Hangisini anlatalım?
Yeni defterler de var, para cezaları da
hatta hapis cezaları da…
En iyisi bir ucundan başlayalım.
DEFTER SAYISI ARTTI
Yeni Türk Ticaret Kanunu
(YTTK) ile ticari defterlerin sayısı artırıldı.
Mevcut defterlere ek olarak;
1- Pay defteri,
2- Yönetim Kurulu karar defteri,
3- Genel kurul
toplantı ve müzakere defteri,
gibi işletmenin muhasebesi ile ilgili olmayan
defterler de ticari defter kabul edildi.
Yevmiye defteri, defteri kebir ve
envanter defteri dışında tutulacak defterler de olacak. Bu defterlerin hangisi
olacağı “Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu” tarafından belirlenecek (YTTK
Md.64). Bu arada, Vergi Usul Kanunu değişmezse, vergi yasaları yönünden ayrı,
Ticaret Kanunu açısından ayrı defter tutulması söz konusu olacak!
AÇILIŞA DA KAPANIŞA DA TASDİK
Ticari defterlerin
açılış ve kapanışları, “noter” tarafından onaylanacak.
Tasdik ettirilecek
defter sayısının artırılması ve kapanış tasdikine de zorunluluk getirilmesi
nedeniyle, noterlerin “iş yükü” ve doğal olarak da “tasdik geliri” artmış
olacak.
Kapanış tasdiki, daha önce bazı defterler için söz konusuydu. Şimdi
ticari defterlerin tamamı için yaptırılacak. Kapanış onayları, izleyen faaliyet
döneminin altıncı ayının sonuna kadar yaptırılacak. (Md.64).
Hemen
belirtelim, 2011 defterleri için “kapanış tasdiki” söz konusu değil.
YENİ CEZALAR
Önce adli para cezası kesilecek.
Ödenmezse, hapis cezası uygulanacak.
1. Adli Para Cezası:
a) Defterlerin
Tutulmaması: Ticari defterlerini tutmayanlar ya da defterlerini kurallara uygun
bir şekilde tutmayanlar, 200 günden aşağı olmamak üzere (4-20 bin TL) adli para
cezası ile cezalandırılacak (YTTK. Md. 64, 65 ve 562).
b) Açılış ve Kapanış
Tasdikinin Yaptırılmaması: Ticari defterlerin açılış ve kapanış tasdikini
yaptırmayanlar, 200 günden aşağı olmamak üzere (4-20 bin TL) adli para cezasıyla
cezalandırılacak.
Yukarıda belirtilen günlerle ilgili adli para cezası,
hakimin takdirine bağlı olarak günlük olarak, 20-100 lira arasında uygulanacak.
Yasada “Adli para cezası, 200 günden başlar” denildiği için hakimin
takdirine bağlı olarak bu süre 500 gün ya da 700 gün olarak da belirlenebilir.
2. Hapis Cezası:
Yukarıda belirtilen adli para cezaları ödenmediği
takdirde, para cezası hapse çevrilecek.
Böyle olunca;
- Defterlerin bir
kısmını veya tamamını tutmayanlar,
- Açılış ve/veya kapanış tasdikini
yaptırmayanlar,
hapse girebilecekler.
Defterlerle ilgili başka ve daha
ağır adli para cezaları ve hapis cezaları da var. Onları da bir başka yazımızda
ele alacağız.
HAPİS KALDIRILMALI
Defterlerin tutulmaması ya da kurallara uygun tutulmaması veya tasdik ettirilmemesi halinde, adli para
cezasının ödenmemesine bağlı olarak “hapis cezası” uygulanabilmesi, yanlış bir
uygulama.
Yapılacak bir yasa değişikliği ile adli para cezalarının “idari
para cezası”na dönüştürülmesi halinde, bu sorun çözümlenmiş olur.
Bu makalenin içeriği www.hurriyet.com.tr adresinden alınmaktadır.