Türkiye karşılıksız çek olayında “hapis cezasının kaldırılacağını” ve hapistekilerin de “tahliye” olacağını, 7 Kasım 2011 günü ilk kez Hürriyet’ten öğrendi.

Hürriyet’teki yazımız ve ekindeki yasa taslağı ve gerekçesi üzerine başlangıçta “yok böyle bir şey” diyen yetkililer, bir süre sonra olayı doğrulamak zorunda kaldılar.
 

SON DURUM
Konunun devamı olan diğer yazılarımızı da izleyen okurlarımız, en doğru bilgileri Hürriyet’ten okuyacaklarının bilinciyle, ısrarlı bir şekilde “Karşılıksız çekte son durum ne?” diye soruyorlar.
Bu gün itibariyle son durumu da açıklayım.
Adalet Bakanlığı’nca hazırlanan tasarı, 16 Aralık 2011 tarihinde Bakanlar Kurulu’nda görüşülüp kabul edildikten hemen sonra TBMM’ye sevk edildi.
Meclis Adalet Komisyonu’nda da görüşülüp bazı değişikliklere uğrayan ve 6 Ocak 2012 tarihinde Meclis’e sunulan tasarı, şu anda 137 sıra sayısıyla TBMM gündeminde.
Tasarı’nın, ocak ayı sonuna kadar Meclis Genel Kurulu’nda görüşülerek kabul edilmesi bekleniyor.
 

TASARININ KAPSAMI
1. Çekle ilgili olarak “karşılıksızdır” işlemi yapılmasına sebebiyet veren kişi hakkında uygulanan “hapis cezası”, Cumhuriyet savcısı tarafından verilecek idari nitelikteki “çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağı” yaptırımına dönüştürülüyor. Yani karşılıksız çekte hapis cezası tümüyle kaldırılıyor.
2. “Çek düzenleme ve karşılıksız çek hesabı açma yasağı”, sadece kişiler değil, şirketler hakkında da uygulanabilecek.
3. Karşılıksız çek düzenleyenlerin kayıtları, adli sicilde değil Merkez Bankası’nda tutulacak. Kaydın girildiği tarihten itibaren “10 yıl geçmesiyle”, yasağa ilişkin kayıtlar Merkez Bankası’nca silinecek.
4. Karşılıksız çek nedeniyle, muhatap bankanın ödeyeceği 655 TL’lik asgari ödeme tutarı, 1.000 TL’ye çıkacak.
5. Bankaların müşterilerine verdikleri eski çek defterleriyle ilgili olarak, muhatap bankanın ödemekle yükümlü olduğu tutara ilişkin sorumluluğu, 30 Haziran 2018 tarihinde sona erecek.
6. 31 Aralık 2017 tarihine kadar, üzerinde yazılı düzenleme tarihinden önce, çekin ödenmek için muhatap bankaya ibrazı geçersiz olacak.
7. Cumhuriyet Başsavcılığı’nda kovuşturma aşamasında bulunan dosyalar hakkında, mahkemece “çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağı” şeklinde karar verilecek.
8. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nda ya da Yargıtay’ın ilgili dairesinde bulunan dosyalar, hükmü veren mahkemeye gönderilecek. O mahkeme de duruşma yapmaksızın “Çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağı” şeklinde karar verecek.
 

HAPİS KALKIYOR
Yasanın TBMM’ce kabul edilmesi ile birlikte, “karşılıksız çek düzenleme” fiiline uygulanan hapis cezası kalkacak.
Yasanın çıkması ile birlikte yargıya intikal eden olaylarda, “hapis cezası” verilmeyecek. Hapishanelerdekiler ise tahliye olacak.
Karşılıksız çekte hapis cezasının kaldırılmasıyla birlikte, bundan böyle mal satışı ve hizmet yapılması karşılığı çek alanların, karşı taraftan teminat istemelerinin yaygınlaşacağı tahmin ediliyor.