BEŞ kat arttı ama yine de yetersiz. İşverenlerin, 18-29 yaş arası genç erkek ve 18 yaşından büyük kadın işçi istihdamına ilgisinde biraz artış var ama yeterli değil.

2008 yılında çıkan yasadan yararlananlarda binde üç olan teşvikli istihdam oranı, son teşvik yasası ile beş kat arttı ve yüzde 1,5’e yükseldi.

 ÖNCEKİ TEŞVİK

1 Temmuz-30 Haziran arasında işe alınan ve son bir yılda işsiz olan 18-29 yaş arasındaki erkekler ile 18 yaşından büyük kadınlarla ilgiliydi.
Bu teşvikte, işveren sigorta priminin, 5 yıl boyunca ilk yıl yüzde 100’ü, ikinci yıl yüzde 80’i, izleyen yıllarda da yüzde 60, 40 ve 20’si, İşsizlik Fonu’nca karşılanıyordu.
2012 yılı Ocak ayı itibariyle, 4/a kapsamında SSK’lı işçi çalıştıran 1.398.279 özel işyerinden, sadece 15 bini bu teşvikten yararlandı.
Bu tarih itibariyle, 17.121’i erkek, 14.002’si kadın 31.123 sigortalı istihdam edildi. Bunların da o tarihteki 10.224.565
SSK (4/a) sigortalısına oranı sadece binde 3.

SON TEŞVİK
İşgücüne katılımı ve istihdamı artırmak, çalışanların vasıflarını yükseltmek, mesleki ve teknik eğitimi özendirmek amacıyla, 6111 sayılı yasa ile getirilen bu teşvik; 1 Mart 2011-31 Aralık 2015 tarihleri arasında işe alınan ilave personel için işverenlere, ciddi bir avantaj sağlıyor.
Sağlanan avantaj; sigorta primi işveren hissesinin tamamı, İşsizlik Sigortası Fonu’ndan karşılanıyor.
Primlerin Fon’dan karşılanma süresi, duruma göre değişiyor. Örneğin:
- 18-29 Yaş Arası Erkekler ile 18 Yaşından Büyük Kadınlardan;
· Mesleki yeterlik belgesine sahip olanlar “48 ay” süreyle,
· Hiç bir belge veya niteliğe sahip olmayanlar “24 ay” süreyle,
- Mesleki yeterlik belgesine sahip olanlar ile mesleki ve teknik eğitimi tamamlayanlar veya işgücü yetiştirme kurslarını bitirenler “24 ay” süreyle,
- Çalışmakta iken 1 Mart 2011 tarihinden sonra mesleki yeterlik belgesi alanlar, mesleki ve teknik eğitimi tamamlayanlar ve işgücü yetiştirme kursunu bitirenler, “12 ay” süreyle,
- Yukarıda sayılanların İŞKUR’a kayıtlı işsizler arasından alınmaları halinde, öngörülen sürelere “ilave olarak 6 ay” daha,
- 18 yaşından büyüklerden hiç bir mesleki belge veya niteliğe sahip olmayanların, İŞKUR’a kayıtlı işsizler arasından işe alınmaları halinde “6 ay” süreyle,
“işveren hissesinin tamamı üzerinden” teşvik uygulamasından yararlanabilecekler.

 YARARLANAN YÜZDE 1,5

Ocak 2012 itibariyle 4/a (SSK) kapsamında sigortalı çalıştıran “özel işyeri”nin 72.264’ü yani binde 7’si son teşvikten yararlanmış. Teşvikten yararlanan sigortalı oranı ise yüzde 1,5.
Oranın bu kadar düşük olmasında; teşvik olayının yeterince bilinmemesinin, son altı ay içinde işsiz olma koşulu aranmasının, mesleki yeterlik belgesine sahip olan işçilerin az oluşunun ve işverenlerin yüzde 99’unun işçi ile “net ücret” üzerinden anlaşmaları nedeniyle, sigorta primi işçi payının da işveren için yük oluşturmasının büyük payı var.