YENİ Türk Ticaret Kanunu ile getirilen en önemli yeniliklerden biri de “tek
kişilik anonim ve limited şirketlerle” ilgili..
Yeni TTK’nın yürürlüğe girmesi ile birlikte, anonim şirketler ve limited
şirketler, “tek kişi” ile kurulabilecek.
MEVCUT ŞİRKETLERİN TEK
ORTAKLI OLMASI
Herhangi bir nedenle, bir anonim şirketin tek pay
sahibi veya bir limited şirketin tek ortağı olan gerçek veya tüzel kişi, Yeni
TTK’nın yürürlüğe girmesinden itibaren “15 gün içinde” bu sıfatını, adını,
adresini ve vatandaşlığını;
- Anonim şirketlerde yönetim kuruluna,
-
Limited şirketlerde müdüre veya müdürlere,
noter aracılığıyla bildirecek.
ASGARİ SERMAYE
Anonim şirketlerde 50 bin TL, limited şirketlerde 10
bin TL olacak.
Üç yıl içinde (14 Şubat 2014’e kadar) sermayesini bu tutara
yükseltmeyen şirketler, infisah etmiş (sona ermiş) sayılacak (6103 sayılı Kanun
Md.20).
TEK KİŞİLİK YÖNETİM KURULU OLABİLECEK
Anonim
şirketlerde, yönetim kurulu üye sayısı “en az üç kişi” olabiliyordu. Yeni TTK
yürürlüğe girince, “tek kişilik yönetim kurulu” olabilecek.
O tek kişi,
istenilirse “ortak olmayan” biri de olabilecek.
Tek kişilik A.Ş’lerde,
“ibra” olayı da kalkıyor. Çünkü pay sahibi kendini ibra edemez (TTK. Md.436).
Ancak, ortak olmayan birisi yönetim kurulu üyesi seçilirse, ibra gerekir.
KAYSERİLİ’LER KURTULDU
Yeni Türk Ticaret Kanunu’na göre;
anonim şirketlerde, yönetim kurulu üyelerinin 1/4’ünün yüksek okul mezunu olması
gerekiyordu.
“Kayseri’de çocuklar küçük yaşta bir esnafın yanında veya
ticari işletmede çalıştırılır, ticarete yatkınlığı yoksa ‘Bunun adam olacağı
yok. Okutalım da bari memur olsun’ derlermiş. Peki, yönetim kurulunda aranan
yüksek öğrenim şartı, Kayseri’de nasıl uygulanacak?” diye sormuştuk.
Bu
sorumuz ciddiye alındı ve anonim şirket yönetim kurulu üyeliğindeki “yüksek
öğrenim” koşulu kaldırıldı.
Anonim şirket mi yoksa limited şirket mi avantajlı?
YENİ TTK ile
birlikte, gündeme gelen konulardan biri de limited ya da anonim şirketlerden,
hangisinin daha avantajlı olduğuyla ilgili..
Yeni TTK’da yer alan
düzenlemeler doğrultusunda, limited ve anonim şirketleri kıyasladığımızda,
anonim şirketler “daha avantajlı” gözüküyor.
Bu nedenle, yeni kurulacak
şirketlerde, anonim şirketin tercih edilmesinde yarar var.
Yeni TTK’ya
göre, anonim ve limited şirket kıyaslaması tabloda gösterilmiştir.
Ultra vires kalkıyor
“ULTRA vires”in ne anlama geldiğini, çok
kişi haklı olarak bilmeyebilir.
Teknik bir deyim olduğu için aynen
kullandıktan sonra, ne olduğunu açıklayalım.
1 Temmuz 2012 tarihine kadar
yürürlükte olan eski Türk Ticaret Kanunu’na göre; anonim ve limited şirketler,
anasözleşmelerinde sayılan faaliyet konuları dışında, başka işleri
yapamıyorlardı. Bu kurala da “ultra vires” deniliyordu.
Örneğin,
konfeksiyon imalatı ve satışı yapan bir şirket, anasözleşmesindeki “faaliyet
konuları” arasında “otel işletmeciliği” yer almıyorsa, otel işletemiyordu.
Anasözleşmesinde “özel okul işletmeciliği” yoksa, uygun koşullarda satışa
çıkartılan bir özel okulu, işletmek için satın alamıyordu.
İşte bu nedenle
şirketler, “ileride belki şu işi de yaparız, bu işi de yaparız” diyerek,
faaliyet konularına neredeyse akla gelen her şeyi yazıyorlardı. Böyle olunca,
şirket ana sözleşmelerinde faaliyet konusu, çok kapsamlı ve uzun şekilde
yazılıyordu.
Yeni TTK buna son veriyor ve ana faaliyet konusunun kısaca
belirtilmesini yeterli buluyor.
Buna göre, Yeni TTK’nın yürürlüğe girmesi
ile birlikte, şirketler faaliyet konuları arasında yer almayan işleri ve
işlemleri de yapabilecekler.
Bu nedenle, şirketlerin ana sözleşmelerini
değiştirirken faaliyet konularını uzun uzun yazmalarına gerek yok.
Sermayenin yüzde 25’i bankaya
ANONİM şirketlerin kuruluşunda,
“blokaj” yeniden geldi.
Sermayenin yüzde 25’i tescilden önce, kalanı da
“tescili izleyen 24 ay içinde” şirket adına bankaya yatırılacak.
Bankaya
yatırılan para, şirket tüzel kişilik kazanınca serbest bırakılacak.
Limited
şirketlerde durum farklıydı. Taahhüt edilen sermayenin “tamamının bir defada”
ödenmesi isteniyordu. Yakında yapılacak olan değişiklikle, limited şirketlerin
kuruluşunda da sermayenin yüzde 25’inin, kalanının 24 ay içinde ödenme koşulu
aranacak.
Anasözleşme değişikliği 1 Temmuz 2013’e kadar
YENİ Türk Ticaret
Kanunu ile şirketlerin anasözleşmelerini değiştirmeleri için verilen süre 14
Ağustos 2012’de sona eriyordu.
Yapılacak olan değişiklik, bu süre Yeni
TTK’nın yürürlük tarihinden itibaren 12 ay sonra (1 Temmuz 2012 olan yürürlük
tarihi uzatılmazsa) 1 Temmuz 2013’te sona erecek.
Bu makalenin içeriği www.hurriyet.com.tr adresinden alınmaktadır.