|
Dairesi
Yurt dışındaki yerleşik kuruluşların, Türkiye'deki irtibat bürolarının daimi temsilcisi sayılması ve bu temsilciler kanalıyla yapılan işlerden elde edilen ticari kazançların dar mükellefiyet konusuna giren kurum kazancı olarak vergilendirilmesi gerekir.
|
|
Karar No
0
|
|
Esas No
0
|
|
Karar Tarihi
01-01-2000
|
|
|
Maliye Bakanlığı Özelgesi
Tarih ; 29.05.1986
Sayı : 22144425
Yurt dışındaki yerleşik kuruluşların, Türkiye'deki irtibat bürolarının daimi temsilcisi sayılması ve bu temsilciler kanalıyla yapılan işlerden elde edilen ticari kazançların dar mükellefiyet konusuna giren kurum kazancı olarak vergilendirilmesi gerekir.
Bilindiği üzere, 5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 199 sayılı Kanun'un 9. maddesiyle değişik 11. maddesinde birinci maddede yazılı kurumlardan kanuni ve iş merkezlerinden her ikisi de Türkiye içinde bulunmayanların, yalnız Türkiye'de elde ettikleri kurum kazançları üzerinden vergilendirileceği, aynı Kanun'un 12. maddesinin 1 numaralı fıkrasında da, Türkiye'de Vergi Usul Kanunu hükümlerine uygun işyeri olan veya daimi temsilci bulunduran yabancı kurumlar tarafından bu yerlerde veya bu temsilciler vasıtasıyla yapılan işlerden elde edilen ticari kazançların dar mükellefiyet konusuna giren kurum kazancı olarak vergiye tabi tutulacağı 'kazanç veya iradın ve gelir unsurlarının Türkiye'de elde edilmesi' ve 'Türkiye'de daimi temsilci bulundurulması' hususlarında Gelir Vergisi Kanunu'nun 7. ve 8. maddelerinin hükümlerinin uygulanacağı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 45. maddesinde belirtilmiştir.
Yukarıda açıklanan madde metninde yer alan daimi temsilci, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun 8. maddesinin ikinci fıkrasında 'Biz hizmet veya vekalet akdi ile temsil edilene bağlı olup, onun nam ve hesabına muayyen veya gayri müayyer bir müddetle veya müteaddit ticari muameleler ifasına yetkili bulunan kimsedir.' şeklinde tarif edilmiş aynı maddenin 202 sayılı Kanun'la değişik 2 numaralı bendinde ise, temsil edilene ait reklam giderleri hariç olmak üzere, giderleri devamlı olarak kısmen veya tamamen temsil edilen tarafından ödenenlerin daimi temsilci sayılacağı hükme bağlanmıştır.
Bu durumda Borçlar Kanunu'nun ticari mümessil, tüccar vekili ile ilgili hükümleri ve irtibat bürosu giderlerin tamamen temsil edilen tarafından karşılanması sebebiyle yurt dışında yerleşik kuruluşların Türkiye'deki, irtibat bürolarının daimi temsilcisi sayılması gerekir.
Öte yandan 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun defter tutmakla zorunlu olan mükelleflere ilişkin 172. maddesinin 2 numaralı bendinde de ticaret şirketlerinin defter tutacağı belirtilmiş ve aynı Kanun'un 220. maddesinde de tasdike tabi defterler sayılmıştır.
Bu hükümler gereğinde yabancı kurumların Türkiye'deki irtibat büroları vasıtasıyla elde ettiği kazancın yukarıda belirtilen esaslara göre tesbiti ve beyan edilerek vergilendirilmesi gerekir.
Ayrıca, yurt dışında yerleşik kuruluşların Türkiye'de irtibat bürolarının bulunması ve bu bürolarda personel çalıştırılması haline, sözkonusu personelin ücretleri yurt dışından doğrudan doğruya ilgililere ödenmekte ise, bu ücretlerin 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun 95/1. maddesi uyarınca yıllık beyanname ile beyan edilerek, bu beyana göre vergilendirilmesi gerekmektedir.
Şayet personel ücretleri, Türkiye'deki irtibat büroları aracılığı ile ödenmekte ise, bu ücretlerden irtibat büroları tarafından Gelir Vergisi Kanunu'nun 94. maddesi hükümleri uyarınca vergi tevkifatı yapılması ve tevkif edilen vergilerin aynı Kanun'un 98. maddesi uyarınca muhtasar beyanname ile beyan edilmesi gerekmektedir.
|
|