|
ZİRAAT ODASI BAŞKANLIKLARININ ÇİFTÇİLERE SATTIĞI ZİRAİ İLAÇ ALET GÜB-
REDEN SAĞLADIĞI KAZANCIN KURUMLAR VERGİSİNE TABİ OLDUĞU HK.
Davacı Ziraat Odasının ihtirazi kayıtla verdiği 1993 takvim yılına
ilişkin kurumlar vergisi beyannamesi üzerinden adına tahakkuk ettiri-
len kurumlar vergisine karşı açılan davayı; 5422 sayılı Kurumlar Ver-
gisi Kanununun 7. maddesinin 3. bendinde, Kamu İdare ve müesseseleri
tarafından ilim, fen ve güzel sanatlar ile tarım ve hayvancılığı öğ-
retmek, yaymak, ıslah ve teşvik etmek maksadıyla işletilen müessesele-
rin (okullar, okul atelyeleri, konservatuvarlar, genel kütüphaneler,
tiyatrolar, müzeler, sergiler, numune fidanlıkları, tohum ve hayvan
ıslah ve üretme istasyonları, yarış yerleri, kitap, gazete ve mecmua
yayınevleri ve emsali müesseseler) kurumlar vergisinden muaf olduğunun
hükme bağlandığı, 6964 sayılı Kanunla, kuruluş amacı açıkça belirlenen
ziraat odasının da bu hüküm içerisinde değerlendirilerek kurumlar ver-
gisinden muaf tutulması gerektiği, buna göre, ziraat odasının mesleki
faaliyeti ile ilgili olarak ilaç, alet ve gübre alım ve satımı yapma-
sının ticaretle uğraştığını göstermeyeceği, ayrıca 193 sayılı Gelir
Vergisi Kanununun 96. maddesine göre Ziraat Odasının bu maddede sayı-
lan sermaye şirketleri ile kooperatiflerden sayılamayacağı belirtildi-
ğine göre, davacı kurumun kurumlar vergisinden muaf olması karşısında
ihtirazi kayıtla verilen beyanname üzerinden tahakkuk ettirilen vergi-
de yasal isabet görülmediği gerekçesiyle kabul ederek yapılan tahakkuk
işlemini iptal eden Konya Vergi Mahkemesinin 23.11.1994 gün ve 1994/-
1131 sayılı kararının; İktisadi Kamu Müessesesi niteliğinde olan Zira-
at Odasının kurumlar vergisi mükellefi olduğu, Kurumlar Vergisi Kanu-
nunun 7. maddesinin 3. bendi kapsamında değerlendirilemeyeceği ileri
sürülerek bozulması istemidir.
Temyiz istemi, Davacı Ziraat Odasının, ihtirazi kayıtla verdiği
1993 takvim yılına ilişkin kurumlar vergisi beyannamesi üzerinden adı-
na yapılan tahakkuk işleminin iptali istemiyle açılan davayı kabul e-
den Mahkeme kararının bozulmasına ilişkin bulunmaktadır.
5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 2362 sayılı Kanunun 1.
maddesiyle değişen 1/C maddesinde İktisadi Kamu Müesseselerinin Kurum-
lar Vergisine tabi tutulacağı, 4. maddesinde, Devlete, özel idarelere,
belediyelere ve diğer kamu idarelerine ve müesseselerine ait ve tabi
olup faaliyetleri devamlı bulunan ve birinci maddenin (A) ve (B) işa-
retli bentleri haricinde kalan ticari, sınai ve zirai işletmelerin ik-
tisadi kamu müesseseleri olduğu, bunların kazanç gayesi gütmemelerinin
faaliyetin kanunla tevdi edilmiş görevler arasında bulunmasının, tüzel
kişiliklerinin olmamasının, müstakil muhasebeleri ve kendilerine tah-
sis edilmiş sermayelerinin veya işyerlerinin bulunmamasının mükellefi-
yetlerine tesis etmeyeceği açıklanmıştır.
Aynı Kanunun 7. maddesinin 3. bendinde ise, Kamu İdare ve mües-
seseleri tarafından ilim, fen ve güzel sanatlar ile tarım ve hayvancı-
lığı öğretmek, yaymak, ıslah ve teşvik etmek maksadiyle işletilen mü-
esseselerin (Okullar, okul atelyeleri, konservatuvarlar, genel kütüp-
haneler, tiyatrolar, müzeler, sergiler, numune fidanlıkları, tohum ve
hayvan ıslah ve üretme istasyonları, yarış yerleri, kitap, gazete ve
mecmua yayınevleri ve emsali müesseselerin), aynı maddenin 7. bendinde
de, 3, 4, 5 ve 6. bentlerde yazılı müesseselerden dernek veya vakıfla-
ra ait olup, mezkur bentlerde belirtilen maksat ve gayelerle işletil-
dikleri ilgili bakanların mütalaası alınmak suretiyle Maliye Bakanlı-
ğınca kabul edilenlerin kurumlar vergisinden muaf olacağı hükme bağ-
lanmıştır.
Dosyanın incelenmesinden, tüzel kişiliği olan, müstakil muhase-
besi ve sermayesi bulunan davacı ziraat odasının çiftçilere zirai i-
laç, alet ve gübre gibi malları alıp sattığı ve bu satıştan da belli
bir oranda kar sağladığı anlaşıldığından, bu faaliyetinden dolayı Ku-
rumlar Vergisi Kanununun 4. maddesi kapsamında iktisadi kamu müessesi
olduğu açıktır.
Öte yandan yukarıda açıklanan hükümlerden de anlaşılacağı üzere
kurumlar vergisi muafiyeti belli faaliyetlerde bulunan müesseselerin
belli amaçları gerçekleştirme koşullarına bağlanmış olduğundan, söz
konusu ziraat odasının bu koşulları taşıdığından söz edilmesi olanak-
sızdır. Bu bakımdan ihtirazi kayıtla verilen kurumlar vergisi beyanna-
mesi üzerinden davacı kurum adına yapılan tahakkukta kanuna aykırılık
görülmediğinden aksi yolda verilen Vergi Mahkemesi kararında yasal i-
sabet bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kabulü ile Konya Vergi
Mahkemesinin 23.11.1994 gün ve 1994/1131 sayılı kararının bozulmasına
karar verildi.
(MT/ES)
(DAN-DER; SAYI:92)
|