Büyükşehir belediye sınırları içindeki gayrimenkul emlak vergisi diğer şehirlere göre yüzde 100 zamlı olarak alınıyor. Yani büyükşehir olmayan bir ilde 200 bin lira değerinde olan bir eve 200 TL, büyükşehir olan ilde ise aynı fiyattaki eve tam 400 TL emlak vergisi ödenecek.
Büyükşehir belediyesi olmanın, emlak vergisi yönünden ciddi bir faturası var. Büyükşehir belediye sınırları içindeki gayrimenkullerin emlak vergisi, “yüzde 100 zamlı” olarak alınıyor. Buna göre örneğin; Kemal Bey Çorum’da 200 bin lira değerinde olan evi için 200 TL, Ayşe Teyze Samsun’daki 200 bin lira değerindeki evi için 400 TL emlak vergisi ödeyecek.
YENİ BÜYÜKŞEHİR OLANLAR
a) Yeni büyükşehir belediyesi olan (Aydın, Denizli, Şanlıurfa, Muğla, Balıkesir, Tekirdağ, Van, Manisa, Hatay, K.Maraş, Malatya ve Mardin gibi illerde) ve il mülki sınırları içinde olan yerlerde (örneğin Muğla Marmaris ve Datça’da, Aydın Söke, Koçarlı ve Didim’de, Balıkesir Ayvalık, Susurluk ve Burhaniye’de) 2015 yılından itibaren emlak vergisi oranı “yüzde 100 artırımlı” uygulanacak.
b) Daha önce büyükşehir belediyesi olan illerin, il mülki sınırlarındaki yerlerde örneğin Antalya’nın Alanya ve Manavgat İlçelerinde, Ankara Koçhisar ve Balâ’daki gayrimenkullerde, emlak vergisi oranı “ilk mahalli idareler genel seçiminde” yani 30 Mart 2014’de yürürlüğe girecek ve 2005 yılından itibaren uygulanacak şekilde, yüzde 100 artırımlı oran üzerinden emlak vergisi alınacak. (Bkz. 6360 sayılı Kanun Md.36/a)
Örneğin konutlarda binde 1 olan oran, binde 2; işyerlerinde binde 2 olan oran binde 4; arsalarda binde 3 olan oran da binde 6 olarak uygulanacak.
BİTMİŞ EVLERİN VERGİSİ
Kat irtifaklı arsa tapusu olan ve kat mülkiyeti olmayan, ancak tamamlanmış durumda yani içinde oturulan ev, dükkân ve bürolar var. Bunların sayısı, Türkiye genelindeki binaların yarısından fazlasını oluşturuyor.
Bu durumdaki yani kat irtifakı olan gayrimenkuller için arsa değil, bina vergisi (yani ev, büro ve dükkân vergisi) ödenecek (GİB.07.08.2012 tarih ve 1.22.6618-2457 sayılı özelge).
BÜRO YAPILAN DAİRE
Bu durumda, ilgili belediyeye bildirim verilmesi ve emlak vergisinin de işyeri tarifesi üzerinden ödenmesi gerekir.
Konut olarak emlak vergisi ödenen dairenin, büro olarak kullanılması ancak işyeri yerine konut vergisi ödenmesi durumunda, o daireyi satın alan kişi de geçmiş yılların eksik ödenen emlak vergisinden sorumludur (GİB. İzmir VD.Bşk. 14.08.2012 tarih ve 175.01-754 sayılı özelgesi).
EMLAK VERGİSİ NE ZAMAN ÖDENECEK?
Emlak vergisi, biri Mart-Mayıs, diğeri de Kasım 2014 ayında olmak üzere “iki eşit taksitte” ödeniyor.
ÖDEME GECİKİRSE NE OLUR?
Ödemenin geciktiği her ay için yüzde 1.40 oranında “gecikme zammı” alınır.
GECEKONDUSUNUN DA VERGİSİ VAR MI?
Evet var.
Mülkiyeti başkasına (örneğin devlete ait) arsa üzerine gecekondu inşa edip oturanların da konut olarak emlak vergisi ödemeleri gerekiyor. O nedenle, Ahmet Amca da gecekondusu için emlak vergisi ödeyecek.
HULUSİ BEY’İN KOOPERATİF EVİ
Hulusi Bey, yıllardır bir konut kooperatifinin üyesi. Nihayet sona doğru gelindi. Kuralar da çekildi. Herkesin evi belli oldu ama tapular henüz verilmedi. Hulusi Bey’in durumunda olan, on binlerce kişi var. Bunların emlak vergisinin nasıl ve kim tarafından ödeneceğini merak ediyorlar. Kooperatiflere ait konutların emlak vergisi, (tapu devri yapılmaksızın üyelere teslim edilmiş olsa dahi) kooperatif tarafından ödenir (GİB. İst. VD. Bşk., 11.04.2011 tarih ve GİB.4.34.18.01-006.01.259).
Hulusi Bey, Konutlar tamamlanıp, tapuları verildiği yıl “emlak vergisi bildirimi” verir ama vergi ödemez. Vergileri yine kooperatif öder.
İzleyen yıldan itibaren de emlak vergisini Hulusi Bey öder.
YENİ ALINAN EVE 5 YIL 1/4 VERGİ MUAFİYETİ VAR
Yeni inşa edilen binalardan konut alanlara, beş yıl süre ile uygulanan “geçici muafiyet” var.
Emlak Vergisi Kanunu’nun 5. maddesine göre, yeni inşa edilen binalardan konut alanlarda,
iktisap (edinme) tarihini izleyen 5 yıl boyunca, konutun emlak vergisi değerinin 1/4’ü, “beş yıl süre” ile emlak vergisinden muaf tutuluyor.
ÖRNEK: Bahir Bey, 5.6.2013 tarihinde inşaatı biten apartman dairesini, 24.9.2013 tarihinde satın almıştır. Dairenin 2014 yılı emlak vergisi değeri 320 bin liradır. Bu durumda, Bahir Bey 2014-2018 yıllarında geçici muafiyetten yararlanacak, örneğin 2014 yılı için 80 bin liralık muafiyeti düştükten sonra, 240 bin lira üzerinden emlak vergisi ödeyecek.
REMZİ BEY 2014’TE GAYRİMENKUL ALDI NE YAPACAK?
Remzi Bey ve Remzi Bey’in durumunda olan başka kişiler, aldıkları gayrimenkulün 2014 yılı emlak vergisini ödemeyecekler. Vergi ödemeye 2015 yılından itibaren başlayacaklar.
Ancak, 2014 yılı sonuna kadar ilgili belediyeye “emlak vergisi bildirimi” vermek zorundalar.
AYLA TEYZE 2014’TE GAYRİMENKUL SATTI NE YAPACAK?
Ayla Teyze ve onun durumunda olan başka kişiler 2014 yılında gayrimenkul sattıklarında, o gayrimenkulü ocak ayında satmış olsalar dahi, sattıkları gayrimenkulün 2014 yılına ait emlak vergisinin tamamını ödeyecekler.
Ayla Teyze’nin ve 2014 yılında gayrimenkulünü satan diğer kişilerin; 2014 yılı içinde
ilgili belediyeye bir dilekçe ile başvurarak, gayrimenkullerini sattıklarını bildirip ve o gayrimenkulle ilgili mükellefiyet kayıtlarını kapattırmalarında yarar var.
Bu makalenin içeriği www.hurriyet.com.tr adresinden alınmaktadır.