“Bu da ne zaman çıktı?” diye sormayın.
Öteden beri var.
Belli ki haberiniz yok.
Neyse... Bu yazıyı okuyunca öğreneceksiniz.

ALTIN VE MÜCEVHERAT
1. Kuyumcuya Altın Satışı:
Bir ev ya da otomobil alacaksınız. Evdeki bilezikleri, altın liraları ve yüzükleri kuyumcuya sattınız. Toplam 65 bin lira tuttu.
Kuyumcunun size kasadan 65 bin lira çıkartıp, nakit olarak ödemesi yasak.
Öderse, tutarın yüzde 5’i oranında yani 3 bin 250 lira “özel usulsüzlük cezası” var (Vergi Usul Kanunu Mükerrer Md.355).

2. Mücevherat Satışı:
Pırlanta yüzük ve kolyeniz ile elmas küpenizi kuyumcuya ya da mücevheratçıya sattınız. Toplam 82 bin lira tuttu.
Kuyumcu veya mücevheratçının size kasadan 82 bin lira çıkartıp, nakit olarak ödemesi yasak.
Öderse, 4 bin 100 lira “özel usulsüzlük cezası” var.

3. Gider Pusulası:
Bu iki olayda da kuyumcunun, “gider pusulası” diye adlandırılan bir belgeyi düzenleyip, satıcıya imzalatması gerekiyor. Düzenleyip imzalatmazsa, kuyumcuya toplam tutarın yüzde 10’u oranında “özel usulsüzlük cezası” kesilir (VUK Md. 353/1). Bu iki olayda, satıcıya da düşük tutarda ceza kesilebilir (VUK Md.353/3).
Kuyumcunun yüzde 5’lik özel usulsüzlük cezasına muhatap olmamak için yapacağı ödemeyi banka aracılığıyla yapması gerekiyor (Bkz. 320 No.lu VUK Genel Tebliği).

PARA ALMA YASAĞI
Kuyumcunun, bir müşteriye 8.000 liranın üzerinde;
- Altın satması,
- Pırlanta, elmas, yakut veya inci satması halinde,
müşteriden nakit para alması yasak. Alırsa, aldığı paranın yüzde 5’i oranında kuyumcuya “özel usulsüzlük cezası” kesilir. Buna göre farklı tespitler nedeniyle, bir takvim yılı içinde 800 bin TL’ye kadar “özel usulsüzlük cezası” kesilebilir (VUK Mük. Md.355)
Kuyumcunun, 700 TL’yi aşan satışı nedeniyle, alıcıya “fatura” kesmesi gerekir. Aksi halde, sattığı ürün bedelinin yüzde 10’u oranında “özel usulsüzlük cezası” kesilir. Müşteriye de tespit durumuna göre, düşük tutarda ceza kesilebiliyor (VUK Md.353/1).

MALİYE NE DİYOR?
Bu konuda, Maliye Bakanlığı’nın açıklaması şu şekilde;
“Kuyumculuk faaliyetinde bulunanların, 8.000 TL’yi aşan
satış veya alışlarında, tahsilat ve ödemenin banka veya özel finans kurumları ile posta idaresi aracı kılınarak yapılması gerekir” (Maliye Bakanlığı Özelgesi, 22.03.2011 tarih ve Mük.257-7968-163 sayılı).
8.000 TL’nin üzerindeki ödemelerin, müşteriden nakit alınıp daha sonra müşteri adına banka hesabına yatırılması da cezayı gerektirir (MB Özelgesi, 20.8.2011 tarih ve 019.01-1365 sayılı).

Görüldüğü gibi olay son derece ciddi..
“İnanmayanlar olabilir” diye düşünerek, her açıklamamızın sonuna yasal dayanağını koyduk. İnanmayan açıp baksın. İleride, başının ağrımasını istemeyen kuyumcu, mücevheratçı ve müşterinin, yukarıdaki açıklamaları dikkatle okuyup, ona göre hareket etmesinde yarar var...