Cumhuriyet
Yahya Arıkan
Vergi konusu gündeme geldiğinde hep “yaban kazları” benzetmesi yapılırdı. Şimdi bu terminolojiye bir de bir “mavi kuş” ifadesi eklenecek gibi. Twitter kuşundan bahsediyorum. Biliyorsunuz son dönemdeki en büyük sorunumuz sosyal medya ve bu mecraya erişim sorunu. Önce Twitter kapatıldı. İdare mahkemesi kararına rağmen açılmadı, Anayasa Mahkemesi kararını uygulamamak mümkün değildi. Nihayet erişime izin verildi. Sonra, Youtube kapatıldı, hâlâ kapalı. Son olarak, Twitter yetkilileriyle Ankara’da yapılan görüşmeler de medyaya yansıdı.
Bu konunun bireysel özgürlükler, kişi hak ve hürriyetleri ile bağlantılı pek çok yönü var, tartışmaya da açık. Ancak özellikle Twitter’ın kapatılması sürecinde, ağırlıkla siyasi iktidar tarafından ileri sürülen argümanlardan biri, çok fazla önce çıktı. Hep “Twitter’ın ülkemizde ofisinin olmaması ve bu nedenle de vergi ödemediği” savı dillendirildi. Gelin bakalım Twitter’ın vergisel durumu neymiş, nasıl vergilendirilirmiş….
Twitter’ın, ekonomik yapısına bakıldığında, şirketin en önemli gelir kaynağının reklam olduğu görülüyor. Şirketin bir başka önemli gelir kaynağı ise sponsor mesajları. Twitter bu yöntemle, müşterisine belirli bir ücret karşılığında tweet’lerinin en üstte görünmesini sağlıyor. Twitter ayrıca bazı konuları günün en çok ilgi gösterilen konularını, özgün adıyla Trending Topic arasına alabiliyor. Böylece parayı veren Twitter’da gündemin en üstüne oturabiliyor.
Anadolu Ajansı muhabirlerinin yaptığı araştırmaya göre, Twitter bugün, dünya çapında 241 milyon aktif kullanıcısıyla günde 500 milyonun üzerinde tweet atılan ve kullanıcılarının yüzde 77’si ABD dışında bulunan devasa bir sosyal ağa dönüşmüş durumda.
eMarketer adlı araştırma şirketinin yaptığı araştırmaya göre Twitter’ın küresel çaptaki gelirlerinin 2014 yılında 1 milyar dolar seviyesine ulaşması bekleniyor. Bu gelirinin 950 milyon dolarlık kısmının reklamlardan elde edilmesi bekleniyor. Şirket, reklam gelirlerinin kayıtlarını, kullanıcılarının bulunduğu bölgeye değil, faturanın kesildiği yer üzerinden gösteriyor. Twitter, böylece faaliyet gösterdiği bazı ülkelerde vergi ödememiş oluyor.
Twitter’ın en fazla kullanıldığı 7. ülke olan Türkiye için de bu yöntem uygulanıyor. Twitter’ın Türkiye’den elde ettiği reklam geliri konusunda net bir rakam bulunmazken, uzmanlar bu miktarın tahmini 30-40 milyon dolar arasında olduğunu ifade ediyor.
Sosyal paylaşım sitelerinden bir vergi alınmak isteniyorsa, temelde vergilendirilecek unsur reklam geliridir. Ancak burada reklam hizmetinin verildiği ve kazancın elde edildiği yer konuları gündeme gelmekte. Yani hem KDV açısından hem de kurumlar vergisi açısından verginin doğup doğmadığının tespit edilmesi gerekli.
Yurtdışında bulunan sosyal paylaşım siteleri, yine yurtdışında bulunan internet servis sağlayıcıları üzerinden tüm dünyada hizmet verebiliyor. Dolayısıyla hizmetin verildiği yer ve hizmetten yararlanma kriterlerinin net olarak tespit edilmesi mümkün değil. Dolayısıyla bu tür sosyal paylaşım sitelerinden vergi alınabilmesi yerel hükümetlerin bağımsız çalışmaları ile sonuç alınması pek mümkün görünmüyor. Bunlar için global bir çözüm üretilmesi gerekli.
Ofis açmak ne kadar rasyonel süreçte görülebilir, çünkü esas önemli olan ülkelerin birbirinden bağımsız olarak kendi vergi mevzuatlarında yapacakları düzenlemelerin işlevselliği de zayıf.
Peki, çare mi ne? İkili veya çok taraflı vergi anlaşmaları ile sosyal paylaşım siteleri için vergisel çözümler üretilmesi gerekiyor.
SOSYAL GÜVENLİK
Deneme’de tazminat ödenir mi?
İşçi ve işveren arasında; işyeri ve çalışma koşulları ile çalışanın mesleki tecrübe ve kurum kültürüne uyumunun karşılıklı test edilebilmesini “deneme süreli iş sözleşmesi” mümkün kılar. Çalışan ve işverenler birlikte yazılı olarak yapacakları iş sözleşmesine bir deneme kaydı koymuşsa bunun süresi en çok iki aydır. Ancak deneme süresi toplu iş sözleşmeleriyle dört aya kadar uzatılabilir. Bireysel iş sözleşmeleri ile deneme süresi ise iki ayı aşamaz. Diğer bir deyişle iş sözleşmesinde konulan 3 ay, 4 ay veya 5 ay gibi süreler geçerli olmaz.
Bildirimsiz ve tazminatsız
Deneme süresi içinde taraflar iş sözleşmesini bildirim süresine gerek olmaksızın tazminatsız feshedebilir. Yani deneme süresi içinde iş sözleşmesi işveren veya işçi tarafından feshedildiği takdirde diğer tarafa ihbar tazminatı verilmez. İşçinin çalıştığı günler için ücret ve diğer hakları ise saklıdır. Deneme süresi içinde işveren tarafından feshinde Sosyal Güvenlik Kurumu işten ayrılış kodu 1 ve deneme süresi içinde işçi tarafından feshinde ise SGK işten ayrılış kodu 2’dir.
SORU- CEVAP
Çalışan işçinin sağlık yardımı
Uzun dönemdir sigortalı çalışanım. Eşim de 45 gündür SGK kapsamında çalışıyor. Eşim benim sağlık sigortamdan yararlanabilir mi? Hakan Sever
Sigortalı, çalışmaya başladığı tarihten itibaren son bir yıl içinde 30 gün prim ödemişse kendi üzerinden sağlık yardımı alabilir. Eşinizin de bu hakkı olduğundan, sizin üzerinizden sağlık yardımı alamaz.