenin 03/4/2009 tarihli kararına binaen Kurum, Özel sağlık kurumlarında yapılan muayeneler nedeniyle almakta olduğu 10 TL katılım payını 2 TL’ye indirdi.
Buna göre 02 Haziran 2009 tarihinden geçerli olmak üzere; Kurumla sözleşmeli ikinci ve üçüncü basamak hekim ve diş hekimi muayenesi için katılım payı resmi ve özel sağlık kurumlarında payı, 2 (iki) TL olarak uygulanacaktır
İSA KARAKAŞ
Sosyal Güvenlik Kurumu
Başkanlık Baş Müfettişi
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Uzmanı