10 YILI dolduran kiracılar, oturdukları konut ve işyerlerini tahliye etmeye başladılar.
Tahliyelerin, önümüzdeki hafta ve aylarda giderek hızlanması bekleniyor.
10 yılı dolduran kiracılarda, ev ya da iş yeri sahibinin gönderdiği yazılı bildirimde, tahliye için bir gerekçe aranmaması, tahliyeleri daha da hızlandırıyor..
OLAY NEYDİ?
1 Temmuz 2012 tarihinden itibaren, Yeni Borçlar Kanunu yürürlüğe girdi.
Bu Kanun'un 347. maddesinde de “10 yılı dolduran kiracıların, gerekçesiz olarak çıkartılması” konusunda, “mal sahiplerine bir hak” tanındı.
Buna göre, 1 Temmuz 2012'de yani kanunun yürürlüğe girdiği tarihte;
1) Kira sözleşmesi 10 yılı tamamlamışsa, 1 Temmuz 2014'ten itibaren mal sahibi kiracısını gerekçesiz olarak, ev ya da işyerinden çıkartabilecek.
2) Bunun için sözleşmenin bitiminden “en az üç ay önce” kiracıya yazılı bildirimde bulunulacak. Başka bir anlatımla izleyen birer yıllık uzatma yılının bitiminden en az 3 ay önce, fesih bildiriminde bulunulması gerekiyor.
ÖRNEK: Gayrimenkulü 1 Aralık 2001’de kiralayan Ahmet Bey, 1 Temmuz 2012 itibariyle yaklaşık 11 yıllık kiracıdır.
Buna göre, mal sahibi, 1 Aralık 2014’den en az üç ay önce yazılı ihtarda bulunmak suretiyle, Ahmet Bey hakkında “tahliye” sürecini başlatabilecek. Yani en geç Ağustos 2014 sonuna kadar yazılı bildirimde bulunacak.
Hukuki konular bir uzmanlık işi olduğu için bu aşamada bir avukattan destek alınmasında yarar var.
5 YILI DOLDURANLAR 2017'DE
“Peki ama benim kiracı 10 yılı doldurmadı. Ben ne yapacağım?” diyecek olanlar da unutulmamış.
10 yılı doldurmayan ama 5 yılı aşan kiracılar da diğerlerinden yaklaşık “üç yıl sonra” çıkartılabilecek.
Borçlar Kanunu'nun Geçici 2. maddesinde 5 yılı dolduran kiracılar için de bir düzenleme var.
Buna göre; 5 yılı dolduran kiralamalarda, Borçlar Kanunu'nun yürürlüğe girdiği 1 Temmuz 2012
tarihinden 5 yıl sonra (yani 1 Temmuz 2017'den itibaren) kiracıyı gerekçesiz çıkartabilme uygulaması başlayabilecek.
BELİRSİZ SÜRELİ ÖNEMLİ
Bu olayda, bazılarının dikkatinden kaçan "belirsiz süreli kira" kavramı var.
Yukarıda sözüne ettiğimiz 10 yılı dolduranlardaki tahliye, belirsiz süreli kiralamaları ilgilendiriyor.
Belirsiz süreli kiralama ilişkilerinde, taraflar arasında imzalanan kira sözleşmesinde, belirtilen sürenin aşılması ve sözleşmeye son verilmemesi durumunda, kira sözleşmesi “belirsiz süreli” olma niteliğini kazanıyor.
ÖRNEK: Bedriye Teyze'nin 1 Kasım 2001'de, bir yıllık sözleşme ile kiraya verdiği evini, kira sözleşmesi izleyen yıllarda da birer yıl uzamıştır. Buradaki sözleşme, “belirsiz süreli kiralama” tanımına girmektedir.
Bu durumda, 1.7.2012 tarihinde, 10 yıllık kira süresi çoktan dolmuştur.
Bedriye Teyze, kiranın uzama yılının bitiminden (yani 1 Kasım 2014'den) en az üç ay önce, kiracıya (Temmuz ayı sonuna kadar) bildirimde bulunmak koşuluyla, herhangi bir gerekçe göstermeksizin, kira sözleşmesini sona erdirebilir.
FESİH DÖNEMİNİ KAÇIRANLAR
Fesih dönemini kaçıranlar yani kiracıya en az üç ay önce, gayrimenkulü tahliye etmesi için bildirimde bulunmayanlar için her şey kaybolmuş değil.
Bu durumda olanlar, bir sonraki fesih döneminde, yine üç ay önce bildirimde bulunabilirler.
10 yılı dolduran kiracıların, özellikle iş yeri kiracılarının gerekçesiz olarak tahliye edilebilmesi, önümüzdeki aylarda, başta bankalar olmak üzere bazı iş yerleri için ciddi sorunlar yaratabilir.
Bu makalenin içeriği www.hurriyet.com.tr adresinden alınmaktadır.