BAŞIMA gelene belki de inanmayacaksınız ama anlatayım.
12 yıllık evli mutlu bir çiftiz. Kocam iki yıl önce bir plazadan güzel bir
daire aldı. Tapusunu da benim üzerime yaptı. Bundan bir kaç ay önce beni vergi
müfettişi çağırdı. İnşaat firmasını incelediklerini belirterek; kaça aldığımı,
nasıl ödediğimi, ne iş yaptığımı vs. sordu. Ben de aldığımız fiyatı, ev hanımı
olduğumu ve evin parasının kocam tarafından, banka aracılığıyla ödendiğini
söyledim. Bir tutanak tuttular, imzaladım. Teşekkür ettiler.
Bir kaç gün
önce, büyük bir şok yaşadım.
Bir zarf ve içinden bir vergi inceleme raporu
çıktı. Kocam bana daire aldığı için benim veraset ve intikal vergisi ödemem
gerekirmiş.
Özetle benden vergi isteniyordu.
Şaşırdım kaldım. Ne yani
kocamın bana değil de (gerçi yok ama) sevgilisine mi ev alması gerekiyordu?
SEVGİLİNİN VERGİSİ İKİ KAT
Yanıt: Sizi tam olarak rahatlatmaz ama yine de belirteyim.
Kanun koyucu,
sevgiliye karşı eşi koruyor.
Erkeğin karısına (veya karısının kocasına)
aldığı evin “Veraset ve İntikal Vergisi”nin oranı,
yüzde 5 ila 15 arasında
değişiyor. Sevgilisine aldığı evin vergi oranı ise karısına aldığının bir kat
fazlası yani yüzde 10’dan başlıyor ve yüzde 30’a kadar çıkıyor.
Özet olarak,
yürürlükteki mevzuata göre eşe alınan gayrimenkul için eşin, sevgiliye alınan
gayrimenkul için de sevgilinin veraset ve intikal vergisi ödemesi gerekiyor.
BOŞANIRKEN VERİLENE YOK
Bu arada ilginç bir mevzuat ve uygulama var.
Erkeğin boşanma karşılığı
eşine verdiği gayrimenkul veya gayrimenkuller, veraset ve intikal vergisine tabi
değil! Gerçekten çok ilginç..
Bir erkeğin karısına (vergisiz) ev alabilmesi
için mutlaka karısından boşanması mı gerekir?
Evli iken alınca ne sakıncası
var?
ZAMANAŞIMI SÜRESİ SINIRSIZ
Yaşadığımız toplumda, erkeğin eşine ev ya da otomobil, çocuklarına da ev veya
otomobil alması, yaygın bir uygulama. Kimsenin, en azından çok kişinin bundan
dolayı bir vergi ödemediği de ayrı bir gerçek. Veraset ve intikal vergisinde
mükellefiyet; beyanname verilmeyen hallerde, intikal eden malların idarece
tespit olunduğu tarihte başlıyor (Md.20/2).
Buna göre; eşe ve çocuğa alınan
ev, otomobil verilen şirket hissesi veya para, 10 yıl veya 20-30 yıl sonra
tespit edilse bile, veraset ve intikal vergisi istenebilecek.
Bu kanun
virgülüne kadar uygulanırsa, özellikle varlıklı ailelerde canı yanmayan kişi
kalmaz.
Evi ve yazlığı olan emeklinin evi vergiden muaf mı?
- BİR emeklinin hem konut olarak kullandığı bir evi hem de bir yazlığı varsa,
konut olarak kullandığı taşınmaz vergi muafiyetine girer mi, yoksa her 2
taşınmaz için de vergi ödemek zorunda mıdır?
Yanıt: Evet, birden fazla evi
olduğu için her ikisi için de Emlak Vergisi ödemek zorundadır.
Ev hanımlarının arsasına da muafiyet var mı?
- EV hanımlarının, koşullar uygun olursa konutları için emlak vergisi
ödemeyeceğini yazmıştınız. Peki..ev hanımının 550 m2 arsası varsa, o da bu arsa
için vergi ödemeyebilir mi?
Yanıt: Sıfır oranlı vergi avantajından
yararlanarak hiç vergi ödememe avantajı konutlar için söz konusu. Arsalar bu
avantajdan yararlandırılmıyor.
Dul maaşı almam emlak vergisi muafiyetine engel mi?
- EMEKLİYİM ve eşimden “dul maaşı” alıyorum. Dul maaşı almam, 100 m2’lik evim
için emlak vergisi ödememi gerektirir mi?
Yanıt: Hayır, gerektirmez. Emlak
vergisi ödemeyeceksiniz.
Emeklinin eşi ve çocuğunun yazlığı
- Sadece bir konutu olan emeklinin, eşi ve velayeti altında olan çocuklarına
ait yazlığı da tek konut hesabını etkiler mi?
Yanıt: Hayır, etkilemez. Tek
konutu olan emekli diğer koşulları taşıması halinde, emlak vergisi ödemez.
Konutta KDV artışı üç ayrı vergiyi azaltmaz mı
- 150 m2’nin altındaki bazı konutlarda, KDV oranının yüzde 18’e kadar
yükseltilmesi
ile ilgili bir yasanın yakında çıkması bekleniyor.
Yüzde
1’lik KDV 18’e çıktığında, KDV alacağım derken kurumlar vergisi, tapu harcı ve
kâr dağıtımında alınan yüzde 15 stopaj azalmaz mı, kayıt dışılık artmaz mı?
Özetle “DİMYAT’a pirince giderken, evdeki bulgurdan olunmaz mı?”
YANIT:
Alıcı ile satıcının ortak çıkarının olduğu durumlarda, anlaşmaya varmaları daha
kolay olabiliyor. KDV’deki 17 puanlık artış, alıcının “satış bedelini düşük
gösterelim, aradaki farkı açıktan ödeyeyim” şeklinde önerilerine neden olabilir.
Bazı inşaat firmaları buna yaklaşır,
yaklaşmayanlar da müşteriyi kaçırabilir
ve bu yönde “haksız rekabet” yaşayabilir.
Konut fiyatının 400 bin TL yerine
250 bin TL düşük gösterilmesi demek, aradaki fark 150 bin TL’nin;
-
KDV’sinin alınamaması,
- Tapu harcının tahsil edilmemesi,
- Gelir veya
Kurumlar Vergisinin ödenmemesi,
- Açıktan tahsil edilen para nedeniyle,
şirketin kâr dağıtımına gerek duymayışı nedeniyle yüzde 15 kâr dağıtımı stopaj
kaybı,
- Açıktan gelir nedeniyle açıktan ödeme imkanının doğması yani kayıt
dışı işlemlerin artması, gibi sonuçlar doğurabilir.
Konutun işyeri olarak kiralanması
- EMEKLİYİM, tek evimi ofis olarak kiraya 6 sene önce verdim. Tek evim olduğu
için ve emekli olduğum için, sizin tüm yazılarınızdan aldığım bilgiye dayanarak
emlak vergisi ödemedim. Bu süreçte kızımın yanında oturuyorum. Geçen hafta
belediyeden son 5 seneyi kapsayacak şekilde cezalarıyla birlikte vergi bildirimi
geldi. Konuşmaya gittim, kiranın ofis olmasından dolayı verginin oluştuğunu
söylüyorlar.
YANIT: İndirimli yani sıfır oranlı emlak vergisi konutlara
tanınan bir avantaj. Siz evinizi işyeri olarak kiraya verdiğiniz için bu
avantajdan yararlanamazsınız. Özet olarak belediye haklı.
Bu makalenin içeriği www.hurriyet.com.tr adresinden alınmaktadır.