Mart ayı yaklaştıkça vergi ile ilgili sorular artıyor.
Okurlarımızın en çok merak ettiği konulardan biri de eurobondların faiz ve
alım-satım kazancının vergisinde, son durumun ne olduğuyla ilgili.
EUROBOND FAİZLERİ
1. Stopaj (Vergi Kesintisi) Yönünden:
Eurobondlardan elde edilen faiz gelirleri, “yüzde sıfır” oranında stopaja
tabi (Bkz. Gelir Vergisi Kanunu, Md. 94/7-a). Yani faiz gelirinden vergi
kesilmiyor.
2. Gelir Vergisi Yönünden:
a) Tam mükellef gerçek kişilerin,
eurobondlardan elde ettikleri faiz gelirleri;
- 2011 yılında 23 bin lirayı,
- 2012 yılında da 25 bin lirayı,
aşmadığı sürece, yıllık gelir vergisi
beyannamesi ile beyan edilmeyecek. Dolayısıyla, gelir vergisi de ödenmeyecek.
Beyan sınırı olan 23 ya da 25 bin TL’nin aşılıp aşılmadığında; kâr payı, temettü
ve “işyeri kirası” gibi gelirler birlikte göz önüne alınacak. Aşması halinde,
tamamı beyan edilip oranı yüzde 15-35 arasında değişen gelir vergisi ödenecek
(GVK Md.75/5, 86/1-c, 94/7-a ve 103).
Eurobondların döviz cinsinden ihraç
edilmesi nedeniyle, bu kıymetlerin itfası sırasında oluşan değer artışları, irat
yani gelir sayılmaz. Sadece faiz gelirleri beyan edilir.
b) Dar Mükellef
Gerçek Kişi : Örneğin Almanya’da yerleşik Ahmet Bey’in, İngiltere’de yerleşik
Albert King’in eurobond faiz gelirleri stopaja ve tutarı ne olursa olsun beyana
tabi değil.
ALIM-SATIM KAZANCI
1. Stopaj (Vergi Kesintisi) Yönünden:
Eurobondların alım-satım kazancı ya da değer artışı kazancı stopaja tabi
değildir.
2. Gelir Vergisi Yönünden:
a) Tam mükellef gerçek kişilerin
vergilendirmeye esas alınacak kazancı;
- Elden çıkarma karşılığında alınan
paranın önce TL’ye çevrilmesi (GVK Mük. Md. 81 ve 258 No.lu GVK G.T.)
-
Elden çıkarılan eurobondun yine TL cinsinden maliyet bedeli ile elden çıkarılma
dolayısıyla yapılan giderlerin ve ödenen vergi ile harcın indirilmesi,
suretiyle bulunuyor.
aa) 1 Ocak 2006 tarihinden önce ihraç edilen
Eurobondların satışından kazanç elde edilmiş olması halinde;
- Eurobondun
alımında ödenen dövizin, alış tarihindeki TL karşılığı bulunacak.
- Maliyet
bedeli endekslemesi yapılacak. Satıştan elde edilen dövizin TL karşılığı da
bulunduktan sonra, ortaya çıkan kazançtan,
- 2011 yılı için 19.000 TL, 2012
yılı için 20.000 TL istisna düşüldükten sonra, kalan tutar ne olursa olsun beyan
edilecek.
ab) 1 Ocak 2006’dan itibaren ihraç edilen eurobondların alım-satım
kazancı,
- İstisnadan yararlandırılmayacak,
- Maliyet bedeli endeksleme
suretiyle (endeksleme süresinde ÜFE artış oranı yüzde 10’un üzerinde ise)
yükseltilecek.
Ortaya çıkan kazancın, tutarı ne olursa olsun beyan edilecek.
b) Dar Mükellef Gerçek Kişiler: Elde ettikleri kazanç, stopaja ve beyana
tabi değil (GVK Md. 67/7).
KURUMLAR VERGİSİ
1. Tam Mükellefler: Faiz ve alım satım kazancı, stopaja
tabi değil ama kurumlar vergisine tabi.
2. Dar Mükellefler: Faiz ve
alım-satım kazancı, stopaja tabi değil. Ancak, Türkiye’de işyeri ve daimi
temsilcisi bulunan dar mükellef kurumların, eurobond alım-satım kazancı beyana
tabi
Bu makalenin içeriği http://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/19926295.asp adresinden alınmaktadır.