|
|
Dairesi
Eşe ait gayrimenkulün hem ikametgah hem de işyeri olarak kullanılması durumunda emsal kira bedeli üzerinden stopaj yapılması gerekir.
|
|
|
Karar No
0
|
|
|
Esas No
0
|
|
|
Karar Tarihi
01-01-2000
|
|
|
Maliye Bakanlığı Özelgesi
Tarih : 06.08.2001
Sayı : B.07.4.DEF.0.34.11.GVK94/5
Eşe ait gayrimenkulün hem ikametgah hem de işyeri olarak kullanılması durumunda emsal kira bedeli üzerinden stopaj yapılması gerekir.
Dilekçenizde avukatlık faaliyetiyle iştigal ettiğiniz, bu faaliyeti eşinizin adına kayıtlı olan eşinizle birlikte ikamet ettiğiniz evde yürüttüğünüz belirtilerek kira stopajı konusunda Defterdarlık görüşümüzü sormak istediğiniz anlaşılmaktadır.
Bilindiği gibi 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun 94. maddesinde; 'Kamu idare ve müesseseleri, iktisadi kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadi işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya zirai işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler aşağıdaki bentlerde sayılan ödemeleri (avans olarak ödenenler dahil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecburdurlar'. hükmü yer almış olup, maddenin 5/a bendinde de '70. maddede yazılı mal ve hakların kiralanması karşılığı yapılan ödemelerden' tevkifat yapılacağı hükme bağlanmıştır.
Aynı Kanun'un 96. maddesinde 'Vergi tevkifatı, 94. madde kapsamına giren nakten veya hesaben yapılan ödemelere uygulanır. Bu maddede geçen hesaben ödeme deyimi, vergi tevkifatına tabi kazanç ve iratları ödeyenleri istihkak sahiplerine karşı borçlu durumda gösteren her türlü kayıt ve işlemleri ifade eder'. denilmektedir.
Yine aynı Kanun'un 'Emsal Kira Bedeli Esası' başlıklı 73. maddesinde de 'Kiraya verilen mal ve hakların kira bedelleri emsal kira bedelinden düşük olamaz. Bedelsiz olarak başkalarının intifaına bırakılan mal ve hakların emsal kira bedeli, bu mal ve hakların kirası sayılır. Bina ve arazide emsal kira bedeli, yetkili özel mercilerce veya mahkemelerce takdir veya tespit edilmiş kirası, bu suretle takdir veya tespit edilmiş kira mevcut değilse Vergi Usul Kanunu'na göre belirlenen vergi değerinin % 5'idir…' hükmü yer almıştır.
Diğer taraftan, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 156. maddesinde ticari, sınai ve mesleki faaliyette işyeri; bu faaliyetlerin icrasına tahsis edilen veya bu faaliyetlerde kullanılan yer olarak tanımlanmıştır.
128 seri numaralı Gelir Vergisi Kanunu Genel Tebliği'nin Xa4 bölümünde '...aynı zamanda hem işyeri hem ikametgah olarak kiralanan gayrimenkuller vergi mevzuatımız açısından işyeri olarak kabul edildiğinden bu gayrimenkuller için ödenecek kiraların tamamı üzerinden tevkifat yapılacaktır…' açıklamaları yer almıştır.
Buna göre emsal kira bedeli sadece ikametgah olarak kullanılan konutlara uygulanmamaktadır. Gayrimenkulün hem işyeri hem de ikametgah olarak kullanılması durumunda söz konusu ikametgah vergi mevzuatımız açısından işyeri olarak kabul edilmektedir.
Bu açıklamalara göre mülkiyeti eşinize ait olan ve serbest meslek faaliyeti icra ettiğiniz gayrimenkul için eşinize nakden veya hesaben ödemede bulunmamanız, diğer bir ifadeyle işyeri kirası olarak hesaplarınızda gider olarak göstermemeniz durumunda söz konusu gayrimenkulden emsal kira bedeli üzerinden tevkifat yapmamanız gerekmektedir. Ancak eşiniz tarafından emsal kira bedelinin tamamı üzerinden yıllık gelir vergisi beyannamesi verileceği tabiidir.
|
|