DUL kadına hem eşinden hem de babasından maaş bağlanabileceği şeklindeki
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararıyla ilgili gazete haberleri üzerine, dul
kadınların kafası karıştı. Sanki yeni bir avantaj doğmuş gibi hayale kapıldılar.
Oysa, yeni bir gelişme söz konusu değil.
Okurlarımızdan yağmur gibi yağan sorular üzerine, aylık bağlanması konusunu
değişik yönleriyle aşağıda açıklıyoruz.
KOCADAN BAĞLANAN AYLIK
Temel kural şu;
Kocası ölen kadına; kocasının
sigortalılık süresi uygunsa, kadının geliri olup olmadığına bakılmaksızın aylık
bağlanıyor.
Bağlanan aylığın oranı;
· Kadın ev hanımıysa ve herhangi bir
geliri yoksa (örneğin emekli aylığı almıyorsa) ve kendinden başka aylık alan da
bulunmuyorsa, kocasından dolayı yüzde 75 oranında aylık bağlanıyor.
· Kadın
çalışıyorsa ya da emekli aylığı alıyorsa veya kendinden başka aylık alan varsa
kocasından dolayı yüzde 50 aylık bağlanıyor.
ANNE VE BABADAN AYLIK
· Kız çocuğu çalışmıyorsa ve bekârsa, bu durumu
devam ettiği sürece, ölen anne ve babasından aylık bağlanıyor.
· Kız çocuğu
evlendiğinde, bağlanan aylık kesiliyor.
· Kız çocuğu çalışmaya başladığında;
- SSK ya da Bağ-Kur’dan bağlanan aylık kesiliyor.
- Emekli
Sandığı’ndan bağlanan aylık ise kız çocuğu SSK’lı ya da Bağ-Kur’lu olarak
çalışıyorsa, kesilmiyor.
Emekli Sandığı’na tabi bir işte çalışırsa yani
devlet memuru olursa kesiliyor. Aynı şekilde, Emekli Sandığı’ndan emekli aylığı
alan kız çocuğuna da anne ya da babasından aylık bağlanamaz.
Çalışmayan
bekâr kız çocuğuna, ölen annesinden de babasından da aylık bağlanabiliyor.
5510 sayılı Yasa’ya göre, 1 Ekim 2008’den itibaren, anne ve babasından
bağlanması gereken yetim aylığından; tutar olarak hangisi yüksek ise o aylığın
tamamı, diğerinin ise yarısı bağlanıyor. Anne ve babanın Emekli Sandığı’na tabi
olması halinde tercih ettiği aylık bağlanıyor.
KOCADAN VE BABADAN
1 Ekim 2008’den önce, dul kalan ve çalışmayan kadına
Sosyal Güvenlik Kurumları farklı olmak şartıyla, hem kocadan hem babadan aylık
bağlanabiliyordu. Ancak 5510 sayılı Sosyal Güvenlik Yasası’na göre 1 Ekim
2008’den itibaren, hem babadan hem kocadan aylık bağlanması söz konusu değil. 1
Ekim 2008’den önce babadan ve kocadan ayrı ayrı bağlanan aylıklar ise
kesilmeyecek.
1 Ekim 2008’den itibaren, hem babadan hem de kocadan aylık
bağlanamayacak ama babası ve kocası ölen kadının, eşinden ve babasından
bağlanacak olan aylıklardan, yüksek olanı tercih etme hakkı var.
BOŞANAN VEYA DUL KALAN KADIN
Eşinden boşanan ya da eşinin ölümü nedeniyle
dul kalan kadına anne ya da babasından aylık bağlanabiliyor.
Ancak kadının
çalışması halinde, SSK ve Bağ-Kur’dan aylık bağlanmıyor. T.C. Emekli
Sandığı’ndan (dul ya da boşanmış kadının Emekli Sandığı’na bağlı olarak
çalışmaması ya da buradan emekli aylığı almaması halinde) aylık bağlanabiliyor.
Bu makalenin içeriği www.hurriyet.com.tr adresinden alınmaktadır.
