Devamlu gittiğim berber, daha koltuğa oturur oturmaz, dert yanmaya başladı:
- Hocam, Pazar günü Kanat ATKAYA abimiz, “Berberlerin çıldırdığı yıl” başlıklı çok güzel bir yazı kaleme almış. Kanat Abi’ye söyler misiniz; berberlerle ilgili bir kanundan dolayı da çok zor durumdayız. Bu gidişle dükkânı kapatacağız.
- Hayrola, ne kanunu bu?
- Hepsinin adını bilmiyorum. Berberlerle ilgili birçok kanun maddesi ve yönetmelik varmış. Biz bunların neredeyse hepsini atladık. 150 bin liranın üzerinde cezayı hak etmişiz.
Bu ceza her ay artıyormuş. Gerçi teftişe gelmediler ama gelirlerse yanarız!..
- Anladım iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili olanları kastediyorsun…
TEHLİKELİ İŞ
Bizim berberin çok dertli olduğu her halinden belliydi.
- Hocam bizim işi "TEHLİKELİ İŞ" ilan etmişler. Müfettişler berberleri dolaşıp, “Şu var mı bu var mı? Şunları yaptınız mı” diye sorup, tutanak tutuyorlarmış. Bizim işin neresi tehlikeli?
Asıl tehlikeli iş SOMA'daki maden ocağı. Gidip oraları kontrol etmiyorlar. Yüzlerce gariban işçi ölüyor. Asıl tehlike orada, bizden ne istiyorlar?
- SOMA konusunda, yerden göğe kadar haklısın. Berberlerin “tehlikeli iş” kapsamına alınıp doktor, iş güvenliği uzmanı, hemşire ve diğer yükümlülüklerin cezası da çok ağır olmuş.
Bu konuda da haklısınız. Şu anda berberlere ve kuaförlere yönelik bir denetim başlarsa, çoğunuz perişan olur, bir kısmınız da işyerinizi kapatmak zorunda kalırsınız.
Bana göre burada makul çözüm; berberleri tehlikeli iş kapsamından çıkartıp “Az tehlikeli iş” kapsamına almak olmalı. Böylece berberler 01.07.2016 tarihine kadar işyeri hekimi, iş güvenliği uzmanı ve diğer sağlık personeli çalıştırma yükümlülüğünden kurtulmuş olurlar. Siz meslek grubu olarak çok etkilisiniz. Her berber en az 100 kişi demektir. Bu yönde girişimlere başlamanızda yarar var.
- Peki Hocam, biz berberlerin yükümlülükleri ve yerine getirmemenin cezası ne?
- O kadar çok ki..
YÜKÜMLÜLÜKLER VE CEZALAR NE?
Haziran 2014 itibariyle iki işçi çalışan berberde aşağıdaki gibi:
1. İş güvenliği uzmanı çalıştırmamak (Ocak-Haziran, her ay 5.601 TL), 33.606 TL
2. İşyeri hekimi çalıştırmama (Ocak-Haziran, her ay 5.601 TL), 33.606 TL
3. Yardımcı sağlık personeli çalıştırmamak (Ocak-Haziran, her ay 2.800 TL), 16.800 TL
4. Risk değerlendirmesi yapmamak veya yaptırmamak (2.014 yılı Ocak-Haziran dönemi için ilk ay 3.361 TL, aykırılığın devam ettiği her ay için 5.041 TL), 28.566 TL
5. İş Sağlığı ve Güvenliğiyle (İSG) ilgili önlem almamak, 2.240 TL
6. Acil Durum Planı yapmamak (Aykırılığın devam ettiği her ay için) 6.720 TL
7. Çalışanlara sağlık gözetimine tabi tutulmasının sağlanmaması (İşçi başına 1.120 TL), 2.240 TL
8. Çalışanların yapacakları işe uygun olduğuna dair sağlık raporu olmadan çalıştırılması (Her çalışan için 1.120 TL), 2.240 TL
9. Çalışanları İSG konusunda bilgilendirmemek (İşçi başına 1.120 TL), 2.240 TL
10. Çalışanları İSG konusunda eğitime tabi tutmamak, (İşçi başına 1.120 TL), 2.240 TL
11. Çalışan temsilcisi seçmemek, 1.120 TL
12. Bu cezaların yanında 25’i aşkın yönetmeliğin uyulmayan her hükmü için 1.120 TL
BUNLAR DA TEHLİKELİ İŞ
- Tavuk, horoz, civciv, ördek, hindi, koyun, keçi, kuzu ve kuş yetiştirenler,
- Elma, armut, kavun, karpuz, şeftali, çilek, lahana ve marul yetiştirenler,
- Hamam, sauna, kaplıca, masaj salonu,
- Yatak, yorgan, yastık imal edenler,
- Çanak, çömlek imal edenler,
- Çocuk giyimi imali (bebek giyimi değil)
- Davul ve trampet imali (saz ve gitar değil)
- Yazma ve tülbent imali (spor ve yüzme kıyafeti değil),
Liste uzayıp gidiyor (Listenin tamamı ve uygulama örnekleri ve açıklamaları için Bkz. Arif Temir, İş Sağlığı ve İş Güvenliği, Yaklaşım Yayınları, Ankara, Haziran 2014, www.yaklasim.com).
Bir an önce gerekenleri yapmakta yarar var.
Bu makalenin içeriği www.hurriyet.com.tr adresinden alınmaktadır.