|
MÜKELLEFLERİN TÜRKİYE'DE İKAMETGAHI, İŞYERİ VE KANUNİ İŞ MERKEZİ BULUN
MAMASI HALİNDE VE GEREKLİ GÖRÜLEN DİĞER HALLERDE, MALİYE BAKANLIĞINCA,
VERGİYE TABİ İŞLEMLERE TARAF OLANLARIN VERGİNİN ÖDENMESİNDEN SORUMLU
TUTULABİLECEĞİ VE HİZMETTEN YURT İÇİNDE FAYDALANAN (MUHATAP) TARAFIN-
DAN SORUMLU SIFATIYLA VERGİNİN BEYAN EDİLİP ÖDENECEĞİ HK.
Uyuşmazlık; ikametgahı, işyeri ve kanuni iş merkezi yurt dışında bulu-
nan Reuters Ajansı tarafından mükellef bankaya verilen hizmetler ve ki
ralanan makinalar dolayısıyla yapılan ödemeler nedeniyle katma değer
vergisi beyannamesinin pişmanlıkla verilmesi üzerine hesaplanan pişman
lık zammını; 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 9.maddesinde
mükelleflerin Türkiye içinde ikametgahının, işyerinin, kanuni merkezi
ve iş merkezinin bulunmaması hallerinde ve gerekli görülen diğer hal-
lerde Maliye ve Gümrük Bakanlığının, vergi alacağının emniyet altına
alınması amacıyla vergiye tabi işlemlere taraf olanları veya diğer il-
gili bir şahsı verginin ödenmesinden sorumlu tutulabileceği hükmü ge-
tirildiği, madde metninden de anlaşılacağı üzere kanun koyucunun "tutu
labilir" ibaresi ile Bakanlığa yetki ve ihtiyarilik tanıdığı, bu yetki
ye dayanılarak çıkartılan ve 21.7.1985 gün ve 18818 sayılı Resmi Gaze-
tede yayımlanan 15 nolu katma değer vergisi tebliğinde, yurt dışındaki
firmalara yaptırılan hizmetlerden bu kapsama girenlerin vergiye tabi
olacağının açık olduğu, bu gibi hizmet ifalarında mükellefin esas ola-
rak yurt dışındaki firma olmakla birlikte, firmanın Türkiye'de ikamet-
gahı, işyeri, kanuni merkezi ve iş merkezinin bulunmaması halinde ver-
ginin, kanunun 9.maddesi gereğince hizmetten faydalanan yurt içindeki
muhatap tarafından bağlı bulunulan vergi dairesine sorumlu sıfatıyla
beyan edilip ödeneceğinin belirtildiği, genel tebliğlerin bir kısmı ka
nun maddelerini açıklayıcı mahiyette olduğu, bir kısım genel tebliğle-
rin ise kanunların Bakanlığa tanıdığı yetkiye istinaden çıkartılmakta
olup, bu gibi tebliğlerin yayın ya da tebliğde yazılı ise o tarihten
itibaren geçerli olacağı, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 9.
maddesi ile verilen yetkiye dayanılarak çıkarılan 15 seri nolu Katma
Değer Vergisi Tebliğinin 21.7.1985 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak
yürürlüğe girdiği, davacının Katma Değer Vergisi Kanununun 41.maddesi
gereğince beyannameleri vergilendirme dönemini takip eden ayın 25.günü
akşamına kadar ilgili vergi dairesine vermesi gerekirken yanılma nede-
niyle beyannameler 15 nolu Genel tebliğin yayınlanarak yürürlüğe girdi
ği, 21.7.1985 tarihinden sonra 30.7.1985 tarihinde verildiğine göre,
olaya Vergi Usul Kanununun 362.maddesi gereğince usulsüzlük cezası ke-
silmesi gerekirken 371.madde hükmünün uygulanmasında isabet görülmedi-
ği gerekçesiyle terkin eden Vergi Mahkemesi kararını 213 sayılı Vergi
Usul Kanununun 2365 sayılı Kanunla değişen 371.maddesi 5.bendinde, be-
yana dayanan vergilerde mükellefçe haber verilen ve ödeme süresi geç-
miş bulunan vergilerin ödemenin geciktiği her ay ve kesri için %2 nis-
betinde zamla birlikte haber verme tarihinden başlayarak onbeş gün
içinde ödenmesi gerektiği hükmü yer aldığı, 3065 sayılı Katma Değer
Vergisi Kanununun 9.maddesinde ise, "mükellefin Türkiye içinde ikamet-
gahının, işyerinin, kanuni merkezi ve iş merkezinin bulunmaması halle-
rinde ve gerekli görülen diğer hallerde Maliye ve Gümrük Bakanlığı ver
gi alacağının emniyet altına alınması amacıyla, vergiye tabi işlemlere
taraf olanları veya diğer ilgili bir şahsı verginin ödenmesinden sorum
lu tutabilir" denilmiş olup, bu maddenin verdiği yetkiye müsteniden çı
karılan 15 nolu Katma Değer Vergisi Tebliğinde de yurt dışındaki firma
lara yaptırılan hizmet ifalarında mükellef esas olarak yurt dışındaki
firma olmakla birlikte, firmanın Türkiye'de ikametgahı, işyeri, kanuni
merkezi ve iş merkezi bulunmaması halinde verginin 9.madde uyarınca
hizmetten faydalanan yurt içindeki muhatap tarafından bağlı bulunulan
vergi dairesine sorumlu sıfatı ile beyan edilip ödeneceğinin belirtil-
diği, 3065 sayılı Kanunun "beyanname verme zamanını" düzenleyen 41.mad
desinin 1.bendinde ise "mükellefler ve vergi kesintisi yapmakla sorum-
lu tutulanlar katma değer vergisi beyannamelerini vergilendirme dönemi
ni takip eden ayın 25.günü akşamına kadar ilgili vergi dairesine ver-
mekle yükümlüdürler" denildiği, dosyanın incelenmesinden, ikametgahı,
işyeri merkezi yurt dışında bulunan Reuters Ajansı tarafından Bankaya
verilen hizmetler nedeniyle 1.1.1985, 1.2.1985, 1.4.1985, 1.6.1985 ta-
rihlerinde yapılan toplam ... lira tutarındaki ödeme nedeniyle katma
değer vergisi beyannamesinin pişmanlıkla 30.7.1985 tarihinde verilmesi
üzerine pişmanlık zammı uygulandığının anlaşıldığı, yukarıda açıklanan
madde hükümleri karşısında beyannamesini kanunun öngördüğü süre içinde
vermeyerek, pişmanlıkla veren mükellef hakkında kanunun öngördüğü piş-
manlık zammının uygulanması yerinde olup, Mahkemece pişmanlık zammının
uygulanması yerinde olup, Mahkemece pişmanlık zammının terkini yolunda
ki kararda isabet görülmediği gerekçesiyle bozan Danıştay Yedinci Dai-
resi kararının düzeltilmesi isteminden oluşmaktadır.
Kararın düzeltilmesi istemi 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu-
nun 54/c maddesi uyarınca yerinde görüldüğünden, Dairemizce verilen
10.2.1988 gün ve 1988/332 sayılı karar ortadan kaldırıldıktan sonra
işin esası yeniden görüşüldü:
Dayandığı hukuki ve kanuni nedenlerle gerekçesi yukarıda "İstemin Öze-
ti" kısmında açıklanmış bulunan mahkeme kararı, aynı gerekçe ve neden-
lerle Dairemizce de uygun görüldüğünden temyiz isteminin reddine, mah-
keme kararının onanmasına karar verildi.
BŞ/YÖ
|