SORU: Kıdem tazminatı ile ilgili yasanın değişeceğini ve değişiklikle birlikte, kıdem tazminatı yönünden muhatabımızın işveren olmayacağı belirtiliyor. Peki.. ben ve benim gibi milyonlarca kişinin, şu ana kadar olan çalışmaları ne olacak? Örneğin benim 12 yıllık hizmetim var. Yeni yasa çıkınca bu çalışmam nasıl değerlendirilecek?
Hakan ŞENER / Antalya
YANIT: Siz ve sizin durumunuzda olan milyonlarca kişinin, geçmiş yıllardaki hizmetleri ile ilgili “kazanılmış hakları” korunacak. Bu kesin.. Daha açık bir anlatımla, geçmiş yıllardaki hizmetlerinizin kıdem tazminatını alabileceksiniz. Ancak bununla ilgili ayrıntılar, şu aşamada net olarak belli değil. Ağırlıklı olan eğilim, yeni yasanın çıkıp yürürlüğe girdiği tarihe kadar olan kıdem tazminatının mevcut işverenin sorumluluğunda olması. Ancak, işverenlerin kabul etmesi durumunda, birikmiş kıdem tazminatlarını belli bir süreçte fona devretmesi ve bunu teşvik etmek amacıyla işverene bazı “vergi avantajları” sağlanması da söz konusu olabilir.
Ev hizmetlerinde çalışanlar da kıdem tazminatı alacak mı?
SORU: Bir evde tam 18 yıldır çalışıyorum. Çalıştığım aile beni sigorta ettirdi ve primlerimi de düzenli ödüyor. Ancak, şu andaki mevzuat ve uygulamaya göre, ev hizmetlerinde çalışanlara, kıdem tazminatı ödenmiyor diye biliyorum. Doğru mu?
Bir de yeni düzenleme bizi de kapsıyor mu?
Nevin GÜRKAN / İstanbul
YANIT: Ev hizmetlerinde çalışanlar, 4857 sayılı İş Kanunu’na tabi değil. İş Kanunu’nun 4/e maddesinde, ev hizmetlerinde İş Kanunu’nun uygulanmayacağı açıkça belirtiliyor. Bu nedenle, ev hizmetlerinde çalışanlara kıdem tazminatı ve ihbar tazminatı ödenmiyor. Yeni yasa ile ilgili çalışmalar sırasında da ev hizmetlerinde çalışanların İş Kanunu kapsamına alınması ve kıdem tazminatı ödenmesi gündeme gelmedi. Ev hizmetlerinde çalışanlara kıdem tazminatı ödenebilmesi için bununla ilgili yasal bir düzenleme yapılması gerekiyor. Bildiğimiz kadarıyla, şu aşamada, bu yönde bir çalışma yok.
Yeni düzenleme kaç kişiyi ilgilendiriyor?
SORU:: Son zamanlarda yoğun bir şekilde tartışılan ve önümüzdeki haftalarda da ayrıntıları netleşecek olan yeni kıdem tazminatı, kaç kişiyi ilgilendiriyor?
YANIT: Sosyal Güvenlik Kurumu’nun son yayınlanan verilerine göre, Türkiye’de Haziran 2013 tarihi itibariyle, 13 milyon 164 bin 369 SSK’lı (4/a’lı) var. Ancak bunların tamamı İş Kanunu’na tabi değil. Yeni kıdem tazminatı, bunların yaklaşık 12 milyonunu yakından ilgilendiriyor.
Kıdem tazminatında tavan olacak mı?
SORU: Yeni kıdem tazminatı uygulamasında, kıdem tazminatının bir tavanı olacak mı? Örneğin 15 bin lira ücreti olan, her hizmet yılı için 15 bin TL x hizmet yılı esasına göre kıdem tazminatı alabilecek mi?
Serpil GÜMÜŞ / İzmir
YANIT: Kıdem tazminatı tavanı, 2013 yılı sonuna kadar 3.254,44 TL. Yeni düzenleme yapılınca da kıdem tazminatının bir tavanı olacak. Ancak bu tutarın, mevcut tavan göz önüne alınarak, düşük oranda yükseltilmesi söz konusu olabilir.
Ne dersiniz hemen evlenelim mi?
SORU: Yeni kıdem tazminatı hesaplarımızı alt üst etti. 2014 yılı Ağustos ayında evlenmeyi ve ardından işten ayrılıp kıdem tazminatımı almayı planlıyordum. Yeni yasa çıktığında, “evlenip işten ayrılana kıdem tazminatı ödenmeyecek” diye yazdınız. Nişanlımla konuştum o da “Şükrü Hoca’ya hemen evlenelim mi?” diye sor, dedi. Ne dersiniz hemen evlenelim mi?
Ebru ERSOY/İstanbul
YANIT: Ne zaman evleneceğinize siz karar verseniz daha iyi olur. Ancak kıdem tazminatı ile ilgili düzenleme bu ayın sonuna doğru netleşecek. Gelişmelere bakıp, duruma göre önce nikah kıydırıp sonra Ağustos’ta düğün de yapabilirsiniz.
Kıdem tazminatı her yıl için 30 gün mü olacak
SORU: Yeni düzenlemede, kıdem tazminatının her yıl itibariyle kaç gün üzerinden hesaplanması düşünülüyor?
Osman YILMAZ / Adana
YANIT: Başlangıçta 13 gün olarak düşünülen bu süre, işçi tarafının itirazı üzerine, şu aşamada 20 gün olarak düşünülüyor. Bu konuda, son ana kadar değişiklik olabilir.
İşveren zamanında fona ödeme yapmazsa ne olacak?
SORU: İşverenler, kıdem tazminatı ile ilgili fona ya da hesaba aylık kıdem tazminatı paralarımızı ödemezse, çalışanların durumu ne olacak?
Serpil BÜTEV / İstanbul
YANIT: Yeni düzenlemede kıdem tazminatı devletin güvencesinde olacak. O nedenle, kıdem tazminatı ile ilgili işveren borcu, tıpkı SSK veya Bağ-Kur prim borçlarını ödemeyenlerdeki gibi takip ve tahsil edilecek. Bu durum, kıdem tazminatı ödenmesini engellemeyecek.
Bu makalenin içeriği www.hurriyet.com.tr adresinden alınmaktadır.